O’zbekiston Respublikasi Xalq Ta’limi Vazirligi A. Qodiriy nomli Jizzax Davlat pedagogika instituti “Tarix” fakulteti

Asosiy savollar:
1 Garbiy Yevropada siyosiy markazlashishning boshlanishi.
2. Fransiyaning birlasha boshlashi, general shtatlarning tashkil topishi.
3. Yuz yillik urush va Fransiyani siyosiy jixatdan birlashtirishning tugallanishi.
4. XV asrning ikkinchi yarmida Fransiya. Absolyut monarxiyaga utilishi.


Mavzu buyicha tayanch iboralar va tushunchalar: Monarxiya, «Korol xokimiyati», Truada, Provenda, Brida, Lanida, Overn, Tuluza, Shampan, Burgundiya, «Kari kirol», Akvitaniya, balyaj, seneshallar, «sud maxmadonalari», legistlar, chuponlar xarakati, «shtor jangi», «General shtatalar», «Sali xakikati»,yomen, «Kora shaxzoda», «yangi villanlar», «kora ulim», kapitanlar, «Jamiyat baxt-saodati uyushmasi», Yuz yillik urush, «fransuz».


1 – asosiy savol:
Garbiy Yeropada siyosiy markazlashishning boshlanishi.


Ukituvchining maksadi:
XI asrda Garbiy Yevropada shaxarlarning va tovar-pul xujaligining rivojlanish boskichlarini tushuntirib berish, Angliya va Fransiyada davlatlarning tarkib topish shart-sharoitlarini tushuntirish.


IDENTIV UKUV MAKSADLAR:

1. 
   Garbiy Yevropadagi siyosiy markazlashuvning sabablarini tushunadi.
   
2. 
   Ukituvchining bilish faoliyatini kuzatadi.
   
3. 
   Muommoli tomonlarini taxlil kiladi.
   

1-asosiy savol bayoni:
XI asrning ikkinchi yarmidan e’tiboran shaxarlarning va tovar-pul xujaligining rivojlanishi zaminida Garbiy Yevropada siyosiy markazlashish jarayoni boshlandi. Parchalanib ketgan davlatlarni birlashtirish, kirol xokimiyatini mustaxkamlash va kuchaytirish jarayoni yuzaga keldi. «Tenglar urtasida birinchisi» gina kirollikdan iborat shaklsiz feodal monarxiyasi asta-sekin, ancha markazlashgan va tartibli tushgan toifaviy monarxiyaga aylandi. XV-XVI asrlarda esa mutlak monarxiyaga utdi.
Garbiy Yevropaning ikkita mamlakatida – Angliyada va Fransiyada markazlashgan davlatlar juda tez tarkib topdi. Bu mamlakatlarda siyosiy markazlashish jarayoni, asosan XIII- XI asrlardayok tugallandi.
Fransiyada xam, Angliyada xam birlashish jarayoniga kulaylik tugdirgan tarixiy shart-sharoitlar, avvalo, xar ikkala mamlakatdagi sanoat, savdo-sotik soxasida, shaxarlar va ichki bozorning tashkil topishida iktisodiy rivojlanishning jadallik bilan borishi buldi. Mamlakatning turli tumanlari bilan boglangan yirik shaxarlarning, jumldan, Parij va London shaxarlarining ertarok vujudga kelishi siyosiy jixatdan markazlashishni ayniksa yengillashtirdi. U yoki bu mamlakatda tovar-pul munosabatlarining rivojlanishi zaminida kuchli uchinchi toifa – shaxarliklar maydonga keldi. Axolining barcha guruxlariorasida shaxarliklar tarkok feodal monarxiyasini tepasida kuchli kirol xokimiyati turgan, isyonchi feodallarni tartibga chakirishga va mamlakatda mustaxkam «kirollik osoyishtaligini» ta’minlashga kurbi yetadigan markazlashgankirollikka aylantirishdan juda manfaatdor edilar.