O`zbekiston respublikasi

Kichik  korxonalar.  Dunyo  amaliyotida  hozirgi  davrgacha  katta  va  kichik 

korxonalarni  ajratib beruvchi  yagona  mezon o`rnatilmagan, hozirgi  vaqtda  ularda 

bir-biridan  ajratuvchi  alohida  belgilarini  aniqlash  korxonalarning  muhim  sohalar 

bo`yicha umumlashma belgilari katalogini (ro`yxatini) bunyod etish orqali amalga 

oshirilmoqda. Bu belgilar turkumiga: mulk shakli, ishlab chiqarishni tashkil qilish, 

boshqarish,  moliyaviy  ta`minot,  mahsulot  sotish,  ishchi  xodimlar  tarkibi,  soni  va 

boshqalar  kiradi.  Ammo  korxonalar  ko`lamini  aniqlashda  ko`p  o`lchovli  usulni 

qo`llash ko`plab qiyinchiliklarni vujudga keltiradi. Chunki u har xil yo`nalishdagi 

ko`rsatkichlarning birgalikdagi, umumiy o`lchovini aniqlashni talab qiladi.  

Ma`lum bir ko`rsatkichini ishlatish esa, masalan, ishlovchilar soni, mahsulot 

hajmi,  korxonaning  o`lchamini  aniq  topishga  imkon  yaratadi,  ammo  Shunday 

bo`lsada, korxona to`g`risida juda oz ma`lumot beradi. 

O`zbekiston  Respublikasi  qonunlariga  ko`ra  kichik  korxonalar  ularda 

ishlovchilar  soniga  qarab  ajratiladi.  Unga  binoan,  kichik  korxonalar  turkumiga, 

odatda, quyidagi yangi bunyod etilayotgan va amaldagi korxonalar kiradilar: 

---

25 

 

 

 sanoatda va qurilishda — 50 nafargacha; 

 

 fan va ilmiy xizmatda — 10 nafargacha; 

 

 qishloq xo`jaligi va boshqa ishlab chiqarish sohalarida — 25 nafargacha; 

 

 noishlab chiqarish sohasida — 10 nafargacha; 

 

 chakana savdoda — 5 nafargacha ishchisi bo`lgan korxonalar. 

Shuningdek  qonun,  individual  mehnat  faoliyati  bilan  shug`ullanuvchi  va 

shirkat  (o`rtoqlik)ga  birlashib  ishlovchi  jismoniy  shaxslarni  ham  kichik  biznes 

subyektlari qatoriga kiritgan. 

Kichik korxonalar orasida qo`shma korxonalar alohida o`rin tutadi.