O‘zbеkiston rеspublikasi


Ona tili va adabiyot fanining o‘quv rejadagi boshqa fanlar bilan o‘zaro bog‘liqligi va uslubiy jihatdan uzviy ketma-ketligi



Download 3,14 Mb.
bet8/20
Sana16.03.2022
Hajmi3,14 Mb.
#497234
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   20
Bog'liq
portal.guldu.uz-Ona tili o`qitish metodikasi

3.Ona tili va adabiyot fanining o‘quv rejadagi boshqa fanlar bilan o‘zaro bog‘liqligi va uslubiy jihatdan uzviy ketma-ketligi.
Ona tili va adabiyot fanini chuqur o‘rganish uchun falsafa, tarix, etnografiyafanlaridan xabardor bo‘lish talab etiladi. Tilning rivojlanish tarixi millat tarixi bilan chambarchas bog‘liqdir. Tilning lug‘at boyligida yuz beradigan o‘zgarishlar jamiyat, xalq tarixida yuz bergan o‘zgarishlar asosida amalga oshadi.
Badiiy adabiyot adabiy tilni yangiliklar bilan boyitish uchun juda katta ahamiyatga egadir, shuning uchun talabalarni til muammolarini hal qilishda badiiy adabiyotga tayanishga o‘rgatish lozim.


4. Fanning hajmi va mazmuni
4.1. Fanning hajmi

Hammasi

Jami
(audit.)

ma'ruza

amaliy

mustaqil ta’lim

684

418

190

228

266






Mashg`ulot turi

Ajratilgan soat

1
sem

2
sem

3
sem

4sem

5
sem

6
sem

7
sem


Nazariy

46

18

36

36

18

18

18


Amaliy

68

20

40

40

20

20

20


Mustaqil ta’lim

74

24

48

48

24

24

24




Jami

188

62

124

124

62

62

62



II. Asosiy qism
2.1. “Ona tili va adabiyot” fanining “Ona tili” qismi nazariy
mashg‘ulotlari mavzusi, maqsadi va ularga ajratilgan soat





Mashg`ulotlar mavzusi

Mashg`ulotlar maqsadi

Soati




1 semestr




1.

Kirish. Tilshunoslik fani, uning vazifalari. Tilning ijtimoiy mohiyati, tuzilishi. Tilning paydo bo‘lishi, taraqqiyoti. Milliy til va adabiy til.

Tilshunoslik fani, uning vazifalari, tilning ijtimoiy mohiyati, tuzilishi, tilning paydo bo‘lishi, taraqqiyoti, milliy til va adabiy til, tillarning tasnifi, tilshunoslik bo‘limlari haqida ma’lumot berish.

2

2.

Tillarning tasnifi. Tilshunoslik bo‘limlari.

Tillarning tasnifi, tilshunoslik bo‘limlari haqida ma’lumot berish.

2

3.

Fonetika. Nutq a’zolari, apparati. Artikulyatsiya. Tilning fonetik vositalari.

Fonetika nutq a’zolari, apparati, artikulyatsiya, tilning fonetik vositalari haqida ma’lumot berish.

2

4

Unli tovushlar, ularning tasnifi.

Unli tovushlar, ularning tasnifi haqida ma’lumot berish.

2

5

Undosh tovushlar, ularning tasnifi.

Undosh tovushlar, ularning tasnifi haqida ma’lumot berish.

2

6

Nutqningfonetikbo‘linishi: fraza (jumla), takt, fonetikso‘z, bo‘g‘in, tovush. Urg‘u va uning turlari.

Nutqningfonetikbo‘linishi: fraza (jumla), takt, fonetikso‘z, bo‘g‘in, tovush, urg‘u va uning turlari haqida ma’lumot berish.

2

7

Nutq tovushlarining fonetik o‘zgarishlari.

Nutq tovushlarining fonetik o‘zgarishlsri haqida ma’lumot berish.

2

8

Grafika (yozuv) va grafik vositalar. Orfografiya, uning asosiy tamoyillari

Grafika (yozuv) va grafik vositalar, orfografiya, uning asosiy tamoyillari haqida ma’lumot berish.

