O‘zbekiston respublikasi xalq ta’lim vazirligi

BO’LIM IJTIMOIY FALSAFA

1. 
   Jamiyatning falsafiy tahlili.
   
2. 
   Jamiyat haqidagi falsafiy ta’limotlar tarixi.
   
3. 
   Jamiyat paydo bo’lishining ilmiy asoslari.
   
4. 
   Jamiyatning iqtisodiy asoslari. Ijtimoiy ishlab chiqarish tushunchasi.
   
5. 
   Jamiyatning ma’naviy asoslari.
   
6. 
   Ijtimoiy ongning strukturasi.
   
7. 
   Mafkura – ijtimoiy ong elementi.
   
8. 
   Jamiyatning ijtimoiy asoslari.
   
9. 
   Jamiyatning siyosiy asoslari. Jamiyatning siyosiy tizimi.
   
10. 
    Fuqarolik jamiyati, siyosiy erkinlik, demokratiya tushunchalarining mazmun-mohiyati.
    
11. 
    Jamiyat hayotiga sivilizasiya ta’siri. Sivilizasiya tushunchasi.
    
12. 
    Sivilizasiya tiplari: yevropa va sharq sivilizasiyasi, liberal va an’anaviy sivilizasiya.
    
13. 
    Tarix falsafasining predmeti.
    
14. 
    Tarix falsafasiga oid qarashlar evolyusiyasi.
    
15. 
    Tarix falsafasining tuzilishi.
    
16. 
    Tarix falsafasi funksiyalari.
    
17. 
    Tarixga formasion va sivilizasion yondashuvlar.
    
18. 
    Tarix falsafasida tarixiy taraqqiyot g’oyasi. Tarixiy taraqqiyot mezonlari.
    
19. 
    Tarixda shaxsning roli.
    
20. 
    Falsafiy antropologiya – inson haqidagi ta’limot.
    
21. 
    Inson falsafiy muammo sifatida.
    
22. 
    Falsafa tarixida insonning kelib chiqishi haqidagi ta’limotlar.
    
23. 
    Insonni falsafiy tushunishning o’ziga xos xususiyati.
    
24. 
    Sharq falsafasida inson muammosi.
    
25. 
    Inson masalasida G’arb an’anasi.
    
26. 
    Insonning bioijtimoiy mohiyati.
    
27. 
    Insonga oid sosiosentrik konsepsiyalar.
    
28. 
    Inson masalasiga teosentrik yondashuvlar.
    
29. 
    Hayotda insonning vazifasi va uning mohiyati.
    
30. 
    Insonni falsafiy nuqtai nazardan o’rganishning zarurati.
    
31. 
    Aksiologiya – qadriyatlar falsafasi.
    
32. 
    Qadriyat tushunchasi va uning umumiy tavsifi.
    
33. 
    Qadriyatlarning tabiati va mohiyatini tushunishga nisbatan yondashuvlar.
    
34. 
    Qadriyat kategoriyasining mazmuni: qadriyatning ijtimoiy mohiyati.
    
35. 
    Jamiyat va inson hayotida qadriyatlarning roli.
    
36. 
    Faoliyat tushunchasi. Faoliyatning sosiologik jihatlari.
    
37. 
    Psixologiyada faoliyatga munosabat.
    
38. 
    Faoliyatning tuzilishi: ehtiyojlar, motivlar, maqsadlar, vositalar.
    
39. 
    Faoliyat atributlari.
    
40. 
    Faoliyatda onglilik va maqsadga muvofiqlik.
    
41. 
    Insonning shakllanishi va rivojlanishida faoliyatning roli.
    
42. 
    Ijodiy va noijodiy faoliyat.
    
43. 
    Ijod mehnat va o’yin sifatida.
    
44. 
    Inson faoliyatini tartibga solishning ahamiyati.
    
45. 
    Faoliyatni tartibga solish mexanizmlari.
    
46. 
    Ijtimoiy prognozlashtirish muammosi.
    
47. 
    Ijtimoiy bashorat tushunchasi: uning tiplari, metodlari.
    
48. 
    Ijtimoiy bashoratning subyektiv va obyektiv asosi.
    
49. 
    Prognozlashtirishning metodlari.
    
50. 
    Prognozlashtirishning ijtimoiy jarayonlarga ta’siri.
    
51. 
    Kelajakni prognozlashtirishning o’ziga xos xususiyatlari.
    
52. 
    Globallashuv – yangi falsafiy mavzu.
    
53. 
    Global jarayonlarning kurtaklari.
    
54. 
    Fundamental globallashuv.
    
