O‘zbеkiston rеspublikаsi

i

0 _I
17.3 -rasm. Investitsiyaga talab funktsiyasi grafigi

Investitsiyaga talab funktsiyasi berilgan loyiha investorlar tomonidan kapital mablag‘ qo‘yishi mumkin bo‘lgan maksimal foiz stavkasini ifodalaydi. Yuqori foiz stavkasida yuqori foyda berishi mumkin bo‘lgan loyihalar amalga oshiriladi. Foiz stavkasi kamayganda kapital mablag‘ qo‘yish masshtabi kengayadi, ya’ni kam foyda beradigan loyihalar ham mablag‘ bilan ta`minlanadi.

Inflatsiyaning ta’siri. Inflatsiya yoki narxlarning umumiy darajasining o‘sishi joriy va kelajakda olinadigan mablag‘lar nisbatini o‘zgartiradi. Shuning uchun ham inflatsiya darajasi loyihalarni baholashda e`tiborga olinishi zarur.
Agar barcha tovarlarga, xizmatlarga va ishlab chiqarish resurslariga (ish haqiga ham) bo‘lgan narxlarning darajasi o‘sganda, ular o‘rtasidagi nisbat o‘zgarmasa, bunday o‘zgarishga balanslashgan inflatsiya deyiladi. Bunday holda, ya’ni narxlarning o‘sish sur`ati bir xil bo‘lganda loyihani tahlil qilishda inflatsiyani hisobga olmasa ham bo‘ladi. Nominal narxlardan, nominal foiz

stavkasidan foydalanib daromadlar va xarajatlarni hisoblab, ularni solishtirish mumkin. Foyda va xarajatlarni belgilangan (solishtirma) narxlarda ham hisoblash mumkin, lekin bunday holda real foiz stavkasidan foydalanish kerak bo‘ladi.
Agar har bir tovar, xizmat va resurs o‘zining narx o‘sish sur`atiga ega bo‘lsa, inflatsiya balanslashmagan bo‘ladi. Balanslashmagan inflatsiya loyiha bo‘yicha hisob-kitoblarni murakkablashtirib yuboradi.