O’zbеkistоn rеspublikasi

Mustaqil talim va mustaqil ishlar mavzulari

3-semestr

№	Mustaqil talim va mustaqil ishlar mavzulari	Ajrat Soat	Adabyotlar
	HFX muammolarini o’rganishga katta hissa qo’shgan jahon va vatanimiz olimlari. Ularning asosiy ilmiy-amaliy ishlari.	2	AA:[2,4,5,6,8] QA:[1,2,3,4,7] ET:[1,2,3,4,5]
	Xavflarni kvantifikatsiyalashning sonli, balli va boshqa uslublarini tahlil qilish.	2	AA:[3,5,7,12] QA:[1,3,4,5,8] ET:[1,2,3,4,5]
	Xavfsizlikni ta’minlash tamoyillari va uslublarini tahlil qilish.	2	AA:[3,5,7,12] QA:[1,3,4,5,8] ET:[1,2,3,4,5]
	Faoliyatning turli bosqichlarida xavfsizlik shartlarini tahlil qilish.	2	AA:[3,5,7,12] QA:[1,3,4,5,8] ET:[1,2,3,4,5]
	Faoliyat xavfsizligini ta’minlashning ergonomik ko’rsatkichlarini tahlil qilish.	2	AA:[3,5,7,12] QA:[1,3,4,5,8] ET:[1,2,3,4,5]
	Ish o’rnini tashkillashtirishning talablari. Inson antropometrik ko’rsatkichlarining faoliyat xavfsizligiga ta’siri.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Faoliyat xavfsizligini ta’minlashda psixologik omillarning ahamiyati.	2	AA:[2,4,5,6,8] QA:[1,2,3,4,7] ET:[1,2,3,4,5]
	O’zbekiston Respublikasida hayot faoliyat xavfsizligini ta’minlash sohasida qabul qilingan qonun va me’yoriy hujjatlar tizimi.	2	AA:[3,5,7,12] QA:[1,3,4,5,8] ET:[1,2,3,4,5]
	Hayot faoliyati xavfsizligi fani bo’yicha glossariy tuzish.	2	AA:[3,5,7,12] QA:[1,3,4,5,8] ET:[1,2,3,4,5]
	Insonning fiziologik va psixologik tavsiflarining xavfsizlikni ta’minlashdagi ahamiyati.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Odam anatomiyasining (antropometrik parametr-larining) xavfsizlikni ta’minlashdagi ahamiyati.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Hayot faoliyati xavfsizligini ta’minlashga oid xalqaro tajriba va izlanishlar taxlili.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Hayot faoliyati xavfsizligini ta’minlashga oid chet davlatlarda qabul qilingan qonunlar va me’yoriy hujjatlar taxlili.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Shovqin va titrashdan himoyalanish texnik vositalarining guruhlanishi va tuzilishi.	2	AA:[2,4,5,6,8]QA:[1,2,3,4,7] ET:[1,2,3,4,5]
	Mashina va mexanizmlar uchun texnika xavfsizligi talablari keltiriladigan me’yoriy hujjatlar tizimi.	2	AA:[2,4,5,6,8]QA:[1,2,3,4,7] ET:[1,2,3,4,5]
	O’zbekistonda bo’lishi mumkin bo’lgan texnogen xavflar.	2	AA:[3,5,7,12] QA:[1,3,4,5,8] ET:[1,2,3,4,5]
	Markaziy Osiyoda bo’lishi mumkin bo’lgan tabiiy xavflar.	2	AA:[3,5,7,12] QA:[1,3,4,5,8] ET:[1,2,3,4,5]
	“Aholini va hududlarni tabiiy hamda texnogen xususiyatli favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish to’g’risida”gi qonun bandlarini o’rganish.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Favqulodda vaziyatlarda ularning oldini olish va harakat qilish davlat tizimi(FVDT)ning strukturaviy tuzilishini o’rganish.	2	AA:[2,4,5,6,8] QA:[1,2,3,4,7] ET:[1,2,3,4,5]
	“Fuqaro muhofazasi to’g’risida”gi qonun bandlarini o’rganish.	2	AA:[3,5,7,12] QA:[1,3,4,5,8] ET:[1,2,3,4,5]
	“Terrorizmga qarshi kurash to’g’risida”gi qonun bandlarini o’rganish. Xalqaro terrorizm va terroristik tashkilotlar.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	“Xavfli ishlab chiqarish ob’ektlarining sanoat xavfsizligi to’g’risida” gi qonun bandlarini o’rganish.	2	AA:[2,4,5,6,8] QA:[1,2,3,4,7] ET:[1,2,3,4,5]
