O‘zbekisтon respublikasi

Mehnat muhofazasi bo‘yicha Vakil va uning vazifalari

Mulkchilik shakli, xo‘jalik faoliyati sohasi, idoraviy daxldorligidan qat’i nazar, yollanma mehnat qo‘llaniladigan har bir korxonada O‘zbekiston Respublikasining “Mehnatni muhofaza qilish to‘g‘risida”gi qonunining 23- moddasiga binoan mehnatni muhofaza qilishga doir qonunlar va boshqa me’yoriy hujjatlarga rioya etilishi yuzasidan jamoatchilik nazoratini olib borish uchun mehnat muhofazasi bo‘yicha vakil saylanadi.

Vakilning asosiy vazifalari va huquqlari, huquqlarining kafolatlari “Mehnat muhofazasi bo‘yicha vakil haqida”gi nizomda keltirilgan [11, 12].
Vakil korxona, uning bo‘linmalari mehnat jamoasi va kasaba uyushma tashkilotining umumiy yig‘ilishida ochiq ovoz berish yo‘li bilan shu korxona xodimlaridan saylanadi. Vakil kasaba qo‘mitasi vakolati muddatiga yoki umumiy yig‘ilish belgilagan muddatga (kasaba uyushma tashkiloti tuzilmagan korxonada) ammo bir yildan kam bo‘lmagan muddatga saylanadi. Vakillar soni ishlab chiqarishdagi sharoitlarga, bo‘linma va uchastkalarda jamoatchilik nazoratini olib borish ehtiyojiga qarab aniqlanadi va majburiyat jamoa shartnomasida belgilanishi kerak. Lavozimi bo‘yicha mehnat muhofazasi holatiga mas’ul bo‘lgan mansabdor shaxslar hamda mehnat muhofazasi xizmatining mutaxassislari vakil bo‘lib saylanishi mumkin emas.
Vakillar saylangandan so‘ng bir oy ichida ish beruvchi kasaba qo‘mitasi ishtirokida vakillar o‘qishini tashkil qiladi. O‘qitish ish beruvchi tomonidan tasdiqlangan va kasaba qo‘mitasi bilan kelishilgan dastur asosida o‘tkaziladi, o‘qitish xarajatlarini ish beruvchi qoplaydi.
Ish beruvchi vakillarga kerakli sharoitlarni yaratib berishga mas’uldir, ya’ni qoidalar, yo‘riqnomalar va boshqa me’yoriy hujjatlar bilan ta’minlashi kerak. Ish
beruvchi vakillar tomonidan mehnat sharoiti va muhofazasi holatini yaxshilash yuzasidan berilgan takliflarning amalga oshirilishini ta’minlashi lozim.

Vakilning asosiy vazifalariga quyidagilar kiradi:

• 
  Vakil xodimlarning qonuniy huquqlari va manfaatlarini himoya qilish bo‘yicha jamoatchilik nazoratini olib boradi, xodimlarga maslahatlar beradi va ish olib borishda xavfsizlik talablariga rioya qilinishi bo‘yicha xodimlarni ogohlantirib boradi;
  
• 
  Vakil korxonada mehnatni muhofaza qilish masalasi bo‘yicha mehnat jamoasining vakolatli xodimi bo‘lib hisoblanadi, zarurat tug‘ilganda kasaba qo‘mitasi yoki mehnat jamoasi topshirig‘iga binoan u davlat, sud va jamoat tashkilotlari ishida korxonaning vakili sifatida qatnashadi;
  
• 
  Vakil o‘z ishini korxona sex va bo‘linmalarining rahbarlari, mutaxassislari, kasaba qo‘mitasi bilan uzviy hamkorlikda bajaradi.