O’zbekiston respublikasi qurilish vazirligi toshkent arxitektura va qurilish instituti muhandislik qurilish infrastrukturasi fakulteti Qurilish materiallari buyumlari va konstruksiyalari texnalogiyasi kafedrasi 5A340501 -“Qurilish materiallari

0,75	1,0 1,5 2,0	0,27 0,26 0,26	16 26 15
23 34 21
0,80	1,0 1,5 2,0	0,50 0,28 0,28	11 34 17	16 45 26

Kn		W/C	Tutib qolish vaqti, min
			boshlanishi	oxiri
0,667	1,0 1,5 2,0	0,30 0,27 0,28	17 23 11	23 29 17
0,75	1,0 1,5 2,0	0,27 0,26 0,26	16 26 15	23 34 21
0,80	1,0 1,5 2,0	0,50 0,28 0,28	11 34 17	16 45 26

Fosfogips qo’shilgan sementlarining fizik-mexanik xususiyatlari.

Kn		Mustahkamlik MPа
		1 kun	3 kun	7 kun	28 kun
0,667	1,0 1,5 2,0	30 45 46	26 48 57	34 54 57	45 68 99
0,75	1,0 1,5 2,0	16 33 31	27 48 67	44 65 78	97 64 89
0,80	1,0 1,5 2,0	5 20 35	5 24 50	17 68 85	25 80 87

Kn		Mustahkamlik MPа
		1 kun	3 kun	7 kun	28 kun
0,667	1,0 1,5 2,0	30 45 46	26 48 57	34 54 57	45 68 99
0,75	1,0 1,5 2,0	16 33 31	27 48 67	44 65 78	97 64 89
0,80	1,0 1,5 2,0	5 20 35	5 24 50	17 68 85	25 80 87

Iqtisodiy samaradorligi bo’yicha 10000 tonna sementdan 890000 foyda qoladi. Biz portlandsement kilinkriga tabiiy gips o’rniga fosfogips qo’shib tabiiy gipsni asrab fosfogipsdan oqilona foydalandik. Tabiiatni asrash uchun ham bu juda foydali chunki tabiiatda ko’payib ketayotgan chiqindilarni oldini olish maqsadida ishlatildi.

Iqtisodiy samaradorligi bo’yicha 10000 tonna sementdan 890000 foyda qoladi. Biz portlandsement kilinkriga tabiiy gips o’rniga fosfogips qo’shib tabiiy gipsni asrab fosfogipsdan oqilona foydalandik. Tabiiatni asrash uchun ham bu juda foydali chunki tabiiatda ko’payib ketayotgan chiqindilarni oldini olish maqsadida ishlatildi.

Umumiy xulosalar

Umumiy xulosalar

1.Sementining suv-sement nisbati sulfoaluminat-belitga qaraganda ancha past va Kn va n_s dan qat'iy nazar 0,26 - 0,28 ichida joylashgan. Sementlarini tutib qolish muddati qisqa bo'lib, ularni tez yig'iladigan sementlar toifasiga kiritish uchun asos yaratdi. Suv iste'moli va aralash sementlarni tutib qolish muddati sulfoaluminat sementlarining xususiyatlaridan sezilarli darajada farq qilmagan.

2. Fosfogips va kuydirilgan kuliga asoslangan zaryadning Kn va n_s shixtalar qiymatlarini orqali C4А3S, C8S, C5S3S, C4AF, C2 va CS sulfoaluminat sementlarini olish mumkin. Yuqori sifatli sulfoaluminat sementini olish uchun optimal xususiyatlar quyidagilardir: Kn=0,667 ns=2,0 va kuydirish harorati-1300°С. Ushbu sharoitlarda olingan sement mustahramligi 400-500 markasiga mos keldi.

3.Ftorangidritning sulfoaluminat sementiga qo’shilishi bilan olingan aralash sementlarning kuch xususiyatlari asl SAS kuchidan yuqori bo’ldi. Aralash sement optimal xususiyatlari va sement ishlab chiqarishda maksimal darajada ishtirok etadigan ftorangidrit miqdori jihatidan Kn=0,667 va 25,4% kalsiylangan ftorangidritning =1,0 qoshilishi bu sementlarning mustahramligi 500 markaga mos keldi.

3.Ftorangidritning sulfoaluminat sementiga qo’shilishi bilan olingan aralash sementlarning kuch xususiyatlari asl SAS kuchidan yuqori bo’ldi. Aralash sement optimal xususiyatlari va sement ishlab chiqarishda maksimal darajada ishtirok etadigan ftorangidrit miqdori jihatidan Kn=0,667 va 25,4% kalsiylangan ftorangidritning =1,0 qoshilishi bu sementlarning mustahramligi 500 markaga mos keldi.

4.Aralash sement ishlab chiqarishda sement ishlab chiqarishga jalb qilingan fosfogips miqdori 40% ga yetdi, bu optimal birikmalar uchun sulfoaluminat sementini ishlab chiqarishdan 8,86% ko'proq bo’ldi.

5.Yuqorida aytib o'tilganidek, fosfogips bilan birga sulfat o'z ichiga olgan sement ishlab chiqarishda fosfogips va uchuvchan kullardan foydalanish imkoniyati mavjud.

•  

6. Magistrlik ishimizlarni tatqiqot asosida quyidagi xulosaga keldik fosfogipsni tabiiy gips o’rniga portlandsement kilinkeriga qo’shilganda to’yinish koeffisenti Kn=0,667 va oktivligi ns=2,0 bo’lganda portlandsement mustaxkamligi 28 kunlik vaqtida 99 MPa ko’rsatgichiga yetadi. Shu aralshma tarkibi qo’llanilishga tavsiya etildi.

6. Magistrlik ishimizlarni tatqiqot asosida quyidagi xulosaga keldik fosfogipsni tabiiy gips o’rniga portlandsement kilinkeriga qo’shilganda to’yinish koeffisenti Kn=0,667 va oktivligi ns=2,0 bo’lganda portlandsement mustaxkamligi 28 kunlik vaqtida 99 MPa ko’rsatgichiga yetadi. Shu aralshma tarkibi qo’llanilishga tavsiya etildi.

Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati.

Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati.

1. Alеxin Yu.A., Lyusov A.M. Ekonomichеskaya effеktivnosti ispolizovaniya vtorichnix rеsursov v proizvodstvе stroitеlinix matеrialov- M: stroyizdat, 1988. – 344 s.

2. Bobovich B.B., Dеvyatkin V.V. Pеrеrabotka otxodov proizvodstva I potrеblеniya. - “Intеrnеt injiniring”, 2000. – 496 s.

3. Grinin A.S., Novikov V.N. Promishlеnniе i bitoviе otxodi I bitoviе otxodi. Xranеniе, utilizasiya, pеrеrabotka. –M: Fayr –Prеss, 2002. – 336 s.

4. Bolishakov V.I., Dvorkin L.I. Stroitеlinoе matеrialovеdеniе. –Dnеpropеtrovsk: RVA “Dninpo – VAL,” 2004. – 677 s.

Internet saytlari.

1. http://www.liapor.com/at/index.php

2. http://tetravion.com.ua/sidishield

3. http://science.fentu/cms_files/Image/Bekker.pdf