14.1- jadval.
№
|
Rahbarlik turlari
|
Izoh
|
1.
|
Avtokratik rahbar
|
Bunday turdagi rahbar:
Buyruq chiqarish, qaror qabul qilish, xodimlarga jazo berish
yoki ragbatlantirishda jamoa fikrini hisobga olmaydi;
Ozini jamoadan uzoqda tutadi, jamoa azolarni bevosita muloqotda bolishini chegaralab qoyadi;
Ozining noorin harakatlarining tanqid qilinishiga chiday olmaydi;
Oziga boysunuvchilarning harakatlarini keskin ravishda tanqid qilishni yaxshi koradi;
Muttasil buyruq berishga hammani oz istaklariga sozsiz boysundirishga intiladi;
Kop gapirishni yoqtirmaydi, lekin boysinuvchilari bilan muomalada bolganda uning rahbarlik gururi balandligi, ozini _ouc tutishi sezilib turadi;
Oziga boysinuvchilari oldida qovogi solingan kayfiyatda
boladi.
Xullas avtokratik rahbar, oziga bino qoygan, dimogdor, oz qobiliyati va imkoniyatlariga ortiqcha ishonadigan, hukmini otkazishga intiladigan kishilarda etishib chiqadi. Bunday rahbar nazoratdan chetda qolsa, osha erda dagallik, takabburlik, tazyiq otkazish, majbur qilish kabi ota salbiy holatlar avj uradi.Biroq avtokratik boshqaruv usulini har jihatdan yomon deb bolmaydi. Bazi bir hollarda boysinuvchilarning madaniy darajasi, ahloqi pastligi sababli avtokratik uslubni tanlab olish ham ish berib qolishi mumkin.
|
2.
|
Liberal rahbar
|
Bunday turdagi rahbar:
Irodasiz, tashabbussiz boladi;
Oz zimmasiga masuliyat olishni yoqtirmaydi;
Ishni oz holiga tashlab qoyadi;
Idoraga nisbatan qatiy bolishdan hayiqadi;
Ozini haddan tashqari ehtiyot qiladi;
Biron xodim bilan ham aloqani buzishni istamaydi;
Talabchan e mas, sust nazorat qiladi.
|
3.
|
Demokratik rahbar
|
Bunday turdagi rahbar:
Boshqarish funktsiyalarini jamoa fikri bilan hisoblashib amalga oshiradi;
Ishlab chiqarishni boshqarishga xodimdlarni jalb qiladi, ularning bildirgan fikriga quloq _ouche, ular bilan maslahatlashadi, ijobiy natijalarini inobatga oladi;
Barcha bilan barobar va samimiy munosabatda boladi, ustunligini bildirmaydi;
Buyruq berish yoli bilan emas, balki ishontirish uslubida ish tutadi;
Boysunuvchilarning shaxsiy tashabbusini, ijodiy faoliyatini rivojlantiradi va jamoada ortoqlik va ishchan muhitni yaratadi.
|
Rahbarlik usulubiga qarab rahbarning turlarga ajratilishi
Qayd etilgan rahbarlik uslublari sof holda uchramaydi. Hayotda har bir rahbarning ish uslubi har hil boladi, lekin yuqoridagi uch uslubdan biri yaqqolroq sezilib turadi. Turli xil ishlab chiqarish vaziyatlarida xar xil xodimga nisbatan rahbarlikining ijobiy tomonlaridan foydalanish kerak. Rahbar haqiqiy ahvolga qarab ish tutishi va boysinuvchilarning oziga xos shaxsiy xislatlarini hisobga olib muomala qilishi kerak
Do'stlaringiz bilan baham: |