O‘zbekiston respublikasi qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi toshkent irrigatsiya va melioratsiya instituti

aktivlarning
sotuv hajmiga aylanish ko‘rsatkichi
yoki 
zaxiralardan foydalanishda 
sotilgan mahsulot tannarxiga nisbat ko‘rsatkichi
bunday ko‘rsatkichlardan biri hisoblanadi. Balans likvidligini aniqlashda 
“xususiy manbalar bilan ta’minlanganlik” ko‘rsatkichini hisobga olish muhim 
ahamiyat kasb etadi. Xususiy manbalar hajmi xususiy aylanma vositalar va 
boshqa xususiy manbalarning mavjudligi bilan belgilanadi. “Xususiy manbalar 
bilan ta’minlanganlik” ko‘rsatkichi balans bo‘yicha xususiy manbalar 

---

42 
qoldig‘ining passiv qoldiqlariga (asosiy vositalar hamda qimmat bo‘lmagan va 
tez eskiruvchi predmetlarning eskirishi) nisbati sifatida aniqlanadi. Lizing 
oluvchining faoliyatida kamchiliklar mavjud bo‘lgan holatlarda aktivlarni 
qoplashda xususiy manbalarning ulushi kamayadi. 
Aktivlardan foydalanish samaradorligi va yil davomida kiritilgan 
kapitalning harakatchanligini baholash uchun “sotilgan mahsulotlar hajmining 
joriyga aktivlarga nisbati” ko‘rsatkichini tahlil qilish maqsadga muvofiq. 
Mablag‘larni jalb etish koeffitsiyenti
lizing oluvchining kredit 
manbalariga moliyaviy bog‘liqlik darajasini aks ettiradi. U qarzlarning joriy 
aktivlar miqdoriga nisbati yordamida aniqlanadi. Mazkur koeffitsiyent darajasi 
qanchalik kichik bo‘lsa, lizing oluvchining kredit layoqati shunchalik yuqori 
hisoblanadi. 
Yuqorida sanab o‘tilgan kredit layoqati ko‘rsatkichlarining har biri 
asosida lizing oluvchining moliyaviy ahvoli har tomonlama baholanadi. 
Obyektiv qaror qabul qilish uchun bitta ko‘rsatkichnigina emas, balki turli 
ko‘rsatkichlar yig‘indisini tahlil qilish zarur. Yuqorida taklif etilgan tahlil 
natijasida lizing kompaniyasi potensial lizing oluvchining ishonchlilik darajasini 
aniqlaydi hamda u bilan ishlashni davom ettirish yoki to‘xtatish to‘g‘risida qaror 
qabul qiladi.