О‘zbekiston respublikasi

2.4. Predloglarning kelishiklar bilan boshqaruvi

Predloglar oʻzi boɡʻlanib kelgan soʻzni ma’lum bir kelishikda turishini talab qiladi. Shunga koʻra ular quyidagilarga boʻlinadi.

A) Dativ kelishigini talab etuvchi predloglar.

B) Akkuzativ kelishigini talab etuvchi predloglar.

C) Dativ va Akkuzativ kelishigini talab etuvchi predloglar.

D) Genetiv kelishigini talab etuvchi predloglar.

Dativ kelishigi predloglari. (Die Präpositionen mit dem Dativ)

Dativ kelishigi predloglari har doim otdan yoki olmoshdan oldin keladi. Entgegen va gegenüber predloglari esa koʻpincha otdan keyin turadi. Dativ kelishigi predloglari koʻp ma’noli sanaladi:

ab dan

a) Joyning aniq nuqtasini bildiradi:

Das Flugzeug fliegt ab Buchara. – Samalyot buxorodan uchadi.

Wir fliegen ab allen größeren deutschen Flughäfen.

Biz barcha nemis katta ayroportlaridan uchamiz.

b) Vaqtni koʻrsatadi:

Ab nächstem Freitag habe ich wieder mehr Zeit.

Keyingi jumadan mening vaqtim yana koʻp boʻladi.

c) Kun, vaqtni koʻrsatadi (tushum kelishigida Akk. ) ham qoʻllaniladi:

Ab 20. Januar werden wir uns erholen. 20 yanvardan boshlab biz dam olamiz.

d) Sonning (yoshning) chegarasini koʻrsatadi:

Der Film ist für Jugendliche ab 14 Jahren erlaubt. 14 yoshga yetgan bolalarga film ruxsat etiladi.

Dieser Film ist für Jugendliche ab 16 Jahren gestattet.

16 yoshdan katta boʻlgan bolalarga bu film ruxsat etiladi.