O’zbеkiston rеspublikasi sog’liqni saqlash vazirligi

Ogriksizlantirish.
Maxalliy infiltratsion anesteziya. 
Operatsiya texnikasi.
Qorinning urta chizigi buylab kindikdan pastda 1 sm 
masofada skalpel bilan teri kundalangiga kesiladi. Ipak ip ( №8 ) bilan kesuvchi 
ignada teri jaroxatniig yukorigi kirgogi tiqilib va qorinning oldingi devorini 
qonussimon shaklda kutarib turib, bu ipdan tutkich sifatida foydalaniladi. Teri va 
teri osti kletchatkasidagi jaroxat orkali aponevrozga troakar olib kelinadi va 
aylanma xarakatlar bilan u yukori va birmuncha chaprok yunalishda, «tushib 
ketgandek» sezgi paydo bo’lguniga kadar qorin bushligiga kiritiladi. Agar stilet 
chikarib olingandan keyin troakar nayi buylab qorin bushligidan qon, ekssudat yoki 
ut bilan buyalgan suyuklik okib chika boshlasa, qorin bushligi organlari 
jaroxatlanganiga shubxa kolmaydi. Agar nayda suyuklik bo’lmasa, nay orkali qorin 
bushligiga diametri 3-4 mm keladigan 10-12 ta teshigi bo’lgan xlorvinilli kateter 
kiriiladi. Kateter ungga va yukori tomon (jigarga), chapga va yukoriga (talokka), 
mutlako chapga (chap yonbosh kanaliga), pastga va ungga (kurichak va ung 
yonbosh kanaliga) yuboriladi. Kateterii teshikli zonaga kirita turib, u orkali xar gal 
qorin bushligiga shprits bilan 20-40 ml novokain yoki natriy xloridning izotonik 
eritmasi yuboriladi, sungra shu shpritsning uzi bilan eritma kayta surib (aspiratsiya 
qilib) olinadi. 
 
LAPOROSKOPIYA 
Utgan asrning 60 yillarining urtalarida shoshilinch jarroxlikka laporoskopiya 
usuli kirib keldi. Bu usul nafakat qorinning yopik jaroxatlarida, balki «utkir qorin» 
ning anik bo’lmagan kurinishlarida va teshib utuvchi jaroxatlar a’zolar 
jaroxatlarining joylashuvi va xarakterini aniklash uchun qilinadi.
Laparaskopni kiritishdan oldin pnevmoperitoneum operatsiyasi utkaziladi. 
Odatda, kindikdan 2-3 sm pastrokda, qorinning ok chizigi buylab, Versii ignasi 
yordamida punksiya qilinadi. Kamrok xolatlarda ung yonbosh chov soxasida Mak 
Burney nuktasi orkali ba’zan chov soxasida puksiya qilinadi. Igna qorin bushligiga 
tushganda shpritsning ichidagi novokain engil tarzda, porshenni bosmasa xam qorin 
bushligiga tusha boshlaydi. Gaz kiritilgandan sung esa laporaskop kiritiladi. 
Laporaskopiya kismi uchun troakarning kiritilishiga joy klinik kurinishga karab va 
laporaskop kiritilganda kulaylik tugdirishga xarakat qilgan xolda tanlab olinadi.
Laparoskopni kiritish uchun kulay joylar kuyidagilardir: 
1. Olim nuktasi-urta chizik buyicha kindikdan bir kundalang barmok pastda. 
2. Kalkaning ung va chap yukori nuktalari-pararektal chizik buyicha 
xanjarsimon usik va kindik satxidan utkazilgan masofaning urtasi. 
3. Kalkaning pastki nuktalari ung tomonda - L.medioclavicularis yunalishi 
buyicha kindik va simfizning yukori kirgogi satxlarining orasidagi masofaning 
urtasi; chap tomonda – xuddi shu satxda paramedial chizik buylab. 
Etarli shart-sharoit bo’lsa laporaskopiya video - endoxirurgik apparaturani 
kullash bilan birga olib boriladi.
SHuning natijasida qorinning yopik a’zolarning lat eyishida ichki a’zolarning 
jaroxatidan qon ketsa shoshilinch operatsiya qilish kerak bo’ladi. Qorinni teshib 
utuvchi jaroxatlarida xam shoshilinch operatsiya qilish lozimdir.