O’zbekiston respublikasi qurilish vazirligi toashkent arxitektura qurilish instituti muhandislik

Nazariy qism

АutоCаd – chizmаni kоmputerdа tаhrirlаsh dаsturi Аmerikаning Аutоdesk firmаsi tоmоnidаn ishlаb chiqilgаn bо‘lib, dаstlаbki versiаlаri о‘tgаn аsrning 80 yillаridа chiqаrilgаn vа keng оmmаlаshib ketgаn. Tizimning dоimiy rivоjlаnib bоrishi, fоydаlаnuvchilаrning e’tirоz vа mаslаxаtlаri inоbаtgа оlinib,

kаmchiliklаrni muаyаn bаrtаrаf etish vа bоshqа firmаlаr mаxsulоtlаri bilаn integrаtsiаlаshuvi ushbu dаsturni butun dunyоdа keng оmmаlаshuvigа оlib keldi. Kompyuter qurilmalaridan foydalangan holda loyihalarni 2D formatda aks ettirish uchun eng qulay hamda samarali dasturlardan bu shubhasiz, AutoCad boʻlib u vektorli (chiziqli) grafikaning asosiy elementi hisoblangan chiziqlar orqali tasvirni hosil qilishga yordam beradi. Dasturda 30 ga yaqin panellar mavjud boʻlib, har biri oʻz kategoriyasiga binoan turli xil buyruqlarni bajarish imkonini beradi.

Berilgan loyihani chizishda biz asosan quyidagi panellardan foydalanamiz:

«Draw» (Chizish) paneli yordamida vektorli grafikaning asosiy elementi hisoblanadigan turli shakllardagi (siniq, aylana, koʻpburchak, yoysimon va boshqalar) chiziqlar hosil qilinadi; «Modify» (Oʻzgartirish) paneli orqali chiziqlarga zarur oʻzgarishlar (oʻchirish, chiziq joyini oʻzgartirish, nusxa

koʻchirish, akslantirish va boshqalar) kiritish mumkin; «Dimension» paneli yordamida esa hosil qilngan chiziqlarning oʻlchamini ekranda aks ettirish imkoni bor; «Layers» paneli orqali chiziqlarni oʻz vazifasiga koʻra qatlamlarga ajratib olishimiz mumkin. Masalan, «oʻq chiziq», «devor», «deraza», «beton», «tom» va hokazo. «Modeling» paneli bizga ob’ektning uch oʻlchamli (3D formatdagi) koʻrinishlarini hosil qilshda yordam beradi. «View» hamda «Visual Styles» panellari esa hosil qilingan ob’ektni turli burchak ostidagi nuqtalardan kuzatish imkonini beradi.