55. 
    Global muammolarning ko’p jihatliligi.
    
56. 
    Global muammolar – globallashuvning oqibati sifatida.
    
57. 
    Ijtimoiy rivojlanishning jadallashuvida global tendensiyalarni anglashning ahamiyati.
    
58. 
    Texnooptimizm. Texnopessimizm. Ekopessimizm.
    
59. 
    Global muammolarni hal qilishda falsafaning roli.
    
60. 
    Global muammolarning mohiyati.
    
61. 
    Hozirgi davrning asosiy global muammolari.
    
62. 
    Global ongni shakllantirish zarurati.
    
63. 
    Global muammolarni hal qilishda xalqaro kuchlar birlashuvining ahamiyati.
    
64. 
    Global muammolarni hal qilishda xususiy va umumiy manfaatlar.
    

“FALSAFA” FANI BO’YIChA YaKUNIY NAZORAT SAVOLLARI

1. 
   Falsafa atamasi va u ifoda etadigan bilimlar majmui. Falsafaning bahs mavzulari va asosiy muammolari.
   
2. 
   Falsafiy muammolar bilan bog’liq oqim va ta’limotlar.
   
3. 
   Falsafaning milliy va umuminsoniy tamoyillari.
   
4. 
   Falsafa va xozirgi zamon.
   
5. 
   «Dunyoqarash» tushunchasi, uning moxiyati va tarixiy shakllari.
   
6. 
   Falsafiy dunyoqarashning mazmuni va yo’nalishlari.
   
7. 
   Afsonaviy dunyoqarashning mazmuni va moxiyati.
   
8. 
   Diniy dunyoqarash va uning mazmuni.
   
9. 
   Falsafiy dunyoqarashning tamoyillari.
   
10. 
    Fanlar tizimi, unda falsafaning urni va axamiyati.
    
11. 
    Falsafiy bilimlar tizimi va uning xususiyatlari.
    
12. 
    Ijtimoiy taraqqiyot va falsafiy tafakkur.
    
13. 
    Istiqlol va falsafiy tafakkurni yangilash zarurati.
    
14. 
    Istiqlol falsafasining asoslari.
    
15. 
    Istiqlol falsafasi va yoshlar tarbiyasi.
    
16. 
    O’zbekiston xududidagi eng qadimgi falsafiy qarashlar.
    
17. 
    Zardushtiylik va «Avesto» da aks etgan falsafiy g’oyalar.
    
18. 
    Qadimgi Sharq falsafasi va uning milliy yo’nalishlari.
    

17. 
    Antik dunyo va Yunoniston falsafasi.
    
18. 
    Qadimgi Misr va Bobil falsafasi.
    
19. 
    Qadimgi hind falsafasi.
    
20. 
    Qadimgi Xitoy falsafasi.
    
21. 
    O’zbekistondagi ilk Urta asrlar falsafasi.
    
22. 
    Islom dini va falsafasi.
    
23. 
    Tasavvuf falsafasi va uning oqimlari.
    
24. 
    Diniy bagrikenglik va dunyoviy bilimlar takomili.
    
25. 
    Dunyoviy bilimlar va falsafiy tafakkur rivoji.
    
26. 
    Amir Temurning ijtimoiy-siyosiy qarashlari.
    
27. 
    Temuriylar davri falsafasi, uning axamiyati.
    
28. 
    Ulugbek - o’rta asr sharq madaniyatining atokli vakili.
    
29. 
    Alisher Navoiyning falsafiy qarashlari.
    
30. 
    Boburiylar davridagi falsafiy qarashlar.
    
31. 
    Urta asrlar Yevropa falsafasi.
    
32. 
    Yevropada uygonish davri va unda falsafiy tafakkur takomili.
    
33. 
    XVII-XIX asr Yevropa falsafasidagi oqimlar va falsafiy maktablar.
    
34. 
    XIX-XX asr Yevropa falsafasidagi oqimlar.
    
35. 
    XVI-XX asr boshlarigacha O’zbekistonda ijtimoiy-falsafiy tafakkur.
    
36. 
    Jadidchilik: mustaqillik uchun kurash g’oyalari.
    
37. 
    Olamning mohiyatini anglash jarayonida insonning o’rni.
    
38. 
    Olamning namoyon bulish shakllari.
    
39. 
    Borlik va uning mavjudlik shakllari.
    
40. 
    Materiya va uning xarakat shakllari.
    
41. 
    . Borlik xakidagi konsepsiyalar.
    
