O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti huzuridagi xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish xududiy markazi

Frezalash stanogining tuzilishi va ishlashi.

Frezalash stanoklarida tekis, shakl-dor yuzalarga ishlov berish, to’g’ri va vintsimon ariqchalar ochish, sirtqi va ichki rez’balar qirqish, tishli g’ildiraklar tishlarini ochish va xap xil kiyofali sirtqi va ichki yuzalarni kesib ishlash mumkin. Bunda freza deb nomlanuvchi ko’p tigli turli xildagi kesuvchi asboblardan foydalaniladi. Frezalarning turlari 72- rasmda keltirilgan TSilindrik (a), tortsaviy (b) frezalar bilan tekis yuzalarga ishlov berish, diskli (g, d) freza va yigma diskli freza (e) bilan ariqcha frezalash, kesib tushiruvchi (j) freza yordamida detallarni qirqish, barmok freza (k) yordamida vallarda shponka ariqchasini frezalash, burchak freza (v) yordamida burchakli ariqchalar ochish, T-shaklli (l) freza yordamida ariqcha ochish, ikki burchakli (m, n) freza yorda­mida burchakli yuzalarga ish­lov berish va modulli disk­li (o) freza yordamida tishli g’ildiraklarni frezalash mumkin.

• Ishni bajarish uchun kerakli kurilma, asbob va materiallar: 1. 6N81 modeli universal frezalash stanogi; 2. SHu sta­nok (umumiy ko’rinishi va kinematik chizmasi) tasvirlangan plakat; 3. Turli xil frezalar; 4. Ulchov asboblari.
• Ishni bajarish tartibi. Dastlab ishning maqsadi bilan tanishib chiqiladi. So’ngra plakatdan frazalash stanogining tuzilishi va qismlari ko’zdan kechiriladi.
• SHundan keyin frezalarning turlari, stanokning o’zidan uning qismlari, stanokka freza o’rnatish usullari o’rganiladi. Stanokni boshqarish elementlari bilan tanishib chiqiladi va turli xil frezalarda frezalash ishlari xavfsizlik texnikasiga rioya kilgan holda bajariladi. SHundan keyin ish joyi tartibga keltiriladi va ish haqida hisobot yoziladi

• Jilvirlash stanogining tuzilishi va ishlashi.
• Aniq o’lchamli va toza . yuzali detallar hosil qi-lish maqsadida zagotovkalarga ishlov berish stanoklari jilvirlash stanoklari gruppasini tashkil etadi. Jilvirlash stanoklari doiraviy, ichki, markazsiz va yassi jilvirlash stanok-lariga bo’linadi.
• D o i r a v i y j i l v i o l a sh s t a - n o k l a r i zagotovkalarning sirtqi tsilindrik, konussimon va shakldor yuzalarini jilvirlash uchun mo’ljallangan.
• Ichki jilvirlash stanoklari ochiq va berk tsilindrik hamda konussimon teshiklarni jilvirlash, markazsiz jilvirlash stanoklari esa tsilindrik tekis zagotovkalarga, shuningdek, shakldor yuzalarga ishlov berish uchun mo’l-jallangan. Yassijilvirlash stanoklari zagotovkalarning yassi yuzalarini jilvirlash uchun xizmat qiladi.