2
Ma’naviyatning
tarkibiy
qismlari
va
ularning
o’zoro
munosabatlari.
Ma’naviyat va madaniyat. Moddiy va ma’naviy
madaniyatning o’zoro aloqalari. Ma’naviy meros. Ma’naviy qadriyatlar va
ularning inson kamolotidagi axamiyati. Ma’rifat tushunchasi. Uning
mazmun moxiyati
2
3
Ma’naviyatning tarixiy, nazariy-ilmiy va amaliy zaminlari.
Qadimgi xalq og’zaki ijodiyoti va yozma yodgorliklarida O’rta Osiyo
xalqlarining ma’naviy hayoti, urf-odatlari va axloqiy fazilatlarining
yoritilishi. Islom dinida ota-onaga mexr-muxabbat, g’amxo’rlik,
qarindoshlik farzand tarbiyasi, oilaga sadoqat, tenglik va birodarlik,
xurmat va ehtirom, sofdillik va samimiylik, o’zaro yordam va kamtarlik,
salomlashish va do’stlashish, muayyan xuquqiy normalarni e’tirof etish va
ularga rioya qilish, jamiyatda tartib intizom va osoyishtalikni saqlash
masalalari va ularning ma’naviy yuksaklikni ta’minlashdagi roli.
Markaziy Osiyo falsafiy tafakkurida ma’naviyat va ma’rifat masalalari.
Mirzo Ulug’bek, Alisher Navoiy va Mirzo Bobur Temuriylar sulolasi
davridagi ma’naviyat, ma’rifat va madaniyat rivojlanishida buyuk
xizmatlar qilgan davlat arboblari ekanligi. Ularning ma’rifat, ilm, mexr-
shafqat, insoniylik, vatanparvarlik g’oyalari va ularning milliy
ma’naviyatda tutgan o’rni. Prezident I. Karimovning Amir
Temur siymosini tiklashdagi raxnamoligi. Mustamlakachilik va qaramlik
yillarida milliy ma’naviyatga etkazgan zarar va uning oqibatlarini
tugatishning mustaqillik sharoitidagi muammolari hamda hal qilish
imkoniyatlari. Jadidlarning ma’rifatparvarlik xarakatlari va uning xalq
ma’naviyatini ko’tarishda tutgan o’rni.
4
3
Shaxs ma’naviyati taraqqiyotining mezonlari.
Ma’naviy barkamol,
komil inson tushunchalari va ularning Sharqona ta’rifi. Shaxs ma’naviyati
mezonlari. Milliy o’zlikni anglash, millatlararo totuvlikni ta’minlash,
xuquqiy savodxonlik, davlat tizimiga xurmat, fuqarolik burchiga sadoqat-
shaxs ma’naviy barkamolligi mezonlari. SHaxs ma’naviy fazilatlari va
uning rivojlantirish omillari, vositalari. Eng buyuk jasorat-ma’naviy
jasoratdir. Insonparvarlik tushunchasi, uning inson insonga do’st,
xamdard, ko’makdosh kabi fazilatlar ekanligi. Insonparvarlikning ijtimoiy,
siyosiy, iqtisodiy va ma’naviy-ma’rifiy qirralari. Milliy o’z-o’zini anglash
millat abadiyligini ta’minlovchi omil ekanligi. O’zbek millatining jaxon
sivilizatsiyasida tutgan o’rnini, milliy ehtiyojlari moxiyatini tushunish va
uning manfaatlarini amalga oshirishda fidoiylik ko’rsatish har bir millat
vakilining ma’naviy burchi ekanligi.
2
4
Do'stlaringiz bilan baham: |