O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’lim rivojlantirish markazi

bolalar poliklinikasi ish faoliyati davolash-profilaktika yordamining umumiy 
prinsiplari asosida tashkil qilinadi: " bolalarga uchastka prinsipi asosida xizmat 
ko'rsatiladi va profilaktik yo'nalishda olib boriladi"  
Bunda uchastkadagi 0-14 yoshdagi bolalar soni 700-800 tadan oshmasligi 
kerak. Bolalar poliklinikasida ixtisoslashtirilgan tibbiy yordam xajmining oshib 
borishiga qaramay, xozirgacha asosiy shaxs uchastka pediatri yoki umumamaliyot 
shifokori bo'lib qolmoqda. 
Kasal bolalarga tibbiy yordam faqat uyda ko'rsatilishi, hamda sog'lom 
bolalargina va surunkali kasalliklarining tinch holatidagina poliklinikaga murojaat 
qilishlari zarur. Shuning  uchun bolalarga uyga qilingan qatnovlarining 90% idan 
ortig’ini uchastka pediatrlari yoki umumamaliyot shifokorlari bajaradilar.  
Uchastka pediatri hamda umumamaliyot shifokori vazifalariga, davolash-
profilaktika  yordam  ko'rsatishdan  tashkari,  sog'lom  bolalarni  profilaktik  
ko’riklarini tashkil qilish, surunkali kasalliklari bo'lgan bolalar ustidan dispanser 
nazoratini tashkil qilish kiradi. Uchastka pediatri va umumamaliyot shifokori 
bolalar salomatligini shakllanishi va rivojlanishini, sog'lom bolani voyaga 
yetkazish sharoitlarini, profilaktika masalarini va kasalliklarni asoratlarini, oiladagi 
sog'lom xayot tarzi sharoitlarini  yaxshi bilishlari kerak.  
Bu maqsadda uchastka pediatri va umumamaliyot shifokori akusher-
ginekologik muassasalar bilan aloqada bo'lishi va bolalar sog'lig'ini nazorat 
qilishda uzviy bog'liqlikni mustahkamlashlari shart.  

---

144 
 
Bolalar shifoxanasida sog'lom bolalar  bilan profilaktik ishlar  uz ichiga 
uchastka pediatrii tomonidan profilaktik ko’rikni amalga oshirishni qamrab oladi, 
bunda ota-onalarga bolalarni ovqatlantirish, jismoniy tarbiya, chiniqtirish va 
boshqalar bo'yicha tavsifnomalar beriladi.    
Labaratorik-tashxis  kuzatuvlar, shifokor-mutaxasislar ko’rigini tashkil etish 
va uning salomatligiga xafli faktorlar mavjudligi go’dak yoshiga  bog’liq. 
Kompleks tibbiy ko’riklar o’tkazish kasalliklarni boshlang'ich davrida 
aniqlash, o’z vaqtida davolashni olib borish va shu o’rinda surunkali rivojlanish 
jarayonini oldini olish   imkonini beradi. 
Alohida e'tibor yil davomida 4 va undan ko'proq kasallanuvchi, 40 kundan 
uzoqroq muddatli tez kasallanuvchi guruhiga taluqli bolalarga qaratilishi zarur, 
chunki aynan shu bolalarda turli xildagi surunkali kasalliklar rivojlanadi. Tez va 
uzoq  muddatli kasallanuvchi bolalarni nazorat ostiga olishadi (f.
30/u) va har bir 
go’dak bilan alohida  nafaqat profilaktik, umumsog'lomlashtirish, balki maxsus 
davolash tadbirlari olib boriladi. 
Salomatlik guruhining 3,4,5 guruhi bolalari ya'ni turli davrdagi surunkali 
kasalliklari bor bolalar pediatr yoki mutaxasislar nazoratida  bo’ladilar va u yoki 
bu patalogiyasiga qarab davolanib turadilar. 
Dispanserizasiya ishining samaradorligi va nazoratdan chiqarish kriteriyasi 
bo'lib bemorning umumiy holatining  qoniqarliligi, yaxshi emosional ko’rinish, 
uzoq barqaror doimiy harorat, klinik va rentgenologik kasalliklarining yo'qligi 
hisoblanadi. Ushbu guruhga kiruvchi bemor bolalarni nazoratdan chiqarish 
masalasi shaxsiy xal etiladi, ammo asosan bolalar umumiy salomatlik holati 
yaxshilanishganidan ikki yildan so’ng amalga oshiriladi. 
Sog'lom va kasal bolalar bilan olib boriladigan profilaktika ishlari  bu 
ko’rgazmali va ishonchlilikka ega bo'lgan sanitariya-oqartuv ishlarini tashkil 
etishdan iboratdir. Sanitariya - oqartuv ishlari bo'yicha suxbatlar shifoxonada qabul 
vaqtida, hamda uyga tashrifida va maxsus mashg’ulotlarda olib boriladi.  
Sanitariya oqartuv ishlarini tashkil etishda "Sog'lom bola" xonasi katta rol' 
uynaydi, bu yerda ota-onalarni sog'lom bolani tarbiyalash qoidalariga o’rgatiladi, 
sog'lom xayot tarzi asoslari targ’ibot qilinadi. Tabiiyki, "sog'lom bola" xonasi 
uslubiy materiallar, ko’rgazmali qurollar bilan  ta'minlangan bo'lishi kerak. 
Sog'lom bola xonasi ishining maxsus bo'limi   maktabgacha va maktab 
muassasalariga kirishga tayyorgarlik ko’ruvchi bolalar bilan  alohida tadbirlar 
o’tkazishdan iborat bo'lishi kerak.