2


Ona tili va adabiyot” fanining “Adabiyot” qismi nazariy
mashg‘ulotlari mavzusi, maqsadi va ajratilgan soat




1

Adabiyot (bolalar adabiyoti) faniningmaqsad va vazifalari. Bolalar kitobxonligi haqida.

Adabiyot (bolalar adabiyoti) faniningmaqsad va vazifalari,bolalar kitobxonligi haqida ma’lumot berish.

2

2

Bolalar adabiyoti va bolalar folklorining mumtoz adabiyot namunalari bilan bog‘liqligi. Qo‘shiqlar. Maqollar. Topishmoqlar. Masallar. Tez aytishlar. Ertaklar. Adabiy ertaklar.

Bolalar adabiyoti va bolalar folklorining mumtoz adabiyot namunalari bilan bog‘liqligi, qo‘shiqlar, maqollar, topishmoqlar, masallar, tez aytishlar, ertaklar, adabiy ertaklar.haqida ma’lumot berish.

2

3

O‘zbek bolalar adabiyoti. O‘zbek bolalar adabiyotining vujudga kelishi.O‘tgan asrning 30-40 –yillaridagi o‘zbek bolalar adabiyoti. Hozirgi davrdagi o‘zbek bolalar adabiyoti.

O‘zbek bolalar adabiyoti, o‘zbek bolalar adabiyotining vujudga kelishi, o‘tgan asrning 30-40 –yillaridagi o‘zbek bolalar adabiyoti, hozirgi davrdagi o‘zbek bolalar adabiyoti.haqida ma’lumot berish.

2

4

Alisher Navoiyning “Xamsa” turkumiga kiruvchi dostonlarida ilgari surilgan ta’lim-tarbiyaga oid g‘oyalar. Alisher Navoiyning pand-nasihat mazmunidagi asarlarida ifodalangan ijtimoiy-siyosiy, axloqiy-ta’limiy qarashlar. Gulxaniyning “Zarbulmasal” asari tarkibiga kirgan masallarda ilgari surilgan g‘oyalar.

Alisher Navoiyning “Xamsa” turkumiga kiruvchi dostonlarida ilgari surilgan ta’lim-tarbiyaga oid g‘oyalar, Alisher Navoiyning pand-nasihat mazmunidagi asarlarida ifodalangan ijtimoiy-siyosiy, axloqiy-ta’limiy qarashlar, Gulxaniyning “Zarbulmasal” asari tarkibiga kirgan masallarda ilgari surilgan g‘oyalar, haqida ma’lumot berish.

2

5

A.Avloniyning pedagogik faoliyati. Yangi maktablar, o‘quv jarayonlari, dars uslubi tashkil etishdagi faoliyati. “Turkiy guliston yoxud axloq” asarining ta’limiy va tarbiyaviy ahamiyati. H.H. Niyoziy ma’rifati. Uning ta’limda joriy etilgan o‘qish kitoblari mohiyati. Hamza qalamiga mansub “Gul” turkumiga kiruvchi to‘plamlarining badiiy ahamiyati.

A.Avloniyning pedagogik faoliyati,yangi maktablar, o‘quv jarayonlari, dars uslubi tashkil etishdagi faoliyati, “Turkiy guliston yoxud axloq” asarining ta’limiy va tarbiyaviy ahamiyati; H.H. Niyoziy ma’rifati,uning ta’limda joriy etilgan o‘qish kitoblari mohiyati;Hamza qalamiga mansub “Gul” turkumiga kiruvchi to‘plamlarining badiiy ahamiyati haqida ma’lumot berish.

2

6

G‘afur G‘ulomning bolalar uchun yozilgan she’rlarida ilgari surilgan g‘oyalar.G‘.G‘ulomning nasriy asarlari o‘zbek bolalar adabiyotining ajoyib namunalari sifatida. G‘.G‘ulomning ikkinchi jahon urushi davridagi ijodi. Quddus Muhammadiyning hayoti va ijodiy faoliyati. Shoir shehrlardagi musiqiylik. Q.Muhammadiy she’riyatida tabiatga munosabat; poetik obrazning o‘rni hamda ahamiyati.

