O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti sanoat farmatsiyasi fakulteti

Gentiana Olivieri Griseb o‘simligining tarkibidagi oshlovchi moddalar miqdorini aniqlash
Аniqlash texnikasi. Maydalangan va teshigining diametri 3mm li elakdan elangan 2g oʼsimlikni 500 ml xajmli konussimon kolbaga solinadi, ustiga 250 ml qaynaguncha qizdirilgan suv quyiladi, kolbaga vertikal sovutgich oʼrnatib, usti yopiq elektroplita ustida vaqtigʼ vaqtida chayqatib turgan holda 30 daqika qaynatiladi.
Koʼrsatilgan vaqt oʼtgach kolba ichidagi suyuqlik xona xaroratiga kelgunicha sovutiladi va soʼngra undan 100 ml miqtorda boshqa, 200-250ml hajmli konussimon kolbaga oʼsimlik boʼlaklarini tushurmagan holda filtirlab olindi. Filtratdan pipetka yordamida 25 ml olib 750 ml hajmli konussimon kolbaga solindi, ustiga 500 ml distrlangan suv va 25 ml indigosulьfon kislota indikatoridan solindi, doimiy chayqatib turgan holda 0.02 mol/l eritmasi bilan aralashma tiniq sariq rangga kirgunicha titrladik.
Indigosulьfon kislotani titrlash uchun qancha permanganat eritmasi sarflanganini quydagicha aniqladik. 750 ml hajmdagi kolbaga 500 ml suv va 25 ml indigosulьfon kislota solib, aralashma tiniq sariq rangga oʼtguniga qadar kaliy permanganatning 0.02 mol/l eritmasi bilan titrladik.
Oʼsimlik tarkibidagi tanidlarning % miqdori quydagi formula bilan aniqlandi:
Pirogallol guruhi uchun:




Bu yerda: x – tanidlarning % miqdori; 0.004157 – tanining kaliy permanganatning 0.02 mol/l eritmasi boʼyicha titri (pirogallol guruh oshlovchi moddalar uchun; pirokatexin guruh oshlovchi moddalar uchun titr 0.00582 ga teng); a – tanidlar va indigosulfon kislotani titrlash uchun sarf boʼlgan kaliy permanganit 0.02 mol/l eritmasining ml miqdori; b - indigosulfon kislotani titrlash uchun sarf boʼlgan kaliy permanganit 0.02 mol/l eritmasining ml miqdori; m – tahlilga olingan oʼsimlik ogʼirligi g miqdorida; W – mahsulotning namligi, % hisobida.
Oʼsimliklar tarkibida tanidlarning pirogallol va pirokatexin guruhlari doimo birga uchraydi, shuning uchun ularni fakat pirogallol boʼyicha hisoblash notoʼgʼri boʼladi, shu sababdan pirokatexin guruhini titrini ham hisoblandi.
Pirokatexin guruxi uchun:




Umumiy oshlovchi moddalar miqdori. 4.26+5.966=10.2