42. 
    Tabiat, uning to’zilishi va rivojlanishi.
    
43. 
    Tabiat va jamiyat, ularning uzaro alokasi.
    
44. 
    Tabiatni falsafiy tushunishning axamiyati va ekologik tarbiya.
    
45. 
    Dialektika ta’limoti va uning moxyati.
    
46. 
    Taraqqiyot falsafasi va uning moxiyati.
    
47. 
    Konun tushunchasi, uning moxiyati va falsafiy talkini.
    
48. 
    Vokelik va uzgarish jarayonida ayniyat va ziddiyat dialektikasi.
    
49. 
    Mavjudlik tushunchasi va uning miqdor va sifat voqyeligi tarzida namoyon bulishi.
    
50. 
    Uzgarish va rivojlanish jarayonida uz-o’zini inkor etish tamoyili.
    
51. 
    Mavjudlik uzgarish, borlikning asosiy shakllari.
    
52. 
    Vokelikni eng umumiy alokadorligini aks ettiruvchi kategoriyalar.
    
53. 
    Vokelikni mazmunini aks ettiruvchi kategoriyalar.
    
54. 
    Vokelikni sababiyatini aks ettiruvchi kategoriyalar.
    
55. 
    Yoshlar ongida milliy tafakkurni shakllantirishda falsafiy kategoriyalarning ahamiyati.
    
56. 
    XX asr diniy falsafasi (Tomizm va neotomizm).
    
57. 
    Vokelikni aks ettirishning tadrijiy boskichlari.
    
58. 
    Abstrakt tafakkur - dunyoni anglashning yukori boskichidir.
    
59. 
    Bilish va fan, ularning bog’liqligi.
    
60. 
    «Sharqona demokratiya» tushunchasining moxiyati.
    
61. 
    «Yangicha fikrlash - davr talabi» shiorining mazmuni.
    
62. 
    I.Karimov tomonidan ilgari surilgan besh tamoyil konsepsiyasining ijtimoiy- siyosiy axamiyati.
    
63. 
    Urta mulkdorlar toifasini shakllantirish - dolzarb muammo ekanligi.
    
64. 
    Bozor munosabatlariga utish - demokratik va erkin fukarolik jamiyatini kurishning asosiy shartidir.
    
65. 
    Milliy istiqlol g’oyasi tushunchasi.
    
66. 
    Milliy istiqlol mafkurasining asosiy belgilari.
    
67. 
    Dunyoviy tipdagi mafkuralar va ularning asosiy belgilari.
    
68. 
    Siyosiy ong va uning ikki boskichi.
    
69. 
    Ong va ruxiyatning ijtimoiy-tarixiy moxiyati.
    
70. 
    Uz-o’zini anglash, uning shakllari.
    
71. 
    Xozirgi davrda ong va dunyoqarashda tub uzgarishlarni amalga oshrish zaruriyati.
    
72. 
    Ijtimoiy ong tushunchasi, uning mazmuni, tarkibiy qismlari.
    
73. 
    Ijtimoiy va individual ong, ularning namoyon bulish xususiyatlari.
    
74. 
    Axborot dunyosining globallashuvi va inson ongi imkoniyatlarining kengayishi.
    
75. 
    G’oya, uning moxiyati va namoyon bulish shakllari.
    
76. 
    Mafkura, uning mazmuni, inson va jamiyat xayotidagi urni.
    
77. 
    Xozirgi dunyoning mafkuraviy manzarasi.
    
78. 
    O’zbekistonning mustakilligi va mafkuraviy jarayonlar.
    
79. 
    Bilish va bilim - ularning falsafiy tahlili.
    
80. 
    Bilishning obyekti va subyekti. Inson bilishining asosiy boskichlari.
    
81. 
    Insonning jamiyatdagi urni.
    
82. 
    Inson tabiati va moxiyati.
    
83. 
    O’zbekiston mustakilligi va insonning kadr-kimmati.
    
84. 
    Istiqlolning insonparvarlik moxiyati.
    
85. 
    Jamiyat tushunchasining moxiyati va mazmuni.
    
86. 
    Jamiyat taraqqiyoti to’g’risidagi turli nazariyalar.
    
87. 
    Silivizasiyalashgan jamiyatni barpo etish va barkamol insonni shakllantirish.
    
88. 
    Madaniyat tushunchasi va uning tahlili.
    
89. 
    Fukarolik jamiyatida shaxs erkinligi.
    
90. 
    Ilmiy bilishning moxiyati va usullari.
    
91. 
    Xakikat tushunchasi, uning shakllari.
    
92. 
    O’zbekiston istiqloli va bilimli yoshlarni tarbiyalash masalalari.
    
93. 
    Inson- falsafaning bosh mavzusi sifatida.
    
94. 
    Jamiyat va taraqqiyotning uzbek modeli.
    
95. 
    O’zbekistonda yangi jamiyatni barpo etish va barkamol insonni shakllantirish.
    
96. 
    Xakikat, (baxo, kadriyat) va ularning bilish jarayoniga ta’siri.
    
97. 
    «Madaniyat» va «sivilizasiya» tushunchalarining moxiyati va mazmuni.
    
