O„zbekiston respublikasi

Yurt tinchligi, Vatan ravnaqi, xalq farovonligi g„oyalarining namoyon bo„lishi. Har
qanday tarixiy davrda, har bir mamlakatda: yurt tinchligi, Vatan ravnaqi, xalq faravonligi g‘oyasi
jamiyatning ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy, ma‘naviy rivojlanish darajasini belgilashda
mushtaraklashgan universal mezon hisoblanib, millat, elat va xalqlarning tarixiy shakllangan
mentalitetiga, manfaatlariga mos keladi. Shu nuqtai nazardan, yurt tinchligi, Vatan ravnaqi, xalq
faravonligi g‘oyasi bilan bevosita bog‘liq va uning mazmunini ifodalaydigan ijtimoiy, iqtisodiy,
siyosiy, ma‘naviy-madaniy hodisalar rivojlanishining obyektiv shart-sharoitlarini, subyektiv
omillarini, chuqur o‘rganish hamda nazariy-konseptual asoslarini ishlab chiqish g‘oyat dolzarb
ilmiy muammodir.
O‘zbekiston xalqining milliy g‘oyasi va mustaqillik falsafasining asoschisi Birinchi
Prezidentimiz Islom Karimovdir. Xususan, ilmiy-konsetstual jihatdan mamlakatimiz milliy
taraqqiyot yo‘lini, ozod va obod yurt tinchligining istiqbollari strategiyasi hamda taktikasini
asoslab berish, mustaqillik yillarida qo‘lga kiritilgan katta muvaffaqiyatlarning amaliy tajribalari
bevosita Birinchi Prezidentimiz Islom Karimov nomi bilan bog‘liq bo‘lib, Vatan va millat
oldidagi buyuk xizmatlaridir.
Yurt tinchligi, Vatan ravnaqi, xalq farovonligi g‘oyasi mamlakatimizning har bir fuqarosi
taqdirida o‘z ifodasini topmoqda. Kelajak avlodlarga ozod va obod Vatan qoldirish masuliyati


¹ Karimov. I.A. Yangilanish va o‘zgarishlar jarayoni ortga qaytmaydi. Ikkinchi chaqiriq O‘zbekiston Respublikasi
Oliy Majlisining sakkizinchi sessiyasidagi ma‘ruzasi. Ishonch. 2002 yil 5 aprel..




esa, hammaga birdek majburiyat yuklaydi. Uni anglash esa, inson barkamolligining muhim
mezonidir. Zero, bu g‘oya «har bir yurtdoshimizni o‘zining ma’naviy kamoloti uchun yuksak
mas’uliyatini his etishga, o‘z manfaatlarini shu yurt, shu xalq manfaatlari bilan uyg‘unlashtirib
yashashga da‘vat etadi».⁴²
Insoniyat tarixining har qanday bosqichida, har bir sof vijdonli kishi o‘z vatani ravnaqini
oliy maqsad deb bilgan va o‘zicha tasavvur qilgan. Masalan, jazirama sahroda yashovchi
ko‘chmanchi badaviy, abadiy muzliklar bilan qoplangan yurtlardagi evenklar, inson o‘tib
bo‘lmaydigan tuqaylarda yashayotgan aborigenlar va boshqa xalqlar uchun ajdodlari o‘tgan
hamda o‘zlari yashayotgan tabiiy muhit, ijtimoiy makon Vatan hisoblanadi. Uning ravnaqini o‘z
o‘tovi, chaylasi, yerto‘lasida yashayotgan oilasi, qondosh urug‘lari, xalqi hayot tarzi, e’tiqodi,
orzu-umidlari timsolida tasavvur qiladi. Bu tasavvurlardagi umumiylik ma‘naviyatdagi
umuminsoniylikning namoyon bo‘lishidir. Biroq, o‘z vatani ravnaqini mutlaqlashtirib, boshqa
mamlakatlar manfaatlariga qarama-qarshi qo‘yish, hech qachon tom ma’nodagi yurt tinchligi,
Vatan ravnaqi, xalq farovonligi g‘oyasining mazmunini ifodalamaydi. Agar biz, ularni oliy baxt
deb hisoblaydigan bo‘lsak, buyuk faylasuflardan biri aytganidek, «birovlarning ko‘z yoshlari
evaziga erishilgan baxt - eng buyuk baxtsizlikdir».
Umumlashtirib aytadigan bo‘lsak, erkin bozor munosabatlari shakllanayotgan hozirgi
sharoitda, jamiyatning umuminsoniy demokratik tamoyillarga asosan ijtimoiy tabaqalanishi
jarayonida, nafaqat iqtisodiy nuqtai nazardan, balki ma‘naviy-ma‘rifiy, psixologik-ruhiy
jihatlardan ham qatlamlashish hodisasi sodir bo‘lmoqda. Har bir ijtimoiy guruhning siyosiy
qiyofasi, eng avvalo uning mafkurasida namoyon bo‘ladi. Chunki, mafkura - yagona Vatan
hududida yashayotgan millatga, xalqqa mansub bo‘lgan ijtimoiy guruhlar g‘oyasi va falsafiy
dunyoqarashlari, orzu-istaklarining siyosiy jihatdan manfaatlashgan hamda ularni amalga
oshirish usullari va vositalarining mushtaraklashgan shaklidir. Shuning uchun ham
jamiyatning turli ijtimoiy tabaqalarga ajralishi murakkab mafkuraviy tizimni vujudga keltirishi
bilan birgalikda, ular tarixiy zaruriyatga ko‘ra, har bir millat, elat, ijtimoiy qatlamning yurti
tinchligi, Vatani ravnaqi, xalqi farovonligi g‘oyasi doirasida tutashadi va mamlakatimizda
yashayotgan barcha fuqarolar hamda ijtimoiy tabaqalar uchun umummilliy g‘oya sifatida e’tirof
etiladi.
Jamiyatning ma‘naviy-mafkuraviy rivojlanish xususiyatlari va darajasi yurt tinchligi,
Vatan ravnaqi, xalq farovonligi g‘oyasida namoyon bo‘lib, mamlakat ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy
barqaror taraqqiyotining zaruriy sharti hamda kafolatidir.
Bu vazifani bajarish mamlakatimizda ma‘naviy-mafkuraviy sohani rivojlantirishning
muhim omili bo‘lgan milliy ta’lim-tarbiya tizimini isloh qilishning tarixiy zaruriyatini va amaliy
yo‘nalishlarini belgilab berdi. Shunga ko‘ra, mamlakatimiz aholisining yurt tinchligi, Vatan
ravnaqi, xalq farovonligi yo‘lida ijtimoiy-siyosiy mas’uliyatini va faolligini oshirish maqsadida
yuksak ma‘naviyatli va ma‘rifatli, milliy va umuminsoniy qadriyatlarni chuqur egallagan,
demokratik tamoyillar va fuqarolik jamiyati asoslarini har tomonlama o‘zlashtirgan, shaxsiy va
umummilliy manfaatlarni o‘zaro uyg‘unlashtiradigan erkin shaxs va komil inson tarbiyasidagi
ma’naviy-ma’rifiy islohotlarni davlat ijtimoiy siyosatining ustuvor yo‘nalishi, deb belgilanishi
tasodifiy emas.
Adabiyotlar