G‘afur G‘ulomning bolalar uchun yozilgan she’rlarida ilgari surilgan g‘oyalar; G‘.G‘ulomning nasriy asarlari o‘zbek bolalar adabiyotining ajoyib namunalari sifatida; G‘.G‘ulomning ikkinchi jahon urushi davridagi ijodi; Quddus Muhammadiyning hayoti va ijodiy faoliyati. Shoir shehrlardagi musiqiylik; Q.Muhammadiy she’riyatida tabiatga munosabat; poetik obrazning o‘rni hamda ahamiyati haqida ma’lumot berish.

2

7

Zafar Diyorning hayoti va ijodi.Z.Diyorning “Mashinist” dostonida ilgari surilgan g‘oyalar. Z. Diyorning she’riy asarlarida inson va tabiat o‘rtasidagi munosabatlarning ifodalanishi. Shukur Sa’dulla hayoti va ijodi. Sh.Sahdulla ijodida hayotiy voqealarning haqqoniy badiiy tasviri,janr rang-barangligi va badiiy xususiyatlari,obrazlar talqini, tarbiyaviyligi, hayotiyligi.

Zafar Diyorning hayoti va ijodi;Z. Diyorning “Mashinist” dostonida ilgari surilgan g‘oyalar; Z. Diyorning she’riy asarlarida inson va tabiat o‘rtasidagi munosabatlarning ifodalanishi; Shukur Sa’dulla hayoti va ijodi; Sh.Sahdulla ijodida hayotiy voqealarning haqqoniy badiiy tasviri,janr rang-barangligi va badiiy xususiyatlari,obrazlar talqini, tarbiyaviyligi, hayotiyligi.haqida ma’lumot berish.

2

8

Sulton Jo‘raning hayoti va ijodi.Shoirning ilmiy-ommabop mavzulardagi she’rlarida ifodalangan g‘oyalar haqida. S.Jo‘raning vatanparvarlik mavzusida yozilgan asarlari tahlili. Hakim Nazirning hayoti va ijodi. H.Nazirning maktabgacha va kichik maktab yoshidagi bolalarga bag‘ishlangan asarlariga xos xususiyatlar. H.Nazirning mehnat, odob-axloq, vatanparvarlik mavzulariga bag‘ishlangan asarlarining ahamiyati haqida.

Sulton Jo‘raning hayoti va ijodi;Shoirning ilmiy-ommabop mavzulardagi she’rlarida ifodalangan g‘oyalar haqida; S.Jo‘raning vatanparvarlik mavzusida yozilgan asarlari tahlili. Hakim Nazirning hayoti va ijodi; H.Nazirning maktabgacha va kichik maktab yoshidagi bolalarga bag‘ishlangan asarlariga xos xususiyatlar; H.Nazirning mehnat, odob-axloq, vatanparvarlik mavzulariga bag‘ishlangan asarlarining ahamiyati haqida ma’lumot berish.

2

9

Po‘lat Mo‘minning hayoti va ijodi.P.Mo‘min ijodida odob-axloq mavzusi.P.Mo‘min – qo‘shiqchi shoir.Q.Hikmatning hayoti va ijodi.Q.Hikmatning tinchlik va baxtli bolalik haqidagi she’rlarining o‘ziga xos xususiyatlari.Q.Hikmat dostonlarida ilgari surilgan g‘oyalar.

Po‘lat Mo‘minning hayoti va ijodi;Po‘lat Mo‘min ijodida odob-axloq mavzusi; Po‘lat Mo‘min – qo‘shiqchi shoir.Q.Hikmatning hayoti va ijodi; Q.Hikmatning tinchlik va baxtli bolalik haqidagi she’rlarining o‘ziga xos xususiyatlari; Q.Hikmat dostonlarida ilgari surilgan g‘oyalar.haqida ma’lumot berish.

2

10

Xudoyberdi To‘xtaboyev hayoti va ijodi. “Sariq devni minib”, “Qasoskorning oltin boshi”, “Besh bolali yigitcha” asarlarining badiiy xususiatlari. Farhod Musajon hayoti va ijodi. F.Musajonning maktabgacha va kichik maktab yoshidagi bolalarga bag‘ishlangan hikoyalarida ilgari surilgan g‘oyalar. F.Musajon - dramaturg adib.

