O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi

Kukunlarni maydalik darajalari va ularda ishlatiladigan elaklar o‗lchami 
 
t/r 
Kukunlarni 
maydalik darajalari 
MH 
bo‗yicha 
material 
raqami 
Zarrachalar 
o‗lchami, mm 
Elak 
materiali 
Elak 
teshigining 
shakli 
1. 
Yirik  
(Pulvis grossus) 
20 
10 
0,5 
1,898 
0,990 
0,472 
2,0+0,070 
1,0+0,070 
0,5+0,050 
1,898+0,171 
0,990+0,089 
0,472+0,048 
Panjarasimon 
ipli mato 
 
To‗rsimon 
ipli mato 
YUmaloq 
 
 
Kvadrat 
2. 
O‗rta  
(Pulvis modice 
grossus) 
21 
250 
23 
25 
0,310+0,040 
0,250+0,035 
0,329+0,032 
0,294+0,031 
Ipak mato 
 
Kapron mato 
Ko‗pburchak 
 
Kvadrat 
3. 
O‗rta mayda  
(Pulvis modice 
subtillis) 
32 
35 
38 
0,200+0,030 
0,219+0,022 
0,195+0,021 
Ipak mato 
Kapron mato 
Ko‗pburchak 
Kvadrat 
4. 
Mayda  
(Pulvis subtilis) 
35 
38 
46 
49, 490 
0,160+0,025 
0,150+0,025 
0,156+0,016 
0,143+0,015 
Ipak mato 
 
Kapron mato 
Ko‗pburchak 
 
Kvadrat 
5. 
O‗ta mayda  
(Pulvis subtilissimus)  
46 
58, 580 
0,120+0,020 
1,122+0,013 
Ipak mato 
Kapron mato 
Ko‗pburchak 
Kvadrat 
6. 
Kolloid yoki juda 
mayda 
(Pulvis longe 
subtilissimus) 
61 
76 
73, 730 
0,090+0,015 
0,069+0,015 
0,093+0,009 
Ipak mato 
 
Kapron mato 
Ko‗pburchak 
 
Kvadrat 
 
 

---

 
133 
 
 
 
Vaziyatli masalalar: 
 
1.  Bir  korxonaning  ishlab  chiqarishida  sarflanish  koeffitsienti  1,030  ga,  ikkinchisida  esa 
1,060 ga teng. Qaysi korxonada ishlab chiqarish to‘g‘ri yo‘lga qo‘yilgan? 
2.   20  daqiqa  davomida  15  kg  mahsulotni  maydalaydigan  zoldirli  tegirmonni  ish 
unumdorligini hisoblang 
3.  100  kg  magniy  sulfat  kukunini  labaratoriya  sharoitida  zoldirli  tegirmonda  maydalash 
natijasida  98,0  kg  maydalangan  magniy  sulfat  hosil  bo‘ldi.  Elangandan  so‘ng  78,0  kg 
maydalangan  magniy  sulfat  elakdan  o‘tdi,  16,6  kg  maydalanmagan  magniy  sulfat  esa 
elakni  ustida  qoldi.  Maydalash,  elash  va  umumiy  jarayon  uchun  kirim-chiqim  nisbatini 
tuzing. Tayyor mahsulot, yo‘qotish va sarflanish koeffitsientlarini hisoblang.  
 
Talabalar bilimini tekshirish uchun savollar: 
1. 
Sun'iy karlovar tuzi kukunining tarkibi. 
2. 
Murakkab chuchukmiya kukuni tarkibi. 
3. 
Galmanin kukuni tarkibi. 
4. 
Korxonada ishlab chiqariladigan kukunlarni texnologik bosqichlari. 
5. 
Kukunlarni tayyorlashda ishlatiladigan yordamchi moddalar.    
6. 
Tegirmonlar. 
7. 
Kukunlarning maydalik darajalari 
8. 
Korxona sharoitida ishlatiladigan aralashtirgichlar. 
9. 
Korxonada ishlatiladigan elaklar. 
10.  Korxonada ishlab chiqariladigan kukunlarni ishlatilishi. 
 
Laboratoriya  mashg‘ulot  mavzusini  yoritishda  ―Aylana  stol‖  pedagogik  texnologiya 
usulidan foydalaniladi. 
 

---

 
134