O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi toshkent tibbiyot akademiyasi

 

---

146 
 
Tozalovchi xuqna. 
Xuqna
– yo`g`on ichakning pastki qismlariga turli hil suyuqliklarni
davo va diagnostika maqsadida kiritishdir
o`rsatmalar: 
1.
 
Ich kelmay qolishi- qabziyat
2.Yo`g`on ichakni endoskopiya va penrgenologik tekshirishga tayorlash
3.Bemorlarni operatsiyaga tayyorlash 
4.Oziqli, dorili va tomchili xuqnalar oldin. 
5.Tug`ruqdan oldin
 
Kerakli jihozlar 
Bajarish algoritmi
1.
Esmarx krujkasi. 
2.
Rezina naycha 
3.
Uchlik 
4.
Shtativ 
5.
Vazelin. 
6.
Iliq suv. 
7.
Kleyonka 
8.
Tog`ora 
9.
Suv termometri. 
10.
Salfetka. 
Mo`nelik hollari
:
1. To`g`ri ichak va yo`g`on 
ichak yallig`lanishida 
2.Qonab yuradigan 
bavosilda 
3.
To`g`ri ichakning 
tushishida 
4.
me`da va ichaklarda qon 
ketishida 
1.
Kerakli jihozlar ishlatishdan oldin sterillab olinadi. 
2.
Esmarx krujkasiga 1-1,5 litr 20
0
С atrofida illiq suv quyiladi. 
3.
Krujka shtativga 1 metr balandlikda osib qo`yiladi 
4.
Rezina haychadagi kran ochilib havosi chiqariladi va kran yopib qo`yiladi. 
5.
Bemorga muolajaning maqsadi , muolaja vaqtida o`zini qanday tutish kerakli aytiladi 
6.
Krovatga kleyonka solinib bir uchi to`g`oraga tushirib qo`yiladi. 
7.
Bemor tizzalarini qorin tomonga yonboshlab yotqiziladi. 
8.
Uchlikka vazelin surtiladi va chap qo`lning 1 va 2 barmoqlari yordamida dumbalar keriladi. 
9.
Ong qo`l bilan aylanma harakatlar qilib , avval kindik tomon 3-4 sm, so`ngra dumg`aza paralel 
ravishda 7-8 sm anal teshik orqali to`g`ri ichakka kiradi. 
10.
Kran ochiladi va suv to`g`ri ichakka tusha boshlaydi. Agar suv yaxshi ketmayotdgan bo`lsa uchlikka 
yana chuqurroq kiritish yoki uchlikning holatini o`zgartitish mumkin 
11.
Ichakka havo tushmasligi uchun krujka tubida ozroq suv qoldiriladi, kran berkitiladi. 
12.
Asta-sekin aylanma harakatlar qilib uchlik chiqarib olinadi 
13.
Bemor chalqancha yotqiziladi va shu holatda 10 daqiqa mobaynida suvni tutib turadi. Yosh 
bolalarda dumbalarni qisib tursh tavsiya etiladi. 
14.
Muolajadan so`ng ishlatilgan jihozlar oqar suvda yuvilib quritiladi, ustiga doka yoki salfetka 
yopiladi
Izoh:
Ichakning bo`shalishini osonlashtirish maqsadida iliq suvga o`simlik yoki sovun kukunni quyish 
mumkin. Tozalovchi xuqnaga birdaniga ko`p miqdorda suyuqlik kiritilmaydi. Uchlik ahlat massasi
bilan tiqilib qolganda uchlik chiqarib olinadi va yana kiritiladi. 

---

147