O„zbekiston respublikasi sog„liqni saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi

Rasm 2. Ikki kamerali OROS turdagi tabletkalar ta‟sir etish mexanizmi 
 
 
Osmotik ta‘sirli tabletkalardan DM ajralib chiqishiga bir necha omillar  ta‘sir 
etadi: DM eruvchanligi; 
•  membrananing o‗tkazuvchanligi; 
•  osmotik moddaning xususiyatlari; 
•  teshikchaning diametri  
 
OROS  sistemalarning  parametrlari  tarkibidagi  DM  miqdori  va  uning  ajralib 
chiqish tezligi bilan ta‘riflanadi. Masalan,  16/260 OROS sistemasi— 260 mg DM 
saqlaydi va uni 16  mg/soat tezlikda OITga  ajratib turadi. Bunday  sistemalar GITS 
deb nomlanadi (gastrointestinal terapevtik sistemalar)  
 
Suyuq  DM  uchun  osmotik  sistemalar-  (  L-OROS™)-modifikatsiyasi.  Bunday 
sistemalar  kapsula shaklida bo‗lib, ikki qavatli kameradan  tashkil topgan  va  suvda 
erimaydigan DM  biofaolligini  oshirish uchun mo‗ljallangan. L-OROS tizimlarning 
uchta  modifikatsiyasi mavjud: 
•  - L-OROS HARDCAP; 
•  - L-OROS SOFTCAP; 
•  - L-OROS (Alza Corp.) DMni asta sekinlik bilan ajratuvchi  
L-OROS  osmotik sistemalar tuzilishi: 
•   DMni  suyuq    yoki    nanosuspenziya,  yoki  emulsiya  xolatida  (diametri  100  nm 
kichik) saqlovchi kamera; 
•    osmotik modda saqlovchi kamera 
•   ularni ajratib turuvchi  barer qavat; 
•   sistemani qoplovchi yarimo‗tkazuvchan membranadan  
 
Bunday  sistemlardan  DM  quyidagi  mexanizm  bo‗yicha  ajralib  chiqadi:    OITda 
suyuqlik  membranadan  o‗tib,  osmotik  moddani    faollashtiradi,  natijada  DM 
saqlovchi kameradan  bosim ta‘siri DM  teshikcha orqali ajralib turadi. 
 
 L-OROS 
HARDCAP 
sistemasinining  o‗ziga  xosligi-yarimo‗tkazuvchan 
membranadan  so‗ng  qattiq  qatlam  (kapsulani)  xamda  osmotik  modda  va  DM 
kamerali  orasida  barer  qavat    joylashganligi  (texnologiya  OROS™,  AlzaCorp.). 
Sistema suspenziya xolatidagi DMni  kiritish uchun mo‗ljallangan ( rasm 3). 
 

---

53