O`zbekiston respublikasi sog`liqni saqlash vazirligi toshkent farmasevtika instituti

Ishni bajarish tartibi 
1. Sxemani yig‘ish (2.3-rasm) va uni tekshirish uchun o‘qituvchiga berish kerak. 
2.O‘lchov asbobida ko‘rsatilgan qiymatlari bo‘yicha 2.1-jadvalni to‘ldiring.
2.1-jadval 
Qiyoslanayotgan ampermetrning ma’lumotlari
№ 
O‘lchov 
asbobi- 
ning 
nomi 
turi 
O‘lchov 
asbobi- 
ni tizimi 
O‘l-
chash 
chegara
si 
Bo‘-lim 
bahosi 
Aniq-lik 
sinfi 
Zavod 
raqami 
Namunaviy 
asbob 
Qiyoslanayot-
gan o‘lchov 
asbobi 
3. Ampermetrlarni tekshirish bo‘yicha laboratoriya ishini umumiy ko‘rinishi 2.4-rasmda 
keltirilgan.

---

101 
4. Asboblar milini aniq nolda turganini tekshirish, agar turmagan bo‘lsa, korrektor 
yordamida ularni nol xolatga keltirish. 
a
) 
b
) 
2.3-rasm.Ampermetrni ulanishi (a) va ampermetrni
qiyoslashning prinsipial sxemasi (b). 
5. Tok manbaiga ulanish hamda quvvatni qo‘pol va moyillikda muvofiqlashtiruvchi reostat 
yoki kuchlanish regulyator vositasi yordamida tok kuchini 0 dan doimiy oshirib borish bilan 
shunday o‘zgartirish lozimki, sinalayotgan o‘lchash asbobini mili ketma-ket xolda, shkalani har bir 
bo‘linmasida to‘xtab-to‘xtab borsin. Namunaviy o‘lchash asbobining har bir bo‘limdagi qiymatlari 
uchun mos kelgan tekshirilayotgan o‘lchov asbobining ko‘rsatish qiymatlari yozib boriladi.
6. Tok kuchi kattaligini shkalaning oxirgi bo‘linmasiga etkazgan xolda, uni xudda o‘sha 
nuqtalarda to‘xtatish bilan, asta moyillikda kamaytirib borish va unda ham tekshirilayotgan o‘lchov 
asbobining ko‘rsatish qiymatlarini yozib borish kerak.
7. Ikkala ampermetr ko‘rsatkichlari bo‘yicha 2.2-jadvalni to‘ldirish kerak. 
8. Olingan natijalar asosida mutlaq, nisbiy va keltirilgan xatoliklarni hisoblash va o‘lchash 
asbobi uchun tuzatmalarni aniqlash lozim.
9. Qiyoslanayotgan ampermetrni yaroqliligi haqida xulosa chiqarish kerak.

---

102 
2.4-rasm.Ampermetrni qiyoslash laboratoriya
ishining umumiy ko‘rinishi. 
10. Olingan ma’lumotlar bo‘yicha qiyoslanayotgan asbob ko‘rsatkichlariga bog‘liq xolda 
tuzatmani tok kuchiga bog‘liqlik grafigini chizish kerak.
2.2-jadval 
№ 
P
t.r. 
O‘lchangan natijalar
Hisoblab chiqilgan natijalar
Namunaviy 
ampermetr-
ning
ko‘rsatkich-
lari,
Vnom 
Oshib 
borishda
gi qiymat 
Vo‘zg 
Kamayib 
borishda
gi qiymat 
Vo‘zg 
O‘rtach
a 
qiyma-
ti 
Absol-
yut
xatolik, 
ΔVabs. 
Nisbiy 
xatolik 
E, % 
Keltir. 
xatolik 
γ , % 
Tu
zat
ma 
1. 
2. 
3.