O`zbekiston respublikasi sog`liqni saqlash vazirligi

 
PROPAZIN 
S
N
CH
2
N
CH
2
CH
2
CH
3
CH
3
HCl
10-(3-dimetilaminopropil )-fenotiazin gidroxlorid. 
Farmakalogik ta’siri aminazinga o‘xshash sedativ ta’sirga ega, harakat aktivligini susaytiradi, 
uyqu chaqiruvchi dorilar, barbituratlar, narkotik va maxalliy og‘riqsizlantiruvchi (anestetik) 
moddalar ta’sirini kuchaytiradi, qusishga qarshi va gipotermik ta’sirga ega. Propazin aminazinga 
nisbatan kam zaharli ko‘p neyroleptik dori vositalari bilan birgalikda qo‘llaniladi. Masalan: 
propazin 2,5% eritmasi 1-2 ml + dimedrol 2% - 2 ml, propazin 2,5% 1-2 ml + promedol 2% 1-2 
ml hamda uyqu chaqiruvchi dorilar bilan birga. 
A M I N A Z I N 
S
N
CH
2
N
CH
2
CH
2
CH
3
CH
3
HCl
Cl
(2-xlor-10-(3-dimetilaminopropil)-fenotiazin, gidroxloridi. 
Aminazinning xlorpromazin, xlorazin, largaktil, plegomazin va boshqa juda ko‘p nomli 
sinonimlari bor. 
Oq yoki och qizg‘ish rangli mayda kristall kukun. Aminazin kukuni juda gigroskopik va quyosh 
nuri ta’sirida qoramtir rangga o‘tadi. Suvda, etil spirtida va xloroformda yaxshi erib, dietil efirida 
deyarli erimaydi. 
Suvli eritmasi kislotali sharoitni beradi. Ishqoriy muhitda organik erituvchilarda yaxshi eriydi.
Toksikologik ahamiyati
.
Aminazin neyroleptik ta’sirli moddalarni asosiy namoyondasi. YAngi 
neyroleptiklar ko‘plab yaratilishiga qaramasdan aminazin tibbiyotda qo‘llanib kelinmoqda. 
Aminazin asosan markaziy nerv tizimi faoliyatiga kuchli sedativ ta’sir etadi. U avval qo‘zg‘alish 
- himoyalanish refleksiga ta’sir etib, skelet muskullarini bo‘shatiradi, ong sezgirligi esa saqlanib 
qoladi. 
Aminazin uyqu dorilar, barbituratlar, narkotiklar, analgetiklar, maxalliy anestetiklar va psixotrop 
moddalar ta’sirini kuchaytiradi. Turli reflekslarning faolligini so‘ndiradi.
Preparat qayd qilishga qarshi kuchli ta’sir etadi, xiqchoqni tinchlantiradi. Gipotermik ta’sirga ega 
bo‘lib, organizmni sun’iy sovitish uchun qo‘llaniladi. Aminazin uyqusizlikni davolashda, 
qichimali dermatozda, psixoz, nevroz xastaliklarida qo‘llaniladi. U qon tomirlari 
o‘tkazuvchanligini kamaytiradi, qo‘rquv va vahimani bo‘shashtiradi. 

---

70 
Aminazin bilan davolash 3-4 haftadan 3-4 oygacha va undan ortiq muddatlar davom etishi 
mumkin. Sutkalik dozasi 0,075 g dan 0,6 g gacha etadi. Davolash oxirida dori sekin asta 
kamayritib borilishi kerak. 
Aminazinni barbituratlar iste’mol qiluvchi va boshqa gangituvchi moddalarga o‘rganib qolgan 
toksikomanlar, narkomanlar, alkogolizmga duchor bo‘lganlarga tavsiya etiladi.
Metobolizmi:
Aminazin sulfooksidlanish, demetillanish, N-oksidlanish, gidroksillanish kabi 
murakkab metobolitlanadi. Adabiyotlarda ko‘rsatilishicha aminazinni 20 xildan ortiq metoboliti 
aniqlangan. Asosiy metobolitlari peshob bilan ajraladi, ba’zilari sulfat va glyukuron kislotalari 
bilan konyugatlar hosil qilib ajraladi, oz qismi o‘zgarmagan holda peshob orqali ajralgani uchun 
undan to‘g‘ridan-to‘g‘ri aminazinni aniqlash mumkin.