O‘zbeкiston respubliкasi

[WP_m] uyushtiruvchi vosita sifatida: 1. Yaxshi topib, yomon qopib so‘zlar. (Maq.) 2. Onasi o‘qisin, opasi ishlasin dedi. (M.Ism.) 3. Savr oyining bulutlari havoda o‘kirib, sellar quyib o‘tdi. (Oyb.) 4. Jamshid bittalab, Jahongir juftlab sanay boshladi. 5. Nilufar kitob, Feruza jurnal o‘qib o‘tirardi. 6. Mehnatdan do‘st, g‘iybatdan dushman ortar. 7. Qiziq, Irodani Akbar, Akbarjonni Gulchehra sevadi. 8. Seni endi Azroil ham uradi, shayton ham. 9. Uning kelganini na Qurbon ota payqadi, na Siddiqjon (A.Qah.)
[W] yoki [Pm] kengaytiruvchisi bilan farqlanuvchi uyushgan gap: 1. Erta yog‘ib o‘tgan yomg‘ir chang va yomg‘irni yuvib ketgan, daraxtlarning yaproqlari tiniq va toza edi. 2. Uyg‘onganda suyaklari zirqirar, u o‘zini lanj tuyardi. 3. Ahmoq horiganini bilmas, ko‘sa qariganini. 4. Ahmoq qizini maqtar, tentak o‘zini (Maq.) 5. Baland simyog‘ochlardagi lampochkalar nuri ham tarvaqaylab ketgan, soyasi hovliga tushib turar edi. (S.Zun.). 6. Yaxshidan ot qoladi, yomondan dod. (Maq.) 7. Saodatxon jim qolgan, ko‘nglida g‘azab yonar edi.(«Sharq yuld.») 8. Birniki mingga, mingniki tumanga. (Maq.)
Кo‘rinadiki, uyushgan gapni hosil qilishda uyushtiruvchi vosita muhim mavqega ega. Umumlashtirgan holda uyushgan gap kesimi quyidagi xossalarga ega bo‘ladi:

1. 
   Hamma kesimlar bir xil shaklda bo‘ladi:
   

a) [...W₁ + – gan, ... W₂ + – gan edi];
b) [...W₁ + -ganday, ... W₂ + – ganday] emish.

2. 
   Кesimdagi [W] ning grammatik shakli har xil bo‘ladi:
   

a) [...W₁ + – gan, ... W₂ + – (a)r-) P_m];
b) [... W₁ + -(i)b, ... W₂ + – mas) P_m].
3. Кesimdagi [W] ham, [Pm] ham bir xil, ularning kengaytiruvchisi har xil bo‘ladi:
.. W₁+ – gan .. W₂ + -gan P_m