O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni saqlash vazirligining 2019 yil "25"areldagi "107" sonli buyrug’ining2-ilovasi bilan fan dasturi ro’yxati tasdiqlangan

Nafas harakatlarini sanash

Harakat algoritmi:

№	Qadamlarning ketma-ket bajarilishi.	ball
1	Qo’l bemorning ko’krak kafasiga qo’yiladi.	20
2	Bir dakika ichida nafas harakatlari sanaladi	20
3	Pulьs va nafas harakatlari natijalari baholanadi.	20
4	Natijalar bemor tibbiy xaritasiga kayd qilinadi. Harakat varakasiga nafas harakati soni, pulьsi belgilab qo’yiladi.	20
5	Qo’l yuviladi. (CHaqaloklarda nafas soni fonendoskop orqali aniqlanadi,bunda fonendoskop bolaning burni to’g’risida ushlanib nafas soni sanaladi.CHaqalok tinch holatda bo’lishi lozim.)	20
	Qo’krak qafasi palьpatsiyasi Bajarish tartibi:
1	Paypaslash ikkala qo’l bilan bajariladi, qo’l kaftini ikkala tomonga simmetrik qo’yiladi. Vrach bemorning old tomonida turadi.	20
2	Vrachning qo’li ko’krak qafasining lateral (yon) tomoniga qo’yilib bu soha qo’llar bilan bir xil bosiladi.	20
3	CHap qo’l o’ng ko’krak qafasi kurak ostiga, boshqa qo’l esa oldinda xuddi shu soxaga qo’yilib to’g’ri bosib ko’riladi.	20
4	O’ng qo’l chap ko’krak qafasi kurak ostiga, boshqa qo’l esa oldinda xuddi shu soxaga qo’yilib bosib ko’riladi.	20
5	Yosh bolalarda ko’krak qafasi elastikdir. Ko’krak qafasining elastikligi plevraga transsudat, ekssudat, њsma bo’lsa, o’pka to’qimasi qattiqlashganda susayadi.	20

Tovush tebranishi(titrashi)ni aniqlash

Bu usul ko’krak qafasi yuzasiga tovushning berilishini sezish bilan aniqlanadi.

Bajarilish tartibi:

№	Qadamlarning ketma-ket bajarilishi.	ball
1	Qo’l kaftlari umrov usti va osti sohasiga qo’yilib, «R» harfi saqlovchi so’zlarni (traktor, to’rt, qirq) talaffo’z qilish buyuriladi.	15
2	So’ngra kaft ko’krak qafasining oldi tomonidan 4-qovurg’achaga qo’yiladi, bunda ham «R» saqlovchi so’zlarni aytish buyuriladi.	15
3	Bemorning qo’li yuqoriga ko’tarilib, vrachning qo’li qo’ltik osti chizig’iga qo’yiladi, «R» harfli so’zlar aytiladi.	15
4	SHundan so’ng bemor orqasi bilan vrachga ugirilib turadi, vrach qo’lini ko’krak ustiga qo’yadi, jarayon takrorlanadi.	15
5	Bemor qo’lini ko’krak ustiga chatishtiradi, bunda ikkala ko’krak bir-biridan o’zoqlashadi, vrach kaftini ko’krak orqasiga qo’yib, yana jarayonni takrorlaydi.	20
6	Ko’krak ustida yana bir-bor shu jarayon bajariladi. Odatda ko’krak qafasining simmetrik soxalarida tovush tebranishi bir xil bo’lishi lozim. Tovush tebranishi o’pka to’qimasi zichlashganda kuchayadi. Plevral bo’shligiga gaz, suyuqlik tuplansa, o’pka to’qimasi qalinlashganda susayadi.	20