	“Chiqindilar to’g’risida” gi qonun bandlarini o’rganish.	2	AA:[2,4,5,6,8] QA:[1,2,3,4,7] ET:[1,2,3,4,5]
	Favqulodda vaziyatlarda xavfsizlikni ta’minlash bo’yicha qabul qilingan davlat standartlari tizimini o’rganish.	2	AA:[3,5,7,12] QA:[1,3,4,5,8] ET:[1,2,3,4,5]
	“Gidrotexnika inshootlarining xavfsizligi to’g’risida” gi qonun bandlarini o’rganish.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	“Sanitariya nazorati to’g’risida”gi qonun bandlarini o’rganish.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	“Fuqarolar sog’lig’ini saqlash to’g’risida”gi qonun bandlarini o’rganish.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Davlat yong’in xavfsizligi xizmati. Binо va inshооtlarning pоrtlashga qarshi хimоyasi.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Shamоllatish va havоni kоndеnsatsiyalash tizimi.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Yong’inga qarshi to’siqlarning vazifasi va turlari. Ishlab chiqaarishda yondirish manbalari.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Yong’in tarqalishi sabablari va sharоitlari.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Yonuvchan mоdda va matеriallarni transpоrtirоvka qilish jiхоzlarining yong’in хavfi tasnifi.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Tехnik gazlar, ularning yong’in хavfi хususiyatlari.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Yonuvchi mоddalarni alanga va yonish maхsulоtlari bilan isitish jarayonlarining yong’in хavfsizligi.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Binо va inshооtlarning yashindan хimоyalash.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Yong’in tехnik tеkshiruvlari va prоfilaktik ko’riklarini o’tkazish tartibi va bоsqichlari.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Pоrtlab yonish va yong’in хavfi bo’yicha хоna, binо va tashqi qurilmalarning tоifalari. Elеktr qurilmalarining yong’in хavfsizligi.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Ko’ngilli yong’in o’chirish drujinalari va ularning vazifalari.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Yong’in o’chirish kuch va vоsitalarini bоshqarish.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Respublikada xalokatlar tibbiy xizmatining tashkil etilishi va uning asosiy vazifalari.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Jabrlanganlarga birlamch tibbiy yordam ko’rsatish.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Tomirdan qon ketganda birinchi yordam ko’rsatish. Suyak singanda birinchi yordam ko’rsatish	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Yurak o’pka reanimatsiyasini otkazish.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Ovqatdan zaharlanganda birinchi yordam ko’rsatish.	1	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Avariya va katostrofalarda jabrlanganlarga birinchi yordam ko’rsatish.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Tabiiy va is gazlari bilan bоg`liq sоdir bo`lishi mumkin bo`lgan zaharlanish hоlatlarini оldini оlish va jarоhatlanganda birinchi tibbiy yordam ko`rsatish.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Jabrlanganlarni transportirovka qilish yordam ko’rsatish.	2	AA:[2,4,6,9] QA:[1,2,7,8,9] ET:[1,2,3,4,5]
	Jami	94

