Hayvonot dunyosi: Xorazm viloyatini asosiy tarmoqlaridan biri bu chorvachilikdir. Qoramolchilik,qo`ychilik,echkichilik,yilqichilik,tuyachilik va parandachilik rivojlangan.Ayniqsa . Viloyat hududida umurtqali hayvonlarning 40 dan ortiq turi yashaydi.Suv havzalarida baliqning 37 turi uchraydi. Amfibiyalarning 2 turi,ko`l baqasi yashil qurbaqa sudralib yuruvchilarning 40 turi(dasht agamasi),Qum yumaloq boshi quloqli yumaloq bosh,kaltakesak,echki emar,qum bo`g`ma iloni,suv ilon,o`q ilon,ko`rvor ilon kapcha bosh,charx ilon,chupor ilon va boshqalar. Qushlarning 300 dan ortiq turi,sut emizuvchilarning qariyb 50 turi yumronqoziq , qum sichqon , qum quyon , ko`r sichqon , qum mushugi , tulki va boshqalar . Hashoratlarning 300 ga yaqin turi uchraydi.
1.4 Tuproq resurslari
Xorazm viloyati bo`yicha sug`oriladigan yerlari 94.4 % turli darajada sho`rlangan.Cho`lzonasida kam chirindili qo`ng`ir tusli surqumli cho`l taqir tuproqlar va sho`rxoqlar keng tarqalagan. Sug`oriladigan yerning ko`pgina qismini tirik va ochbo`z tuproqlar va gillituproqlar tashkil qiladi . Sho`rxoqli yerlarda sho`rajiriq , sarsazan , qorabarak , sho`ralar , to`qayzorlarda turang`il teragi , yulg`un , qamish , jiyda , tol kabi o`simliklar o`sadi . Tuproqlarning sho`rlanishini oldini olish uchun agromelioratsiya ishlari olib borilmoqda . Viloyatning ayniqsa Orta va quyi qisimlarida sizot suvlarining yer osti xarakati sekinligi va uning yer yuzasiga yaqin joylashganligi sababli miliorativ va ziyato`taog`ir hisoblanadi . Havo haroratining yuqori bo`lishi yer yuzasiga yaqin joylashgan sizot suvlarini ko`p sarflashga olib keladi , natijada ayratsiya qismida tuz miqdori keskin oshishiga sabab bo`ladi . Vohaning shimoliy va janubiy hududlarida yer po`stlog`ini yuqori qismida o`ta zararli qum toshlar og`ir supes va sublentlar bilan qoplangan . Tuproqning melioratsiya qilishda zovur va drenajlar muhim o`rin tutadi . 2007 yilda 1892 km uzunlikda zovur tozalanib 7191 ming m3 tuproq ishlari bajarilgan . Sug`oriladigan yerlar maydoni 274.9 ming gektaryaylovlar,2.67 miln gektar va tashlandiq yerlar 1.24 mln gektarni tashkil qiladi .
Tuproqni sho`rlik darajasini aniqlash asosan aprel va oktiyabir oyida olib boriladi.Bu natijalarga qarab almashlab ekish joriy qilinadi.Sug`oriladigan yerlarni 89.9 % dank o`prog`I turli darajada sho`rlangan.120-150 ming gektar yerlarda 2 yoki 3 marotabalab sho`r yuvish ishlari olib boriladi.Har yili tuproqning sho`rlik darajasini aniqlash ishlari olib boriladi.2002-207 yillarning kuzidagi holat 2008yil kuzidagi holatdan bor yo`g`I 2-5% ga farq qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |