O’zbekiston respublikasi vazirlar mahkamasi huzuridagi toshkent islom universiteti

Mavzu bo'yicha savollar

1.EXM arxitekturasi tushunchasi.
2.EXM arxitekturasi xususiyati va prinsiplari haqida.
3.Individual arxitektura xususiyatlari va prinsiplari


Foydalanish uchun adabiyotlar
1.Shafrin YU. «Osnovo' kompyuternoy texnologii», M:1997g.
2. Simonovich i dr. «Spesialnaya informatika» M:, AST press, 1998.
3. «Veroyatnostno'e metodo' v vo'chislitelnoy texnike» G'Pod red.A.N. Lebedeva i YE.A. Chernyavskogo: 2-ye izd., pererab . i dop. –23 pl. (poz.186)
Operatsion sistemalar va muhitlar haqida tushuncha


Reja: operasion sistema, ularning asosiy funksiyalari, kompyuterlarning tashkiliy qismlari, utilitlar. Tizimli dasturiy ta'minot qismlari.
Tayanch iboralar: operasion sistema, apparat va dasturiy ta'minot, dasturiy interfeys, utilitlar.

Texnik adabiyotlarda system software (tizimli dasturiy ta'minot) ma'nosini bildiradi. Bu kompyuterning texnik vositalari va yangi dasturlarni yaratishni avtomatlashtirishda ishlatiluvchi dasturlar va dasturlar majmuasidir. Shu nuqtai nazardan dasturiy ta'minotni 5 guruxga ajratish mumkin:

1. Operatsion tizimlar
2. Fayllarni boshqarish tizimlari
3. Interfeys qobiqchalari
4. Tizimli dasturlar
5. Utilitlar
Avvalo operatsion sistemalar (tizimlar) deganda, boshqaruvchi va qayta ishlovchi dasturlar majmuasi tushuniladi. Bu esa bir tomondan kompyuter qurilmalari va foydalanuvchining masalalari orasidagi interfeys sifatida, ikkinchi tomondan esa aniq hisoblash ishlari tashkil qilishda hisoblash resurslaridan yanada samarali foydalanish uchun mo'ljallanganligidadir. Har qanday amaliy dasturiy ta'minot komponentasi albatta operatsion sistema boshqaruvi asosida ishlaydi. Operatsion sistemalarning asosiy funktsiyalariga nimalar kiradi?

1. 
   Foydalanuvchidan yoki sistema operatoridan topshiriq yoki komanda qabul qilish va ularni qayta ishlash, bunda topshiriq va komandalarga manipulyatorlar (masalan, sichqoncha) .
   
2. 
   Boshqa dasturni ishga tushirish, to'xtatish uchun dasturiy ta'minot.
   
3. 
   Dasturni bajarish uchun operativ xotiraga yuklash
   
4. 
   Dasturlar inisiasiyasi (ya'ni bunda boshqarishni uzatish natijasida prosessor dasturni bajaradi).
   
5. 
   Tizimli fayllar va ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimlari ishini ta'minlash. Bu esa hamma dasturiy ta'minotning samarasini oshiradi.