*IZOH: Mustaqil o’zlashtiriladigan mavzular bo’yicha talabalar tomonidan refaratlar tayyorlash va ularni taqtimot etish tavsiya etiladi.

III. Fan bo’yicha talabalar bilimini baholash mezoni
TALABA BILIMINI BAHOLASH
I. O‘QUV SOATLARI

Ushbu fan -3 semestr davomida o‘qitiladi va o‘quv soatlari quyidagicha:

Semestr	Xaftalar soni	Ma’ruza	Amaliy	Seminar	Tajriba	Jami auditoriya soati	Mustaqil ta’lim
3	18	8	24	-	-	(xaftasiga 1 soat)	94
4	-	-	-	-	-	-	-

II. NAZORAT TURLARI

3-SEMESTR:

1.1. Ushbu semestrda fandan talabalar bilimini nazorat qilish oraliq va Yakuniy nazorat turlarini o‘tkazish orqali amalga oshiriladi.

1.2. Oraliq nazorat 3-semestrning 12-xaftasida talabaning bilim va amaliy ko‘nikmalarini baholash maqsadida o‘quv mashg‘ulotlari davomida 1 marta o‘tkaziladi.

1.3. Talabaning amaliy (yoki bo‘lsa seminar ham) laboratoriya mashg‘ulotlari va mustaqil ta’lim topshiriqlarini bajarishi, shuningdek uning ushbu mashg‘ulotlardagi faolligi fan o‘qituvchisi tomonidan baholab boriladi. Baholash III-MODULda nazarda tutilgan mezonlar asosida quyidagi sonda amalga oshiriladi:

Mashg‘ulot turi	Baholashlar soni	Masofaviy topshirganda
Amaliy	2 marta	dl.urdu.uz dagi fanda 2 ta “Amaliy topshiriq” elementiga topshiriq natijalarini qistiradi.
Mustaqil ta’lim	1 marta (referat)	dl.urdu.uz dagi fanda mustaqil ish natijasini belgilangan muddatgacha tizimning “Mustaqil ish topshiriqi” MODULiga qistiradi.

1.4. Talabani oraliq nazorat turi bo‘yicha baholashda 1 ta nazariy savolga yozma ish (yoki “dl.urdu.uz da 30 ta test savoliga” deb almashtirish mumkin) javobi bahosi (III-MODULda nazarda tutilgan mezonlar asosida) hamda uning o‘quv mashg‘ulotlari davomida olgan baholari xisobga olinib umumlashtiriladi.

1.5. Yakuniy nazorat turi semestr yakunida ushbu fan bo‘yicha talabaning nazariy bilim va amaliy ko‘nikmalarini o‘zlashtirish darajasini aniqlash maqsadida (III-MODULda nazarda tutilgan mezonlar) 3 ta savol berish orqali yozma shaklda o‘tkaziladi:

1 savol: nazariy

2 savol: nazariy

3 savol: amaliy

(yoki “dl.urdu.uz da 30 ta test savoliga” deb almashtirish mumkin)

Yakuniy nazorat turini o‘tkazish ushbu shakli kafedra tomonidan belgilangan.

III. TALABALAR BILIMINI BAHOLASH MEZONLARI
Talabalarning bilimi quyidagi mezonlar asosida:

talaba mustaqil xulosa va qaror qabul qiladi, ijodiy fikrlay oladi, mustaqil mushohada yuritadi, olgan bilimini amalda qo‘llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatini tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo‘yicha tasavvurga ega deb topilganda — 5 (a’lo) baho;

talaba mustaqil mushohada yuritadi, olgan bilimini amalda qo‘llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatni tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo‘yicha tasavvurga ega deb topilganda — 4 (yaxshi) baho;

talaba olgan bilimini amalda qo‘llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatni tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo‘yicha tasavvurga ega deb topilganda — 3 (qoniqarli) baho;

talaba fan dasturini o‘zlashtirmagan, fanning (mavzuning) mohiyatini tushunmaydi hamda fan (mavzu) bo‘yicha tasavvurga ega emas deb topilganda — 2 (qoniqarsiz) baho bilan baholanadi.
IV. TALABALAR BILIMINI BAHOLASHDA UMUMIY QOIDALAR
1. Talabalar bilimini baholash 5 baholik tizimda amalga oshiriladi.

2. Yakuniy nazorat, Tabiiy fanlar fakultet dekani tomonidan ishlab chiqilgan (o‘quv ishlari bo‘yicha prorektor tasdiqlagan) yakuniy nazorat turlarini o‘tkazish jadvaliga muvofiq o‘tkaziladi.

3. Yakuniy nazorat turini o‘tkazish va mazkur nazorat turi bo‘yicha talabaning bilimini baholash o‘quv mashg‘ulotlarini olib bormagan professor-o‘qituvchi tomonidan amalga oshiriladi.

Tegishli fan bo‘yicha o‘quv mashg‘ulotlarini olib borgan professor-o‘qituvchi Yakuniy nazorat turini o‘tkazishda ishtirok etishi taqiqlanadi.

