O‘zbekiston respublikasi qishloq xo‘jalik vazirligi

TOSHKENT DAVLAT AGRAR UNIVERSITETI TERMIZ FILIALI

QISHLOQ XO‘JALIK MAHSULOTLARI SAQLASH, QAYTA ISHLASH VA MEXANIZATSIYA KAFEDRASI

“QISHLOQ XO‘JALIGI MAHSULOTLARINI SAQLASH OMBORLARI”

fani bo‘yicha AMALIY MASHG‘ULOTLAR

Termiz tumani – 2021

1 – amaliy mashg‘ulot Mahsulotlarni pishib yetilganlik darajasini saqlash muddati va sifatiga ta'sirini

o'rganish
Darsning maqsadi: texnik shartlar va standart tushunchalari bilan tanishish. Talabalarga yetishtirilgan mahsulotni savdo-sotiq yoki qayta ishlashga to‘shirayotganda ularning sifatini to‘g‘ri aniqlashni o‘rgatish.
Ishlash tartibi. Talabalar 3-4 kishi bo‘lib guruhlarga bo‘li-nishadi va mahsulotning avvalo tovar sifatini aniqlashadi (meva-sabzavotlarni katta-kichikligi, tashqi ko‘rinishi, yetilganligi, shakli va boshqalar). Keyin shu guruhlar yangi uzilgan mahsulotga organoleptik baho qo‘yishini o‘rganishadi (1-rasm).

1-rasm. ‘enetrometr asbobida mevaning pishganlik darajasini aniqlash: 1-tsilindrli; 2-

tsiferblatli.
Yangi uzilgan meva va sabzavotlarning organoleptik baholanishi uchun sifat ko‘rsatkichlarining quyidagicha mohiyat koeffitsientlari shkalasi belgilanadi: o‘lchami (diametri) 0,15
shaklining to‘g‘riligi, ti’ikligi 0,1 tashqi ko‘rinishi 0,2
ranggining jadalligi 0,15 ranggining bir xilligi 0,15 ta’mi 0,6
hidi 0,4
qo‘lovchi to‘qimalarining konsistentsiyasi 0,1 yumshoq, seret konsistentsiyasi 0,2
SHunday qilib, ushbu namunaning organoleptik baholanishi sifat ko‘rsatkichlarining mohiyat koeffitsientlarini hisobga olganda 8,8 ballni tashkil etadi.
Meva va sabzavotlarni qayta ishlashdan olingan mahsulot-larning organoleptik baholanishi uchun sifat ko‘rsatkichlarining quyidagicha mohiyat koeffitsientlari shkalasi belgilanadi:
tashqi ko‘rinishi 0,15
meva, sabzavotlarning ranggi 0,1 sharbat, namakob ranggi 0,1 sharbat, namakobning tiniqligi 0,1
meva, sabzavotlarning konsistentsiyasi 0,35 1
2
ta’mi 0,7
hidi 0,4
tipikligi 0,1
SHunday qilib, ushbu qayta ishlangan mahsulot namunasining organoleptik baholanishi sifat ko‘rsatkichlarining mohiyat koef-fitsientlarini hisobga olganda 8,6 ballni tashkil etadi.
Meva va sabzavotlarni organoleptik baholash (yangi uslub bo‘yicha) 1, 2-jadvallarda keltirilgan.

1-jadval