O’zbekiston respublikasi qishloq xo’jaligi vazirligi andijon qishloq xo‘jaligi va agrotexnologiyalar inistituti

Quritilgan    meva-sabzavot    mahsulotlarining    sifat    koʻrsatkichlarini 
aniqlash:
  Quritilgan  meva- sabzavotlar  deb  meva- sabzavot  xom- ashyosini  butun  
yoki  qirqilgan  maydalangan    shaklda    tabiiy    yoki    sun’iy    usulda    quritish  natijasida 
olingan mahsulotga  aytiladi.  Xom- ashyoni  bunday  qayta  ishlashning  negizida  mah 
sulotni suvsizlantirish orqali  quruq   moddalar kontsentratsiyasini va mahsulot  ichidagi 

---

94 
 
osmatik  bosimni    oshirishga    qaratilgan.    Natijada    mikroorganizmlarning    hayot  
faoliyati    uchun  noqulay  sharoit  yaratiladi  va  mahsulotning    saqlanish  muddati 
uzaytiriladi.
 
Quritilgan  meva-  sabzavotlarning  oziqaviy    qiymati  ularni    quritish  usullaridan  
kelib    chiqib    xar-  xil    boʻladi.    Quritish    jarayoni    qancha    uzoq      va    mahsulotning  
kislorod  bilan    ta’sirlanishi    koʻp    boʻlsa    oziqaviy    moddalarning    (vitaminlar,    rang  
beruvchi    va  oshlovchi    moddalar)    yoʻqotilishi    ham    koʻp    boʻladi.    Quritishda  
haroratning  Yuqoriligi quritish  muddatini  qisqartirgan  holda,  xom- ashyo  tarkibidagi  
qantlarni  karamelizatsiyalanish    va    melanoidinlanish    natijasida    mahulotning  
qorayishiga  olib keladi.   Shuning  uchun  qoʻshimcha  ishlov  berilmasdan  oftobda  
quritilgan  mahsulotlarning    soyada    yoki    ishlov    berilib    shtabel    usulida    quritilgan  
mahsulotlarga qaraganda organoleptik koʻrsatkichlari past boʻladi. 
Quritilgan    meva-  sabzavotlar    ularni    tayyorlashda    ishlatilgan    xom-  ashyodan  
kelib    chiqib  turlarga,  tayyorlanish  texnologiyasi    va  quritish  usulidan  navlarga 
ajratiladi. 
Quritilgan meva- sabzavotlarning sifat koʻrsatkichlari ularning organoleptik va  
fizik-  kimyoviy    koʻrsatkichlari    orqali    belgilanadi.    Mahsulotning    organoleptik 
koʻrsatkichlariga    tashqi    koʻrinish    (shakl,    sirtining    h  olati),    rangi,    hamda    ushbu 
koʻrsatkichlar  va  oʻlchamlar  boʻyicha  ruxsat  etilgan  cheklanishlar  kiradi.  Ruxsat  
etilgan  cheklanishlarga    belgilangan    oʻlchamlardan    kichik    boʻlgan    boʻlak    va  
parchalar,    mexanik  zararlanlik    va    begona    aralashmalar    (mevaband,    novdacha,  
danak  va  h .k.)  kiritilgan.  
Mah sulotning  mogʻorlanligiga,  spirtli  bijgʻish  alomatining  boʻlishiga  va  tirik 
zararkunanlarning  mavjudligiga  ruxsat  etilmaydi.  Fizik- kimyoviy  koʻrsatkichlarga 
namlik va oltingugurt angidridi miqdori, hamda  oʻlchamlar kiradi. 
Quritilgan meva- sabzavotlar  oʻzining sifat koʻrsatkichlaridan kelib chiqib ekstra, 
oliy, 1, 2 va xoʻraki navlarga ajratiladi.