O‘zbekisтon respublikasi

Mehnatni muhofaza qilish bo‘yicha ishlarning tarkibi va mazmuni

Mehnatni muhofaza qilishni tashkil qilish tashkiliy, texnik, sanitar- gigiyenik, oldini olish va boshqa turdagi chora-tadbirlarini ishlab chiqish va joriy qilishni, uni umumiy kompleks ravishda boshqarishni, shuningdek, mehnat qonunchiligiga va mehnat muhofazasi bo‘yicha qoida va me’yorlarga rioya etishni nazorat qilishni tashkillashtirish kabi ishlar majmuasini o‘z ichiga oladi.

Korxonalarda mehnatni muhofaza qilish ishlari asosan quyidagi 5 ta yo‘nalish bo‘yicha olib boriladi: tashkiliy-texnik; tashkiliy; texnik; sanitar- gigiyenik; ruhiy-fiziologik; ijtimoiy-iqtisodiy (3.2 – rasm).
Тashkiliy-texnik yo‘nalishdagi ishlarga asosan quyidagi ishlar kiradi: texnologik jarayonlarni mukammallashtirish; mashina va mexanizmlarga rejali texnik xizmat ko‘rsatish, ta’mirlash, hamda ko‘riklardan o‘tkazish rejasini tuzish; mashina va mexanizmlarga rejali texnik xizmat ko‘rsatish, ta’mirlash, hamda ko‘riklardan o‘z vaqtida o‘tkazish; yuk ko‘tarish mexanizmlarini o‘z vaqtida texnik ko‘rik va sinovdan o‘tkazish; elektr uskuna, qurilma, jihoz va asboblarning texnik va elektr xavfsizligi holatini doimiy ravishda nazorat qilib turish va boshqa.
Тashkiliy yo‘nalishdagi ishlarga asosan quyidagi ishlar kiradi: mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi bo‘yicha reja va tadbirlarni ishlab chiqish;
ishchilar o‘rtasida kasbiy tanlov va kasbiy o‘qitishlar olib borish; ishchilarni attestatsiyadan o‘tkazish; ishchilar bilan reja asosida xavfsiz mehnat usullari va texnika xavfsizligi bo‘yicha yo‘riqnomalar o‘tkazishni tashkil qilish; ishchilar bilan yo‘riqnomalarni turlari bo‘yicha o‘z vaqtida o‘tkazishni tashkil qilish; texnika xavfsizligi bo‘yicha javobgar shaxslarni belgilash; mehnat qilishni to‘g‘ri tashkil qilish; ish o‘rinlarini mehnat sharoiti bo‘yicha attestatsiyadan o‘tkazishni va pasportizatsiya qilishni tashkil qilish; ishlovchilarni maxsus kiyimlar va shaxsiy himoyalanish vositalari bilan ta’minlash; xavfli joylarga ogohlantiruvchi yozuv va belgilarni qo‘yish; ishchilar o‘rtasida mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi masalalarini doimiy ravishda tashviqot va targ‘ibot qilish; yuqori darajadagi mehnat intizomini o‘rnatish; mehnat muhofazasi bo‘yicha xona va burchaklarni tashkil qilish; ishlab chiqarish uchastkalarini va yong‘indan xavfli joylarni birlamchi o‘t o‘chirish vositalari bilan ta’minlash; baxtsiz hodisalarni tekshirish, jarohatlanish va kasalliklar sabablarini tahlil qilishni tashkil qilish; ishchilar tomonidan ishlarning xavfsiz bajarilishi ustidan ma’muriyat nazoratini doimiy ravishda tashkil qilish.
Тexnik yo‘nalishdagi ishlarga asosan quyidagi ishlar kiradi: mashina va mexanizmlar, qurilma, uskuna, jihoz, asbob va moslamalarning texnik soz holatda bo‘lishini ta’minlash; xavfli zonalarni mukammallashtirilgan muhofazalash vositalari bilan jihozlash, avtomatik signalizatsiya va blokirovka qurilmalarini o‘rnatish; to‘siqlarning xavfli zona turi va tavsifiga mos kelishini ta’minlash; shaxsiy himoya vositalarining texnik soz holatda bo‘lishini ta’minlash; elektr qurilmalarining yerga ulash, nollash, avtomatik ajratgich qurilmalari holatini vaqtida nazorat qilish; katta energiya va bosim ostida ishlovchi qurilma va uskunalarni davriy texnik ko‘rikdan va hujjatlashtirishdan o‘tkazish; og‘ir mehnat talab qiladigan jarayonlarni mexanizatsiyalashtirish, avtomatlashtirish va masofadan boshqarishni amalga oshirish.