4. Agar ta’lim sifatini nazorat qilish MODULi tomonidan nazorat turlarini o‘tkazilish tartibi buzilganligi aniqlangan hollarda, o‘tkazilgan nazorat turlarining natijalari bekor qilinishi hamda tegishli nazorat turi qaytadan o‘tkazilishi mumkin.

5. Talaba tegishli fan bo‘yicha yakuniy nazorat turi o‘tkaziladigan muddatga qadar oraliq nazorat turini topshirgan bo‘lishlari shart.

6. Oraliq nazorat turini topshirmagan, shuningdek ushbu nazorat turi bo‘yicha «2» (qoniqarsiz) baho bilan baholangan talaba yakuniy nazorat turiga kiritilmaydi.

Yakuniy nazorat turiga kirmagan yoki kiritilmagan, shuningdek ushbu nazorat turi bo‘yicha «2» (qoniqarsiz) baho bilan baholangan talaba akademik qarzdor hisoblanadi.

7. Talaba uzrli sabablarga ko‘ra oraliq va (yoki) yakuniy nazorat turiga kirmagan taqdirda ushbu talabaga tegishli nazorat turini qayta topshirishga fakultet dekanining farmoyishi asosida ruxsat beriladi.

8. Talaba oraliq va (yoki) yakuniy nazorat turini birinchi marta qayta topshirishdan o‘ta olmagan taqdirda, fakultet dekani tomonidan komissiya tuziladi. Komissiya tarkibi tegishli fan bo‘yicha professor-o‘qituvchi va soha mutaxassislari orasidan shakllantiriladi.

Ikkinchi marta oraliq va (yoki) yakuniy nazorat turini o‘tkazish va talabani baholash mazkur komissiya tomonidan amalga oshiriladi.

9. Berilgan muddat davomida mavjud bo‘lgan qarzdorlikni topshira olmagan talaba bo‘yicha fakultet dekani bildirgi bilan oliy ta’lim muassasasi rektorini (boshlig‘ini, filial direktorini) xabardor qiladi va ushbu talaba rektor (boshliq, filial direktori) buyrug‘i asosida kursdan qoldiriladi.

10. Talaba baholash natijasidan norozi bo‘lgan taqdirda, baholash natijasi e’lon qilingan vaqtdan boshlab 24 soat davomida apellyasiya berishi mumkin. Talaba tomonidan berilgan apellyasiya fakultet dekani tomonidan tashkil etiladigan Apellyasiya komissiyasi tomonidan 2 kun ichida ko‘rib chiqiladi. Talabaning apellyasiyasini ko‘rib chiqishda talaba ishtirok etish huquqiga ega. Apellyasiya komissiyasi talabaning apellyasiyasini ko‘rib chiqib, uning natijasi bo‘yicha ushbu semestrda fanni o‘zlashtirgani yoki o‘zlashtira olmagani ko‘rsatilib qaror qabul qiladi, qarorni fakultet dekani va talabaga etkazilishini ta’minlaydi.

11. Nazorat turi bo‘yicha talabaning bilimi «3» (qoniqarli) yoki «4» (yaxshi) yoxud «5» (a’lo) baho bilan baholanganda, nazorat turini qayta topshirishga yo‘l qo‘yilmaydi.

IV. Dasturning axborot-uslubiy ta’minoti

4.1. Аsоsiy adabiyotlar.

1. 
   A.H.Qo’ldashev, E.E.Sabirov, S.S.Sultonov. Yong’in o’chirish taktikasi. Darslik. –T.: Cho’lpon nomidagi NMIU. 2017. 656-b.
   
2. 
   O. R. Yuldashev, Sh. G. Djabborova, O. T. Xasanova. Hayot faoliyati xavfsizligi. – T. Darslik “Toshkent - iqtisodiyot”, 2014. – 268 b.
   
3. 
   M.X. Tojiyev, I. Nigmatov. Hayot faoliyati xavfsizligi. Toshkent: «Tafakkur-Bo‘stoni», 2012 yil. – 272 b.
   
4. 
   Nigmatov I., Tojieyv M. X. "Favqulodda vaziyatlar va fuqaro muhofazasi" Darslik.-T.: Iqtisod-moliya. 2011. -260 b.
   
