O`zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti geografiya o`qitish metodikasi kafedrasi «jahon mamlakatlari iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi»

Matbuoti, radio eshittirishi va teleko’rsatuvi. JARda 20 dan ko’proq umummilliy (hammasi bo’lib 220 dan ziyod) gazeta va 700 ga yaqin jurnal nashr etiladi. Eng yirik gazetalari: "Sandi tayme" ("Yakshanba vaqti", 1906 yildan), "Rapport" (1970 yildan), "Souetan" ("Souetoliklar", 1981 yildan), "Star" ("Yulduz", 1887 yildan). Janubiiy Afrika radioeshittirish korporatsiyasi 1936 yilda tashkil etilgan. Teleko’rsatuvlar 1976 yildan olib boriladi. Janubiiy Afrika matbuot uyushmasi (Saut Afriken Press Assoshieyshn — SAPA) aksiyadorlik axborot agentligi 1938 yil tashkil etilgan.

Adabiyoti bantu xalqlari (zulu, soto, kosa, tsvana), shuningdek, ingliz va afrikaans tillarida rivojlanmoqda. Folklori ilk mutsamlakachilik davrida vujudga kelgan qahramonlik dotsonlarini, afsonalarni, zulu afsona ertaklarini, jonivorlar haqidagi bushmen va gottentot rivoyatlarini, hikmatli maqollar va matallarini o’z ichiga oladi. Afrikaliklarning yozma adabiyoti XIX asrning 2-yarmida mahalliy tillarda lotin grafikasi asosidagi alifbo joriy etilishi bilan boshlandi.

Xristian da’vatkorlari nazoratidagi afrikalik adiblar yevropacha janr shakllaridan foydalanib, azaliy mahalliy an’ana va qadriyatlarning yevropacha qadriyatlar bilan to’qnashuvini tasvirlashga hamda ularni bir-biri bilan murosaga keltirishga urindilar. XIXasr oxirida mustamlakachilikka, irqchilikka qarshi norozilik adabiyoti vujudga keldi.

XIX asr oxiri - XX asr boshlarida publitsistika, hikoya, romanlar paydo bo’ldi. Atoqli demokrat adiba O. Shreynerning "Afrika fermasi" asari qahramonlari burjua jamiyati illatlarini fosh qildilar. Birinchi basuto yozuvchisi T. Mofoloning zulular dohiysi haqidagi "Chaka" romani diqqatga sazovor. JAR adabiyotida irqiy munosabat asosiy mavzu bo’lib qoldi. XX asrning 20 – 30-yillarida J. Dube, M. Fuze, R. Zlomo va boshqalarning tarixiy va publitsistik romanlari paydo bo’ldi.A. Peytonning "Yig’la, sevimli yurtim", "Loyxo’rak, juda kechikding", N. Gordimerning "Kelgindilar yeri", "Matbuot uchun emas" asarlari irqchilik va irqiy xurofotni qoralash ruhida yozilgan. JAR adabiyotining eng yaxshi namunalari (J. Koupning "Darz ketgan osmon" hikoyalar to’plami va boshqalar) o’zbek tiliga tarjima qilingan.