O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi

 
 
1-laboratoriya ishi 
Belladonna quruq ekstrakti 
Extractum Belladonnae siccum. 
1-laboratoriya ishi 
1.  30,0 g xom ashyodan reperkolyatsiya usulida belladonna quruq ekstraktini tayyorlang. 
2. 
Tayyorlash jarayoni tasvirini chizing. 
3. 
Tayyor mahsulotning sifatini tekshiring. 
Tarkibi. 
Maydalangan belladonna bargi  va er ustki qismi, 
20% li etil spirti - etarli miqdorda. 
Kerakli asbob-usukunalar va yordamchi materiallar. 
1. 
30,0 g belladonna xom ashyosi. 
2. 
Hajmi 100 ml bo‘lgan, og‘zi zich yopiladigan 3 ta shisha idish. 
3. 
Perkolyator - 4 ta. 
4. 
Yig‘gich kolba - hajmi 200 ml bo‘lgan. 
5. 
Shisha tayoqcha, filtr qog‘ozi, doka va chinni bo‘lakchalari. 
6. 
Bug‘latgich. 
7. 
20% li etil spirti - etarli miqdorda. 
Ishni bajarish tartibi: 
30,0 g maydalangan (1-8 mm kattalikda) belladonna bargi va er ustki qismi teng 3 qismga 
10,0 g dan bo‘linib, og‘zi zich berkitiladigan 3 ta shisha idishga alohida-alohida solinadi va xar 
birining ustiga 5 ml dan 20% li etil spirti solinadi. So‘ngra yaxshilab aralashtirilib, og‘zi yopiladi 
va  4-6  soatga  bo‘ktirish  uchun  xona  haroratida  qoldiriladi.  Belgilangan  vaqt  o‘tgandan  so‘ng 
idishlardagi bo‘kkan xom ashyo tagiga 3-4 qavat doka qo‘yilgan 3 ta perkolyatorlarga miqdoran 
o‘tkaziladi  va xom  ashyo shisha tayoqcha  yordamida shibbalanadi.  Xom ashyoning ustiga filtr 
qog‘ozi  qo‘yilib,  shisha  bo‘lakchalari  bilan  bostiriladi  va  birinchi  perkolyatorning  ustiga  toza 
ajratuvchi  tushib  turishini  ta'minlovchi  bo‘sh  perkolyator,  uchinchi  perkolyatordan  tayyor 
ajratmani yig‘ib oluvchi idish o‘rnatiladi. 
Ajratma olish tezligi quyidagi tenglama orqali xisoblaniladi: 
V  =  K

S 
Bu erda   
V  - ajratma olish tezligi        K  - doimiy son, u 0,5 ga teng 
C  - perkolyatorga solingan xom ashyo miqdori 
Bo‘sh  perkolyatorga  20%  li  etil  spirti  solinib,  birinchi  perkolyatorga  ―oynasimon  yuza‖ 
xosil  bo‘lgunga  qadar  perkolyatsiya  qilinadi.  So‘ng  birinchi  perkolyatorning  jo‘mragi  ochilib 
ikkinchi  perkolyatorga,  ikkinchi  perkolyatorda  ―oynasimon  yuza‖  xosil  bo‘lgandan  so‘ng  esa 
bevosita  uchinchi  perkolyatorga  perkolyatsiya  qilinadi.  Uchinchi  perkolyatorda  ―oynasimon 
yuza‖ xosil bo‘lgandan  so‘ng perkolyatorning jo‘mragi  ochilib,  ajratma  yig‘ib  olina boshlaydi. 
Ajratma olish tezligi hamma perkolyatorda ham bir xil bo‘lishi shart. 1- perkolyatorga xar doim 
toza  ajratuvchi  tushib  turganligi  sababli  unda  birinchi  bo‘lib  ta'sir  etuvchi  modda  tugaydi. 
Shunda  birinchi  perkolyator  ishdan  chiqarilib,  toza  ajratuvchi  2-  perkolyatorga  o‘tkaziladi. 
Ma'lum  vaqt  o‘tgandan  so‘ng  mana  endi  2-  perkolyatordagi  asosiy  ta'sir  etuvchi  modda  ham 
tugaydi. Shundan so‘ng toza ajratuvchi tushib turishini ta'minlovchi perkolyator endi bevosita 3- 
perkolyatorga to‘g‘rilanadi.  

---

 
197