Xudoyberdi To‘xtaboyev hayoti va ijodi. “Sariq devni minib”, “Qasoskorning oltin boshi”, “Besh bolali yigitcha” asarlarining badiiy xususiatlari; Farhod Musajon hayoti va ijodi; F.Musajonning maktabgacha va kichik maktab yoshidagi bolalarga bag‘ishlangan hikoyalarida ilgari surilgan g‘oyalar; F.Musajon - dramaturg adib haqida ma’lumot berish.

2

11

Miraziz A’zamning hayoti va ijodiy faoliyati.M.Ahzam shehrlarida hayotga munosabat, ijtimoiy ziddiyatlarning badiiy talqini. Adib dramalarining maktab sahnasidagi ahamiyati.Tursunboy Adashboyev ijodida ona-tabiat va Vatan madhi. T.Adashboyevning so‘nggi yillardagi ijodiy faoliyati. Shoirning ona-tabiat va Vatan mavzusidagi she’rlari badiiyati.

Miraziz A’zamning hayoti va ijodiy faoliyati; M.Ahzam shehrlarida hayotga munosabat, ijtimoiy ziddiyatlarning badiiy talqini; adib dramalarining maktab sahnasidagi ahamiyati; Tursunboy Adashboyev ijodida ona-tabiat va Vatan madhi; T.Adashboyevning so‘nggi yillardagi ijodiy faoliyati; Shoirning ona-tabiat va Vatan mavzusidagi she’rlari badiiyati haqida ma’lumot berish.

2

12

Qambar Otaning hayoti va ijodiy faoliyati. Q.Otaning maktabgacha va kichik maktab yoshidagi bolalarga bag‘ishlangan she’rlarining mavzu doirasi. Qambar Ota yaratgan doston va doston-ertaklarda ilgari surilgan g‘oyalar. Muhammad Ali yaratgan tarixiy romanlardagi bolalar obrazlari.
Muhammad Alining ona-tabiat tasviri chizilgan asarlari. M.Alining xalq afsonalari asosida yaratgan asarlarida ilgari surilgan g‘oyalar.Muhammad Alining temuriylarga bag‘ishlab yozilgan romanlari haqida.

Qambar Otaning hayoti va ijodiy faoliyati; Q. Otaning maktabgacha va kichik maktab yoshidagi bolalarga bag‘ishlangan she’rlarining mavzu doirasi; Qambar Ota yaratgan doston va doston-ertaklarda ilgari surilgan g‘oyalar; Muhammad Ali yaratgan tarixiy romanlardagi bolalar obrazlari; Muhammad Alining ona-tabiat tasviri chizilgan asarlari; M.Alining xalq afsonalari asosida yaratgan asarlarida ilgari surilgan g‘oyalar; Muhammad Alining temuriylarga bag‘ishlab yozilgan romanlari haqida ma’lumot berish.

2

13

Anvar Obidjon ijodi o‘zbek bolalar adabiyotidagi yanigicha yo‘nalish sifatida. Anvar Obidjon she’rlarida kitobxon ongiga ta’sir qilish emas, qalbiga yo‘l topishga bo‘lgan urinishlar.Anvar Obidjonning “Sen eshitmagan qo‘shiqlar” turkumi – o‘quvchilarning eng sevimli to‘plami. Anvar Obidjon – ustozlar e’tirofida. Abusaid Ko‘chimovning hayoti va ijodiy faoliyati. Abusaid Ko‘chimovning kichkintoylarga bag‘ishlangan she’rlarida ilgari surilgan g‘oyalar. A.Ko‘chimov ertak va dostonlarining o‘ziga xos xususiyatlari.



Anvar Obidjon ijodi o‘zbek bolalar adabiyotidagi yanigicha yo‘nalish sifatida; Anvar Obidjon she’rlarida kitobxon ongiga ta’sir qilish emas, qalbiga yo‘l topishga bo‘lgan urinishlar; Anvar Obidjonning “Sen eshitmagan qo‘shiqlar” turkumi – o‘quvchilarning eng sevimli to‘plami; Anvar Obidjon – ustozlar e’tirofida; Abusaid Ko‘chimovning hayoti va ijodiy faoliyati; Abusaid Ko‘chimovning kichkintoylarga bag‘ishlangan she’rlarida ilgari surilgan g‘oyalar; A.Ko‘chimov ertak va dostonlarining o‘ziga xos xususiyatlari haqida ma’lumot berish.

