O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi toshkent tibbiyot akademiyasi

Zond orqali ovqatlantirish uchun 
ko`rsatmalar 
1.
Til,yutqin, xiqildoq, qizilongach, 
jarohatlari natijasida ko`p 
shikastlangan va shishib ketgan 
bo`lsa
2.
Bulbar falajda (uzunchoq miyaning 
yutish va nutqning buzilishi bilan 
o`tadigan kasalliklar) 
3.
Markaziy nerv sistemasi 
xastaliklaridagi bexushlik holati
4.
Ruhiy bemor ovqat yemay 
qo`yganda 
5.
Bitmayotgan me`da yarasida 
Moneliklar.
1.
Qizilo`ngach kuyishida 
2.
Qizilo`ngach operasiyalaridan 
keyin 
 

---

125 
Oziqli huqna orqali , yani rektal ovqatlantirish 
 
Oziqli huqna ko`rsatmalar: 
1.
Keskin suvsizlanishda. 
2.
Qizilo`ngach batamom tutilib qolganga 
3.
Qizilo`ngach va me`daning kardial qismdagi operatsiyalardan keyin 
Ovqatli huqnalar diurezni kuchaytiradi va organizmda toksinlar chiqarilishiga imkon beradi 
 
Kerakli jihozlar
Bajarish algoritmi 
Izoh
 
1.
Stakan. 
2.
Oziqli modda. 
3.
Esmarx 
krujkasi . 
4.
Uchlik 
5.
Iliq suv. 
6.
Termometr. 
Jane shprisi yoki 
noksimon 
balloncha
7.
Vazelin yoki 
glesirin 
8.
Salfetka. 
9.
Lotok. 
Oziqli huqna tozalash huqnasidan soat keyin va ichak batamom bo`shatilgandan 
keyin qilinadi 
1.
Bemor chap yonboshi oyoqlarini tizzasidan bukib yoki chanog`ini ko`tarib 
chalqancha yotish kerak 
2.
Oziq modda jane shprisiga yoki rezina ballonchaga olinadi. Suyuqlik harorati 38-
40
0
С hajmi 1 stakandan oshmasligi kerak. Huqnaning yahshiroq tutilib turishi 
uchun 10 tomchi opiy damlamasi qo`shiladi 
3.
Bemorning dumbalari kerilib vazelin surilgan uchlik o`ng qo`l yordamida tog`ri 
ichakka 10-12 sm kiritiladi. 
4.
Uchlik yoki rezina naycha shprisga ulanadi 
5.
Uncha katta bo`lmagan bosim ostida kichik porsiyalar bilan asta sekin yuboriladi 
6.
Shpris uchlikdan ehtiyotlik bilan olinib havo tortiladi , uchlikda qolgan 
suyuqlikni itarish uchun puflanadi 
Ko`p miqdordagi suyuqlik (1l) tomchilab yuboriladi. tog`ri ichak orqali quyidagi 
dori moddalari va suyuqliklar kiritilishi mumkin: 5%glyukoza eritmasi, 0,85 % 
natriy xlorid eritmasi, sut, xom tuxum ,qaymoq ,sharbatlar , kakao, kofe va 
boshqalar.
1.Oziqli huqnalar oziqli 
moddalarning 
kiritishning qo`shimcha 
usuli mumkin holos. 
2. Oziqli huqnaning 
hajmi 1 stakandan 
oshmasligi kerak va 
kunda 1-2 martadan ko`p 
qilinmaydi, chunki tog`ri 
ichak sfinnkterini 
ta`sirlanishi va orqa 
chiqaruv teshigida 
yoriqlar hosil bo`lishi 
mumkin .

---

126