98. 
    Sivilizasiyaning tarixiy shakllari va xozirgi davrdagi xususiyatlari.
    
99. 
    «Kadriyatlar» tushunchasi va uning tarixiy ildizlari.
    
100. 
     Ijtimoiy taraqqiyot jarayonida kadriyatlarga munosabat.
     
101. 
     «Kadriyat» kategoriyasi, uning asosiy shakllari.
     
102. 
     Kadriyatlarning jamiyat va inson xayotidagi urni.
     
103. 
     Insoniyat istikbolini belgilovchi omillar va ilmiy bashorat kilish usullari.
     
104. 
     Ijtimoiy taraqqiyotning xozirgi davri va umumbashariy muammolar.
     
105. 
     Jaxon XXI asrda: kelajak va inson takdiri.
     
106. 
     O’zbekistonda tabiat, jamiyat va insonni asrash.
     
107. 
     O’zbekistonning jahon sivilizasiyasiga kushilish yo’lining falsafiy - metodologik muammolari.
     
108. 
     Jaxon sivilizasiyasi - yangi asr busagasida muammolar va ziddiyatlar.
     
109. 
     Xozirgi zamon falsafiy muammolarining mazmuni va moxiyati.
     
110. 
     Yangicha falsafiy tafakkur uslubi va uning asosiy belgilari.
     
111. 
     Umumbashariy muammolarni xal etishda falsafiy tafakkurga extiyojning tobora ortib borish sabablari.
     
112. 
     Jamiyatning ijtimoiy va milliy tarkibi, ularning uzaro munosabati.
     
113. 
     Mustaqillikni asrab-avaylash, himoya qilish va mustahkamlash - eng asosiy ustuvor yo’nalish
     
114. 
     Mamlakatimizda xavfsizlik va barqarorlikni, davlatimizning hududiy yaxlitligini, fuqarolarimizning tinchligi va osoyishtaligini ta’minlash - taraqqiyotimizning asosiy shartidir.
     
115. 
     Bozor islohotlarini yanada chuqurlashtirish, kuchli bozor infrato’zilmasini yaratish iqtisodiyotning muhim shartidir.
     
116. 
     Inson huquqlari va erkinliklarini, so’z va matbuot erkinligini, oshkoralikni ta’minlash - demokratik tamoyillarning amaliy ifodasidir.
     
117. 
     Jamiyat hayotida nodavlat va jamoat tashkilotlarining keskin kuchayishi -
     

«Kuchli davlatdan kuchli jamiyat sari» tamoyilini joriy etishdir.

17. 
    Sud-huquq sohasini isloh qilish - ustuvor yo’nalishlardan biridir.
    
18. 
    Inson omili - islohotlarimizning bosh yo’nalishidir.
    
19. 
    Kurolli kuchlarni isloh qilish - O’zbekistonning buyuk kelajagini barpo etishdagi muhim vazifadir.
    
20. 
    Odamlarning qalbi va ongiga milliy istiqlol g’oyasini singdirish - milliy tafakkurga yangicha yondoshuvdir.
    
21. 
    Fuqarolik jamiyatini barpo etishda - Islom Karimovning II chaqiriq IX sessiyasida qilgan nutqining tarixiy ahamiyati.
    
22. 
    Tinch-osoyishta hayotni qadrlash va mustahkamlash, mamlakatimizni har tomonlama ravnaq toptirish - barchamizning asosiy vazifamiz. (Prezident Islom Karimovning Xalq deputatlari Andijon viloyati kengashining navbatdan tashqari sessiyasidagi nutqi, 2006 yil 13 oktyabr).
    

94. 
    El-yurt tashvishi bilan yashash, odamlarning orzu-intilishlariga qanot berish - har bir rahbarning burchi. (Prezident Islom Karimovning Xalq deputatlari Farg’ona viloyati kengashining navbatdan tashqari sessiyasidagi nutqi, 2006 yil 19 oktyabr).
    
95. 
    Umumbashariy taraqqiyot va milliy qadriyat (Prezident I.Karimov Qarshi shahrining 2700 yilligi va Ma’mun Akademiyasining 1000 yilligi munosabati bilan so’zlagan nutqi asosida (2006 yil 27 oktyabr, 4 noyabr).
    
96. 
    Falsafa tarixida tushunish va tushuntirish muammosi.
    
97. 
    Faoliyat tushunchasi, uning turlari. 98.Tarix falsafasining predmeti
    

99.Ijtimoiy bashorat tushunchasi: uning turlari va metodlari. 100.Axborotlashuvning falsafiy asoslari.

2. 
   Mustaqil ishlarni bajarish bo‘yicha metodik tavsiyanomalar