|
Guruhlar uchun topshiriqlar.
«Kichik guruhlarda ishlash» metodining kamchiliklari:
ba’zi kichik guruhlarda kuchsiz ta’lim oluvchilar bo‘lganligi sababli kuchli ta’lim oluvchilarning ham past baho olish ehtimoli bor;
barcha ta’lim oluvchilarni nazorat qilish imkoniyati past bo‘ladi;
guruhlararo o‘zaro salbiy raqobatlar paydo bo‘lib qolishi mumkin;
guruh ichida o‘zaro nizo paydo bo‘lishi mumkin.
“REZYUME” metodi – o‘quvchi-talabalarni biror mavzuning ijobiy va salbiy tomonilari, afzallik va kamchiliklari, foyda va zararlarini belgilashni o‘rganadi. Texnologiyaning mohiyati shundan iboratki, bunda mavzuning turli tarmoqlari bo‘yicha bir yo‘la axborot beriladi. Ayni paytda, ularning har biri alohida nuqtalardan muhokama etiladi. Masalan, ijobiy va salbiy tomonlari, afzallik, fazilat va kamchiliklari, foyda va zararlari belgilanadi.
O‘zbekistonda pedagogik innovatsiyaning rivojlanishi pedagog olimlarning harakati (S. G‘ulomov, B. Farberman, U. Nishonaliev, N. Sayidaxmedov, M. Ochilov, M.Maxmudov va boshqalar.) maktabining tez rivojlanishiga bo‘lgan talab bilan bog‘liq. SHu sababli yangi bilimlarga bo‘lgan talab, yangi «yangilik», yangi «innovatsiya», «innovatsion jarayon» tushunchalarini anglash talabi ortdi.
Fan va texnikaning jadal rivojlanishi mustaqil mamlakatimizda sanoat va qishloq xo‘jaligi qiyofasini tubdan o‘zgartirib yubormoqda. Hozirgi zamon ishlab chiqarishidagi ko‘pgina kasblar faqat ma’lumotli kishilargina emas, yuksak rivojlangan, ijodiy qobiliyatga ega mustakil fikrlay oladigan kasb egalarini jalb qilishni talab qilmoqda.
SHunday ekan, malakali kadrlar tayyorlash jarayonining har bir bosqichida ta’limni samarali tashkil etish, uni yuqori bosqichlarga ko‘tarish borasida muayyan vazifalarni amalga oshirish lozim.
.
Mazkur metodik ishlanmada pedagogik texnologiyaga yondashuv asosida ta’lim jarayonini tashkil etish va uni amalga oshirish, ya’ni o‘quv maqsadlarini aniqlashtirish orqali muayyan natijaga hamda ta’lim oluvchilarning mustaqil fikrlashlariga erishish shu yo‘l bilan ta’lim jarayonida yuqori samaradorlikka erishish kabilar xususida so‘z yuritiladi.
Hozirgi vaqtda ta’lim jarayonida o‘qitishning ilg‘or usullarini qo‘llash, o‘qitish jarayonida yuqori natajalarga olib keladi. Ta’lim usullarini har bir darsning didaktik vazifasidan kelib chiqib tanlash maqsadga muvofiq sanaladi. An’anaviy dars shaklini saqlab qolgan holda, uni turli-tuman zamonaviy usullar bilan boyitish ta’lim oluvchilarning o‘zlashtirish darajasining ko‘tarilishiga olib keladi. Buning uchun dars jarayoni oqilona tashkili qilinishi, ta’lim beruvchi tomonidan ta’lim oluvchilarning qiziqishini orttirib, ularning ta’lim jarayonida faolligi muttasil rag‘batlantirilib turilishi, o‘quv materialini kichik-kichik bo‘laklarga bo‘lib, ularning mazmunini ochishda interfaol usullarni qo‘llash va ta’lim oluvchilarni ommaviy mashqlarni mustaqil bajarishga undash talab etiladi. Bu usullar qo‘llanilganda ta’lim beruvchi ta’lim oluvchini faol ishtirok etishga chorlaydi. Ta’lim oluvchi butun jarayon davomida ishtirok etadi.
Interfaol usullarning ta’lim jarayonidagi samaradorligini quyidagicha tasvirlash mumkin.
Bu piramidani tahlil qilar ekanmiz, o‘qitish samaradorligi faol usullardan foydalanilganda eng yuqori bo‘lishiga ishonch hosil qilamiz. YOxud, ular ko‘proq amaliy, seminar va mustaqil o‘qish shakllarida foydalanishga moyildirlar. SHuning uchun ham, o‘qitishning bu tashkiliy shakllari salmog‘i va ahamiyatiga yanada ko‘proq e’tibor berish zarur. Bu, ta’lim oluvchilarning amaliy – kasbiy malakalari darajasini oshiruvchi asosiy omillardan biri bo‘lib hisoblanadi.
Metod tanlash nafaqat o‘quv maqsadidan, balki o‘quv material mazmuniga va bu fanning murakkabligiga bog‘liq. Bundan tashqari metodlarni tanlashda talabalarning soni, ularning o‘quv imkoniyatlari, ta’limning davomiyligi, o‘quv-moddiy sharoitlar va o‘qituvchining mahoratiga bog‘liq.
“Davra suhbati” metodi – aylana stol atrofida berilgan muammo yoki savollar yuzasidan ta’lim oluvchilar tomonidan o‘z fikr-mulohazalarini bildirish orqali olib boriladigan o‘qitish metodidir.
“Davra suhbati” metodi qo‘llanilganda stol-stullarni doira shaklida joylashtirish kerak. Bu har bir ta’lim oluvchining bir-biri bilan “ko‘z aloqasi”ni o‘rnatib turishiga yordam beradi. Davra suhbatining og‘zaki va yozma shakllari mavjuddir. Og‘zaki davra suhbatida ta’lim beruvchi mavzuni boshlab beradi va ta’lim oluvchilardan ushbu savol bo‘yicha o‘z fikr-mulohazalarini bildirishlarini so‘raydi va aylana bo‘ylab har bir ta’lim oluvchi o‘z fikr-mulohazalarini og‘zaki bayon etadilar. So‘zlayotgan ta’lim oluvchini barcha diqqat bilan tinglaydi, agar muhokama qilish lozim bo‘lsa, barcha fikr-mulohazalar tinglanib bo‘lingandan so‘ng muhokama qilinadi. Bu esa ta’lim oluvchilarning mustaqil fikrlashiga va nutq madaniyatining rivojlanishiga yordam beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
