O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’lim rivojlantirish markazi

tug’ruqxonadan chiqqandan so’ng 2-3 kun ichida borib ko'radilar.  Agar 
oilada birinchi bola yoki egizaklar tug'ilgan va ona suti yetishmasa patronaj 
tug’ruqxonadan chiqqan kuni tashkil etiladi. Keyinchalik uchastka hamshirasi 
bolaning 1 xaftasida 1-2 kunda bir marta, birinchi oyida esa xaftada bir marta 
patronaj tashkil qiladi. Umumamaliyot vrachi bolani xayotining 14 chi, so'ngra 
21 kunida uyiga borib ko'radi.  
Egizaklar, vaqtidan oldin tug'ilganlar, katta vaznda tug'ilganlar, tug’ruq 
vaqtida travma olganlar, xomilasi  patologik  kechgan,  xomilalik davrida yuqumli 
kasalliklari bo'lgan ayollardan tug'ilganlar hamda ijtimoiy-maishiy sharoiti yaxshi 
bo'lmagan oilada tug'ilgan bolalar umumamaliyot vrachining asosiy kuzatuvida 
bo’ladilar. 
Patronaj  olib  borilish  vaqtida  hamshira  onalarni  yangi  tug'ilgan 
chaqaloqlarni  xayotining  4chi xaftasida poliklinikaga taklif qiladi. Keyinchalik 
umumamaliyot vrachi bolalar salomatligini xayotining birinchi yilida oyiga  1 
marta nazorat qiladi. Qabul vaqtida vrach bolaning jismoniy va ruhiy 
rivojlanishini  nazorat qiladi, ovqatlantirish, kun tartibi, chiniqtirish, jismoniy 
tarbiya, raxitni profilaktikasi va boshqa masalalar bo'yicha tavsiyalar beradi. 

---

147 
 
Uchastka hamshirasi ham bola salomatligini xayotining 1 yilida oyiga 1 marta 
nazorat qiladi. 
Bolalarni aynan shu yoshda rivojlanishini nazorat qilishda xayotining 1chi 
yilida o’ziga xos xususiyatlari xisobga olinadi: 
- tug’ruqxonadan chiqqanligi to'g'risida ko’chirma,  
- raxitga qarshi profilaktik tadbirlarni boshlagan vaqti, 
- dekret berilishi (4,5 oylikka qadar). 
- profilaktik emlashlarni olib borilganligi, prikorm berilishi (4,5 oylikda) 
- ko’krak suti bilan boqishni to’xtatilishi 
- onaning ish faoliyatini boshlanishi 
- bolalar muassasalarga bolani joylashtirish. 
 
Bolaning 3, 6, 9, 12 oyligida umumamaliyot vrachi bolani chuqur 
tekshiruvlardan, antropometrik o’lchovlardan, ona bilan suxbatidan so’ng to'liq 
epikriz yozadi, bunda bolani salomatligi, uning jismoniy va ruhiy rivojlanishi 
ko'rsatiladi, hamda nazorat qilish va sog'lomlashtirish tadbirlari rejasi tuziladi.  
Bola xayotining 2 chi yilida umumamaliyot  vrachi  kvartalda 1 marta bolani 
nazorat qiladi, bunda u bolaning salomatligi xaqida to'liq ma'lumot beradi, 
bolaning jismoniy va ruhiy rivojlanishini baxolaydi, vrach xulosasi bilan ota-onani 
tanishtirishadi, bola tarbiyasidagi va rivojlanishidagi etishmovchiliklar ko'rsatiladi, 
ko’rsatmalarni  bajarilishiga  ahamiyat  beriladi  va  keyinchalik  bolani 
sog'lomlashtirish tadbirlari bo'yicha tavsiyalar beriladi. Poliklinika hamshirasi 
umumamaliyot shifokori kabi  bola xayotining 2 chi yilida kvartalda 1 marta 
patronaj olib boradi. 
Bola xayotining 3 chi yilida profilaktika maqsadida bolani vrach 6 oyda 1 
marta tekshiradi, patronaj hamshirasi ham 6 oyda 1 marta kuzatuvni tashkil qiladi. 
Bu yoshda bolani tekshirishda asosiy e'tibor kun tartibini tashkil qilishga, 
chiniqtirish tadbirlarini qo'llashga, jismoniy tarbiyaga, rasional ovqatlanishga, 
jismoniy va ruhiy rivojlanishga qaratiladi, antropometrik tekshiruvlar olib boriladi.  
Bola xayotining 3 chi yilining oxirida ya'ni bola rivojlanishining ilk 
davrlarida vrach bolaning 3 yoshgacha bo'lgan davrida olib borilgan profilaktik 
ishlarga yakun beradi, salomatlik holatini baxolaydi, jismoniy va ruhiy 
rivojlanishini dinamikada  baxolaydi,  keyingi davr  uchun sog'lomlashtirish 
tadbirlari rejasini tuzadi hamda bolani maktabgacha bolalar muassasalariga 
tayyorlaydi. 
Sog'lom bolalar bilan profilaktika ishlarini olib borishda poliklinikada 
"Sog'lom bola" xonasi tashkil etiladi. "Sog'lom bola" xonasida bolalar bilan 
profilaktika ishlarini olib borishga tayyorgarlik ko’rgan fel'dsher yoki hamshira 
faoliyat ko'rsatadi. Bu xonani boshqarish biror bo'lim mudirasi zimmasiga 
yuklatiladi.