O‘zbеkiston rеspublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi farg‘ona jamoat salomatligi tibbiyot instituti

Noproporsional nanizmga quyidagilar kiradi:
1.Xondrodistrofiya yunon tilida «xondrion» - tog‘ay, «trofiya» -ovqatlanish, umumiylashtirib aytganda tog‘ayni ovqatlanishini buzilishi/. Ushbu kasallikda togaydan rivojlanib kelayotgan suyak bo‘yiga sekin o‘sib, eniga esa o‘sish /periostal suyak hosil bo‘lishi jarayoni/ o‘zgarmaydi. Kasallarni oyoq-qo‘llari kalta, panjalari kvadrat shaklida bo‘lib, kallasi katta, bel umurtqasida lordozi kuzga tashlanadi. 2.Suyaklarni tugma mo‘rtligi -Ostecgenisisimferifecte congenita (ya’ni suyakni nomukammal tashkil topishi). Ushbu kasallikda togaylarni rivojlaiishni o‘zgarmasdan, endostal va periostal suyak hosml bo‘lish jarayonlari buziladi. Periostal va endostal osteoblastlari suyak to‘qimasida yetarli rivojlanmaydi. Natijada asosai suyakni eniga qarab o‘sishi sustlashadn va uzun, juda ingichka suyaklar qosil bo‘lib, suyak to‘qimasi nimjon, tez sinadigan bo‘lib qoladi. Bu holatda oyok-ko‘llar kalta bo‘lishi mumkin, lekin bu o‘zgarishlar suyak sinish oqibatida paydo bo‘ladi.
3. Og‘ir o‘tgan raxit ham bo‘yi pastlika olib kelishi mumkin.
Gigantizm va subgigantizm. Proporsional gigantizm - mutloqo sog’lom, ko‘pincha ota-onasini bo‘yi katta bo‘lgan bolalarda uchraydi. Noproporsional gigantizmga gipofizar gigantizm misol bo‘lishi mumkin. Ko‘pinchali bunday bolalarni o‘sishi 10-12 yoshgacha boshqa bolalardan farq qilmaydi. Pubertat yoshida esa ularda gipofizni oldingi bo‘limini giperfunksiyasi natijasida o‘sish jarayoni avj oladi. Ko‘pincha bunda akromegaliya belgilari paydo bo‘lib bemorni burni, jag‘ suyaklari, qo‘l oyok panjalari haddan ziyod kattalashib ketadi.
Bolalarda jismoniy rivojlanishnint buzilishini o‘z vaqtida aniqlash, keraklik davolash va profilaktik choralarini muttasil ko‘rib borish, bolalarni sog‘lomlashtirib borishda muhim o‘rin tutadi.


QISKA JAVOBLAR MASHQI.
Bolalarning OI ni aniqlash uchun ilovadagi ushbu modul OI jadvalidan (shuningdek, qo‘llanmadan, «Bolalarni o‘lchash va tortish» deb nomlangan) foydalaning.Agar kalkulyatoringiz bo‘lsa, undan foydalangan xolda OI xisoblab chiqaring va natijalarni solishtiring.
1.3 yoshli bola, bo‘yi 100sm vazni 14kg.
2.18 oylik bola tana uzunligi 78,8sm va vazni 11,2kg.
3.4 yoshlik bola bo‘yi 118,5sm va vazni 22,5kg.
4.Chakaloq tana uzunligi 48,2sm va vazni 3,1kg.