O‘zbekiston respublikasi qishloq xo‘jalik vazirligi

masala. Tabiiy shamollatiladigan doimiy omborlarda 2500 tonna kartoshkani xirmon usulida saqlash uchun ombor maydonini hisoblash.

Xirmon balandligi 1,2 m, eni 3 m, uzunligi 8 m. Kartoshkaning hajmiy og‘irligi - 1 m³ ga 650- 700 kg. Omborning foydalanish koeffitsiyenti 85%.

4. 
   masala. Ishlab chiqarish korxonalarning xom ashyo maydonchaning o‘lchamlarini hisoblash.
   

Sexda o‘rik- 2 mshb/soat, olcha - 2 mshb/soat, va olxo‘ri - 1 mshb/soat kompoti ishlab chiqariladi. Tayyor mahsulotni ishlab chiqarish uchun xom ashyoni sarflash normalari: o‘rik -303 kg/mshb, olcha – 291,5 kg/mshb, olxo‘ri – 279 kg/mshb. Xom ashyoni saqlash muddatlari: o‘rik v aolcha -12 soat, olxo‘ri – 24 soat. Xom ashyo maydonchaning 1 m² 400 kg mahsulot joylashtirish mumkin.

Nazorat savollari

1. 
   Handak va uyumlarning konstruktiv farqlarini ayting.
   
2. 
   Yer usti asosiy ariqlarning o‘rniga qanday ariqlardan foydalansa bo‘ladi?
   
3. 
   Mahsulotlarning hajmiy og‘irligi nimalarga bog‘liq?
   
4. 
   Uyum va handaklar uchun kerak bo‘ladigan maydon qanday hisoblanadi?
   
5. 
   Mahsulotlarni doimiy omborlarga joylashtirish.
   
6. 
   Mahsulotlarni joylashtirish uchun qullaniladigan idishlar.
   
7. 
   «Shtabel moduli» tushunchasi asosida nimalar aniqlanadi?
   
8. 
   Omborning foydalanish koeffitsiyentini qanday tushunasiz?
   

15-amaliy mashg‘ulot Mahsulotlarni tashish, ortish, tushurish va joylashda talab etiladigan transportlar sonini

hisoblash
Ishning maqsadi: omborlar va qayta ishlash sexlarida qullanialadigan transport uskunalarning asosiy ‘arametrlarni aniqlashni o‘rganish.
Ishni bajarish uslubi. Transport uskunalarga quyidagilar kiradi: lentali, ‘lastinkali, shnekli, rolikli, pnevmatik, gidravlik va boshqa transportyorlar, nasoslar; yuk tashish telejkalar va ‘ogro‘zchiklar elektrotelfer va xok. Ishlab chiqarish sexlar va omborlarda katta yuklarni mexanik telejkalar, avto va elektrogro‘zchiklar, shtabelyor-kranlar yordamida tashiladi. Qo‘lar, yashiklar, bochkalarni tashish uchun telejkalar qo‘llaniladi.
Transportyorlar turli hil bo‘lib xalq xo‘jaligining barcha tarmoqlarida keng qullanilidi. Ular yuvish, kesish, qovurish va boshqa apparatlarning asosiy ishchi qismi hisoblanadi.
Transportyorlar asosiy xom ashyo va qushimcha materiallarni, idishlar, tayyor mahsulotlarni tashish, ins’eksiya, saralash, tozalash kabi texnologik jarayonlarni bajarish uchun qullaniladi. Ular statsionar, ya’ni aniq bir joyda joylashgan va kuchma bo‘ladi.

1.