O’zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti xorijiy tillar fakulteti

Mavzuning  dolzarbligi.  Tarjima  nazariyasining  stilistik  masalalariga  mansub 

bo'lgan  leksik  va  frazeologik  birliklarning,  maqollarning    tarjimasi  katta 

ahamiyatga  ega  bo'lgan  masaladir.  Zamonaviy  jamiyatning  nutq  faoliyatida 

maqollarning,  hikmatli  so’zlarning  va  iboralarning  o'rni  benihoya  kattadir. 

---

6 

 

Maqollaning  va  hikmatli  so’z,  iboralarning        rivojlanish  sur'atlari,  uni  insoniyat 

faoliyatining barcha jabhalarida o'sib borayotgan ta'siri ostida vujudga keladi. 

Biz vositachi - ingliz tili orqali tarjima qilishni zaruriyat sifatida e'tirof etamiz va 

ishimizda  ham  vositachi  til  materiallaridan  zaruriyat  taqozosi bilan  foydalanamiz.   

O’z  xulosalarimizni  ingliz  va  o'zbek  tillarini  qiyoslash  natijasida  chiqaramiz. 

Stilistik  tadqiqotlar  bilan  shug'ullangan  ko'pgina  tilshunoslar  (jumladan, 

I.A.Galperin,  A.V.Kunin,  N.M.Shanskiy,  I.V.Arnoldlarning  va  boshqalar) 

tomonidan eng dolzarb mavzu sifatida frazeologizmlar, maqollar,  hikmatli so’zlar 

masalasi  eng  dolzarb  mavzu  bo'lib  kelgan.  O'zbek  tilshunosligida  ayrim 

tadqiqotchilar 

(jumladan, 

M.Sadriddinova, 

M.Abdurahimov, 

A.Mamatov, 

M.Xudoyberganova  va  boshqalar)  romonidan    frazeologizmlar  masalasining  ba'zi 

xususiyatlari  qayd  qilib  o'tilgan  edi.  Ular  ushbu  yo'lda  nutq  birliklarining  barcha 

vositalarini  har  tomonlama  o'rganib  chiqishni  ko'rsatib,  aytib  o'tishgan.  Biroq, 

bularning  barchasi  aynan  o'zbek  tilida  to'la  -to'kis  ko'rib  chiqilmagan.  Bizning 

izlanishlarimiz  esa,  qrazeologizmlarni  qo'llashning  ana  shu  o'ziga  xos 

xususiyatlarini  ochib  berish,  qrazeologik  birliklarni  ingliz  tilidan  rus  va  o'zbek 

tiliga  qilingan  tarjimalarni  qiyoslagan  holda,  tillarning  ichki  taraqqiyoti 

qonuniyatlarini  asosida  shakllanish  qoidalarini  tarjima  orqali  ochib  berishdan 

tashkil topgan.