O’zbekiston respublikasi qurilish vazirligi toshkent arxitektura va qurilish instituti muhandislik qurilish infrastrukturasi fakulteti Qurilish materiallari buyumlari va konstruksiyalari texnalogiyasi kafedrasi 5A340501 -“Qurilish materiallari

MDX davlatlari olimlari: Solomatov V. I, Kramar L. Ya, Ivanov F.M, Usherov A.V va boshqalar.

Mamlakatimiz boʻyicha: Otaquziyev T.A., Iskandarova M., Tolipov N. X., Turapov M, Qodirova D. Sh, Mirzayev A.A, Maxmudova N. A., va boshqalar.

Sement xossalariga maydalik darajasi, normal quyuqligi, qotish davri, markasi va shu kabilar kiradi. Sementning kimyoviy va mineral tarkiblari yuqorida bayon etilgan bo‘lib, ular xom ashyoning tarkibiga qarab biroz o‘zgarishi mumkin. Sementning material tarkibiga (massa bo‘yicha, %) klinker, gips, mineral qo‘shimchalar, plastifikatorlar va gidrofoblovchi qo‘shilmalar kiradi. Bunday qo‘shilmalar sement massasiga nisbatan 0,1-0,3% miqdorda sement kilinkerini maydalash paytida kiritiladi.Tabiiy gips o’rniga biz fosfogipsni qo’shamiz.

Sement xossalariga maydalik darajasi, normal quyuqligi, qotish davri, markasi va shu kabilar kiradi. Sementning kimyoviy va mineral tarkiblari yuqorida bayon etilgan bo‘lib, ular xom ashyoning tarkibiga qarab biroz o‘zgarishi mumkin. Sementning material tarkibiga (massa bo‘yicha, %) klinker, gips, mineral qo‘shimchalar, plastifikatorlar va gidrofoblovchi qo‘shilmalar kiradi. Bunday qo‘shilmalar sement massasiga nisbatan 0,1-0,3% miqdorda sement kilinkerini maydalash paytida kiritiladi.Tabiiy gips o’rniga biz fosfogipsni qo’shamiz.

Fosfogips tarkibi.

Fosfogips tarkibi.

Olmaliq kimyo zavodining fosfogipsi asosan digidrat gips bilan ifodalanadi (d = 0.349; 0.285; 0.246; 0.232; 0.226; 0.220; 0.186 nm). Fosfogips asosan kalsiy sulfat digidrati CaSO4 × 2H2O dan tashkil topgan va tarkibiga fosfat, fosforik kislota qatlamlari va silikatlar aralashmalari kiradi. Aralashmalarning miqdoriy tarkibi mineral xom ashyolarga, ishlab chiqarish yaxshilanishiga bogʻliq fosfogipsdagi ftor miqdori 0,1-0,4% dan oshmaydi. Fosfogipsning namligi 30 dan 40% gacha. Olmaliq kimyo zavodining fosfogipsi, osonlikcha tuyiladigan, kulrang holatda bo’ladi.

Fosfogipsning asosiy xossalari.