1. 
   Mirziyoyev Sh.M. Milliy taraqqiyot yo‘limizni qat‘iyat bilan davom ettirib, yangi
   bosqichga k’otaramiz. 1-jild, - Toshkent -“O‘zbekiston” NMIU, 2017. -592 b.
   
2. 
   Mirziyoyev Sh.M. Xalqimizning roziligi bizning faoliyatimizga berilgan oliy baho. 2-jild,
   - Toshkent -“O‘zbekiston” NMIU, 2018.
   
3. 
   Karimov I.A. Xavfsizlik va tinchlik uchun kurashmoq kerak. T.10. -T.: «O‘zbekiston»,
   2002.
   

⁴² Milliy istiqlol g‘oyasi: asosiy tushuacha va tamoyillar. — T.: O‘zbekiston, 2001. -B. 51-52.

4. 
   Karimov. I.A. Yangilanish va o‘zgarishlar jarayoni ortga qaytmaydi. Ikkinchi chaqiriq
   O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining sakkizinchi sessiyasidagi ma‘ruzasi. Ishonch.
   2002 yil 5 aprel..
   
5. 
   O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining —Milliy g‘oya targ‘iboti va ma’naviy-ma’rifiy
   ishlar samaradorligini oshirish to‘g‘risida”gi Qarori.-«Xalq so‘zi». 2006 yil, 26 avgust.
   
6. 
   G‘oyalar falsafasi. Mas’ul muharrir Q.Nazarov. T., “Akademiya”, 2011.
   
7. 
   Milliy istiqlol g‘oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar. — T.: O‘zbekiston, 2001.
   

7. 
   Ma’ruza. Globallashuv jarayonida mafkuraviy immunitetni shaklantirish vazifalari
   Reja:
   

1. 
   Hozirgi davrda dunyoning mafkuraviy manzarasi.
   
2. 
   Mafkuraviy tahdidlarga qarshi kurash usullari va vositalari.
   
3. 
   —Ommaviy madaniyat”ning oqibatlariga nisbatan immunitetni shakllantirishning zaruriyati.
   
4. 
   “Mafkuraviy poligon” tushunchasi, uning namoyon bo‘lish xususiyatlari.
   
5. 
   Mafkuraviy profilaktikaning ijtimoiy siyosiy zaruriyati. Mafkuraviy immunitetni
   shakllantirish omillari.