2

14

Hamza Imonberdiyevning hayoti va ijodiy faoliyati. Hamza Imonberdiyev asarlarining mavzu doirasi.Hamza Imonberdiyevning “Adolat kaliti” ertagida ilgari surilgan g‘oyalar. Abdurahmon Akbar ijodidagi rang-baranglik. Abdurahmon Akbarning qofiyali nasr(saj’) shaklidagi turkumidagi she’rlarning o‘ziga xosligi. Abdurahmon Akbarning Vatan, tabiat va bolalar o‘yinlari haqidagi she’rlari haqida. Abdurahmon Akbarningalifbo shehrlari haqida.

Hamza Imonberdiyevning hayoti va ijodiy faoliyati; Hamza Imonberdiyev asarlarining mavzu doirasi; Hamza Imonberdiyevning “Adolat kaliti” ertagida ilgari surilgan g‘oyalar; Abdurahmon Akbar ijodidagi rang-baranglik; Abdurahmon Akbarning qofiyali nasr(saj’) shaklidagi turkumidagi she’rlarning o‘ziga xosligi;Abdurahmon Akbarning Vatan, tabiat va bolalar o‘yinlari haqidagi she’rlari haqida; Abdurahmon Akbarningalifbo shehrlarihaqida ma’lumot berish.

2

15

Chet el bolalar adabiyotining umumiy tahlili. Sharl Perroning bolalar zavq oladigan ertaklariga xos xususiyatlar haqida. Aka-uka Grimmlar yaratgan ertaklarda ilgari surilgan g‘oyalar.Aka-uka Grimmlar yozgan ertaklarda ulug‘langan yoki qoralangan fazilatlar va xislatlar haqida.Xans Kristian Andersen ijodining ko‘p qirrali va rang-barang ekanligi.Xans Kristian Andersen asarlarida ilgari surilgan g‘oyalar.

Chet el bolalar adabiyotining umumiy tahlili; Sharl Perroning bolalar zavq oladigan ertaklariga xos xususiyatlar haqida; Aka-uka Grimmlar yaratgan ertaklarda ilgari surilgan g‘oyalar;Aka-uka Grimmlar yozgan ertaklarda ulug‘langan yoki qoralangan fazilatlar va xislatlar haqida; Xans Kristian Andersen ijodining ko‘p qirrali va rang-barang ekanligi; Xans Kristian Andersen asarlarida ilgari surilgan g‘oyalar.haqida ma’lumot berish.

2

16

Aleksandr Sergeyevich Pushkin yaratgan ertak-dostonlarda ilgari surilgan g‘oyalar.Nikolay Alekseyevich Nekrasov hayoti va ijodi.Nikolay Alekseyevich Nekrasovning bolalarga atab yaratgan asarlarining o‘ziga xos xususiyatlari.

Aleksandr Sergeyevich Pushkin yaratgan ertak-dostonlarda ilgari surilgan g‘oyalar; Nikolay Alekseyevich Nekrasov hayoti va ijodi; Nikolay Alekseyevich Nekrasovning bolalarga atab yaratgan asarlarining o‘ziga xos xususiyatlarihaqida ma’lumot berish.

2

17

Lev Nikolayevich Tolstoy tomonidan yaratilagan “Yangi alifbo” asari haqida.Lev Nikolayevich Tolstoyning “Mo‘ysafid olma ekdi” hikoyasida ilgari surilgan g‘oyalar haqida.Korney Ivanovich Chukovskiy ertak-dostonlarida ilgari surilgan g‘oyalar. Samuil Yakovlevich Marshak asarlarining janr jihatdan rang-barangligi.Samuil Yakovlevich Marshak asarlarida ilgari surilgan g‘oyalar.

Lev Nikolayevich Tolstoy tomonidan yaratilagan “Yangi alifbo” asari haqida; Lev Nikolayevich Tolstoyning “Mo‘ysafid olma ekdi” hikoyasida ilgari surilgan g‘oyalar haqida; Korney Ivanovich Chukovskiy ertak-dostonlarida ilgari surilgan g‘oyalar; Samuil Yakovlevich Marshak asarlarining janr jihatdan rang-barangligi;Samuil Yakovlevich Marshak asarlarida ilgari surilgan g‘oyalarhaqida ma’lumot berish.

2







Download 3,14 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   20




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish