O‘zbekiston respublikasi qishloq xo‘jaligi vazirligi

1.2§ Dorivor o’simliklar seleksiyasi, urug’chiligi va agrotexnologiya laboratoriyasida yetishtirilayotgan dorivor o’simliklarning ayrim turlari.
Dorivor limono’ti
Dorivor o‘simliklar seleksiya, urug‘chiligi va agrotexnologiyasi labaratoriyasining mavjud yer maydonida 07.04.2022 sanada yer tayyorlanib 09.04.2022 sanada Dorivor limono‘ti ko‘chatidan 70x30sm qilib ekildi benda o‘simlik birinchi yili ildiz yaxshi rivojlanishi inobatga olindi va shu kuni dala sug‘orildi. Dorivor limono‘t o‘simligi ko‘p yillik bo‘yi uncha katta bo‘dmagan (50-70sm) o‘t o‘simlik xisoblanadi. Dorivor limono‘t o‘simligini yetishtirishda tuproq tipik bo‘z tuproq tanlandi. Tuproq tarkibida organik va mineral o‘g‘itlar kamligi va dala maydoni ancha yomon xolatga kelib qolganligi uchun agrotexnik va sug‘orishda bir muncha qiyinchiliklarga duch keldik. Xususan yer maydoni kuzda siftsiz xaydalgan va yerni meltiorativ xolati juda notekis va maydonda begona narsalar toshb yog‘och qoldig‘i, chiqindilar, shisha siniqlaridan tozalashga to‘g‘ri keldi. Dorivor limono‘t o‘simligining asosiy maxsulot sifatida barglari va yer ustki qismi xisoblanadi. O‘simlikni fenologik kuzatishlar kunning ikki xil vaqtida yani yertalab (09:00-10:00) da va tushdan so‘ng (15:00) olib borildi. Dorivor limono‘t o‘simligi tabiiy o‘sish sharoiti tog‘ va tog‘oldi yerlari bo‘lganligi uchun tajriba maydonida tez moslashib ketdi. Kuchatlar dastlab yosh barglar hosil qilda va so‘ngra barg yaproqlari kattara boshladi. Dastlabki kuzatishlar natijasida o‘simliklar barglari o‘rtacha 7-11 tagacha va oyning oxiriga kelib 18-26 taga yetganligi aniqlandi. Sug‘orish va yerni chopiq qilish tuproq namligi va yog‘in miqdoriga qarab aniq rejaga muofiq olib borildi. Dastlabgi yerni chopiq qilish 15.04.2022 da boshlandi va yerni mayda qilib, tuproq sutkukturasi yaxshilandi. Tuproq tarkibida kopillyar va nokopillyar g‘ovakligi oshirildi. Kopillyar g‘ovaklar orqali o‘simlik tanasiga suv va nokapillyardan esa o‘simlik nafas oladi bu esa o‘simliklar yaxshi rivojlanishi uchun juda muxim xisoblanadi. Dorivor o‘simliklarni yetishtirishda doimiy ravishda nazorat qilib borilaishiga sabab yaxri rivojlargan o‘simlik tarkibida inson salomatligi uchun kerak bo‘ladigan biofaol moddalarni ko‘p to‘plashidir. Sog‘lom o‘simlikdan sifatli maxsulot olish mumkin.
Tajriba maydonida ekilgan dorivor limono‘t o‘simligini variantlarga ajratishdan maqsad: xar bir variantda kuzatishlar o‘zaro taqqoslanib, tahlil qilinadi va maqbul variantlar tanlab olinadi.
May oyida xam dorivor limono‘t o‘simligida kuzatishlar olib borildi, o‘simliklarda bo‘ladigan o‘zgarishlar yozib borilib maqola uchun materiallar jamlab bordik.