O‘zbekiston respublikasi transport vazirligi toshkent davlat transport unversiteti

Бетон таркибини танлашга мисол
Автомобиль йўлининг эгилиб чўзилишида Вtв 4 (Р в 50), сиқилишда В 27,5 (М350) ва совуққа чидамлилиги бўйича F 200 синовларига мансуб бир қатламли қопламаси учун бетон таркибини танлаш талаб этилган бўлсин. Бетон, сурилувчи опалубкали судралиб юрувчи бетон ётқизуввиш машина ёрдамида 2 m/min тезликда ётқизилади (талаб этилган конус чўкиши 2 см). Материаллар : маркаси 400 (40 МРа), эгилиб, чўзилишдаги мустаҳкамлиги 6 МРа, зичлиги 3,1 kg/m³ бўлган цемент; 5-20 mm ли доналари 60% ва 20- 40mm ли доналари 40% бўлган гранит чақиқ тошидан йирик тўлдирувчи: чақиқ тош зичлиги-1,47 kg/m³; чақиқ тош бўшлиги -0,435: доналар қоришмасининг тўкилишидаги хажм оғирлиги-1,47 kg/m³; майда тўлдирувчи сифатида йириклик модули 2,2 бўлган қум ; зичлиги -2,60 kg/m³ ; ичишга яроқли сув; ЮФМ сифатида СДБ ва СНБ қўшимчалар.
Сув- цемент С/Ц нисбатини қуйидаги формула бўйича аниқлаймиз:

Топилган қиймат оғир бетон ГОСТи бўйича С/Ц нинг чегаравий қийматларидан кичик.
Ҳисоб учун сув сарфини 150 kg оламиз.
Цемент сарфи: Ц=150:0,39=385 kg.
Қўшимчалар сарфи: СДБ=0,002*385=0,77 kg, СНБ=0,0001*385=0,0385 kg.
Чақиқ тош сарфи:

(сурилиш коэффициенти К_с= 1,8 қабул қилинган).
Қум сарфи:
Қ=

(оғир бетон ГОСТ 26633-2015 ининг талаби бўйича 1м³ бетонда бириктирилган ҳаво ҳажми 50 dm³ га тенг).

Бетон қоришмасининг хисобий хажм оғирлиги 2292 kg/m³.

Бетон қоришмасининг ҳисобий таркибига “Йўриқнома”нинг 4.16-4.17 бандлари асосида аниқлик киритилади,ГОСТ 7473-2010 да техник талаблар келтирилган.

Бажарди: ____________
Қабул қилди: _________
Лаборатория иши № 15
Мавзу: Бетон қоришмасининг қулай ётқизувчанлик кўрсаткичларини аниқлаш ва синаш
Ҳар хил шаклдаги конструкциялар учун ишланган колипга бетон қоришмаси қуйилганда, у колипнинг хамма бурчакларини тўлдира оладиган даржада қулай жойланувчан бўлиши керак. Бунинг учун қоришма титратилади. Бетон қоришманинг қуюқлик даражасига қараб уни титратиш даври (муддати) ҳар хил бўлади. Қуюқлик даражаси "0" см бўлганда титратиш даври ўртача 100-120 с бўлади. Қоришма конусининг чўкиши 12-18 см бўлганда эса бетон қоришмани 5-3 с титратиш керак.
Бетон қоришманинг кулай жойланувчанлиги асосан унииг сув:цемент нисбатига боғлик бетон қоришмаси қолипда титратнлганди унинг юзаси бир текис бўлгунгача кетган вақт (секунд хисобида) унинг қулай жойланувчанлик кўрсаткичини ифодалайди.