O„zbekiston respublikasi

Jahon moliyabozorining rivojlanishi tendensiyalari va muammolari

Jahon moliya bozorini xalqaro miqyosda globallashgan bozor deb tavsiflash

mumkin. Jahon moliya bozori moliyaviy globallashuv jarayoni mahsuli bo‗lib, industrial mamlakatlarni umumjahon miqyosda iqtisodiy samaradorligini keskin oshirdi. Lekin bu jarayon rivojlanayotgan mamlakatlar rivojiga ijobiy ta‘sirdan ko‗ra ko‗proq salbiy ta‘sir ko‗rsatishi hozirda barchaga ayon bo‗lib qoldi. Buning sababi rivojlanayotgan mamlakatlar iqtisodiyoti industrial davlatlar iqtisodiyotiga ko‗pdan bog‗liqligida deb bilish mumkin. Moliyaviy globallashuv sharoitida moliya bozorlarini rivojlanishi uzoq kelajakda dunyoning istalgan joyidan va vaqtda ishtirok etish imkonini beruvchi xalqaro elektron birjani vujudga kelishini (hisob-kitob markazi va markaziy depozitariy bilan kompleksda) tahmin qilish mumkin.

Rossiya Federatsiyasining Hisob palatasining ma'lumotlari bo‗yicha 2020-yilga qadar Rossiya fond bozorini rivojlantirishga qaratilgan fond bozori taraqqiyotining 12 ko‗rsatkichidan jami ikkitasi ayni davrga qadar amalga oshirilgan. Gap "YAIM ga kapitallashuv jarayonining nisbati" va" YAIM ga korporativ obligasiyalarning ularning aylanmalaridagi nisbati" to‗g‗risida ketmoqda.

Globallashuv effektlari (MShE mamlakatlari misolida)²⁹

3. 
   jadval
   

Salbiy holatlar

Ijobiy effektlar

Moliya bozorini tartiblashtirishga oid qonunlarni moslashtirish bilan bog‗liq qisqa muddatli harajatlar. Mahalliy investorlarning ishonchini qozonish bilan bog‗liq qiyinchiliklar. Moliya bozori qatnashchilarini moslashuvi bilan bog‗liq qiyinchiliklar. Emitentlarning o‗z aksiyalari kursi va likvidliligini fond bozorida ta‘minlash bo‗yicha qo‗shimcha harakatlar va harajatlar. Mahalliy professional institut-larning raqobatbardoshlilikni ushlab turishlari bo‗yicha qo‗shimcha harakat va harajatlar. Tartiblashtiruvchi institutlarning bozorni barqarorlashtirish bo‗yicha qo‗shimcha nazorat harakatlari va harajatlari. Moliyaviy globallashuvning salbiy taraflarining ta‘siri: - rivojlangan va MShE mamlakatlari

Moliya bozori bo‗yicha takomillashgan globallashuv talablariga javob beruvchi qonunlar. Investorlarning umumYevropa moliya bozori miqyosida himoyalanganligi. Xorijiy investorlarga nisbatan regulyativ to‗siqlarni kamayishi. Kompaniyalarda menejmentni, moliyaviy holatni va korporativ boshqaruvni yaxShilanishi. Moliya institutlarining malakasi darajasini oshishi. Moliya bozorini bariarorlashuvi. Moliyaviy globallashuvning ijo-biy taraflariga ega bo‗lish, xususan: moliya va boshqa sohalarda innovatsiyalarni rivojlanishi; xalqaro bozorlarga oson chiqish va ular orqali tashqi investitsiyalarni jalb qilish; MShE mamlakatlari integratsiyala- Shuvi, umumYevropa moliya,

²⁹http://news.uzreport.uz/news_7_u_93875.html

o‗rtasida asosiy makroiqtisodiy ko‗rsatkichlar bo‗yicha nomutanosibliklar; MShE mamlakatlari ichida aholining turli qatlamlari orasida daromadlar differensiatsiyasini kuchayishi; moliya bozorini egiluvchan moslashuvini ortishi va kapitalni tashqariga chiqib ketishi riskini ortishi; tashqi omillarga ta‘sirchan bo‗lish.

informatsion va h.k. tizimlarga kirish. - moliyaviy resurslar hajmini ortishi, kompaniyalar biznesi salmog‗ini keskin ko‗tarilishi.

Hozirda jahon moliya bozorlaridagi qimmatli qog‗ozlarning oboroti xalqaro tovar aylanmasi (oboroti) hajmidan 60-70 barobar ko‗p, bu ko‗rsatkichning borgan sari ortib borishi tendensiyasini kuzatish mumkin.

2.