5. 
   Yormatov G’.Yo. va boshqalar. Hayot faoliyati xavfsizligi. –T.: “Aloqachi”, 2009 yil. – 348 b.
   
6. 
   A. Mark, P. Friend James Fundamentals of Occupational Safety and Health. Bernan Press. Germaniya, 2007
   
7. 
   G’oyipov H.E. Hayot faoliyati xavfsizligi. –T.: “Yangi asr avlodi”, 2007 yil.–264b.
   
8. 
   Yormatov G‘. Yo. va boshqalar. Hayot faoliyati xavfsizligi. O‘quv qo‘llanma. -T.: 2005.
   
9. 
   O‘.Yo‘ldoshev va boshqalar. Mehnatni muxofaza qilish. -T.: Mehnat, 2005.
   
10. 
    Tojiyev M. X., Nigmatov I., Ilxomov M. X. «Favqulodda vaziyatlar va fuqaro muhofazasi» O’quv qo’llanma. –T.: “Iqtisod-moliya”, 2005. -195 b.
    
11. 
    Qudratov A. va b.. "Hayotiy faoliyat xavfsizligi". Ma’ruza kursi. “Aloqachi” -T.: 2005. -355 b.
    
12. 
    Tojiyev M.X., Nigmatov I va b. "Favqulodda vaziyatlar va fuqaro muhofazasi". O‘quv qo‘llanma. –T.: MCHJ., Ta’lim manbai, 2002. -224 b.
    

4.2. Qo’shimcha adabiyotlar:

1. 
   Mirziyoev SH.M. Erkin va farovon, demokratik O‘zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz.O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining lavozimiga kirishish tantanali marosimiga bag‘ishlangan Oliy Majlis palatalarining qo‘shma majlisidagi nutqi. –T.: “O‘zbekiston” NMIU, 2016. – 56 b.
   
2. 
   Mirziyoev SH.M. Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash –yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi qabul qilinganining 24 yilligiga bag‘ishlangan tantanali marosimdagi ma’ruza 2016 yil 7 dekabr. –T.:“O‘zbekiston” NMIU, 2016-48 b.
   
3. 
   Mirziyoev SH.M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz. - T.: “O‘zbekiston” NMIU, 2017. –488 b.
   
4. 
   O‘zbekiston Respublkasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida. - T.:2017 yil 7 fevral, PF-4947-sonli Farmoni.
   
5. 
   O‘zbekiston Respublikasining 2009 yil 30 sentyabrdagi “Yong‘in xavfsizligi to‘g‘risida”gi №O‘RQ-226-son qonuni.
   
6. 
   O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti SH.M.Mirzieyovning2017 yil 23 maydagi “Ichki ishlar organlari yong‘in xavfsizligi bo‘linmalari faoliyatini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-2992-son Qarori.
   
7. 
   O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. –T.: "O‘zbekiston", 2008.
   
8. 
   “Mehnat Kodeksi”. O‘zbekiston Respublikasining qonun hujjatlari to‘plami. –T.: 2005 y., 37-38 - son.
   
9. 
   “Mehnatni muhofaza qilish to‘g‘risida”gi qonun. O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Axborotnomasi. –T.: 2002 y., 1-son.
   
10. 
    “Aholini va hududlarni tabiiy hamda texnogen xususiyatli favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish to‘g‘risida”gi qonun. O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Axborotnomasi. –T.: 1999 y., 9-son.
    
11. 
    “Fuqaro muhofazasi to‘g‘risida”gi qonun. O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Axborotnomasi. –T.: 2000 y., 5-6-son.
    
12. 
    “Yong‘in xavfsizligi to‘g‘risida”gi Uzbekiston Respublikasi qonuni, 2009.
    
13. 
    “Terrorizmga qarshi kurash to‘g‘risida”gi qonun. O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami. –T.: 2004 y., 25-son.
    

3.3. Elektron ta’lim resurslari:

	www.bilim.uz	–	OO’MTV sayti
	www.ziyo.edu.uz	–	OO’MTV sayti
	www.ziyo.net.uz	–	OO’MTV sayti
	www.mchs.gov.uz	–	Favqulodda vaziyatlar vazirligi sayti.
	www.LexUz	–	O’zbekiston Respublikasining milliy qonunchilik bazasi.
	www.ohranatruda.ru	–	Охрана труда, техника безопасности и пожарной безопасности.
	http://ipb.mos.ru/ttb	–	Интернет журнал “Технологии техносферной безопасности”