O‘zbekiston Respublikasi Qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi huzuridagi davlat veterinariya bosh boshqarmasining

S₀₁ = S o - V, bunda:
S_o — tuzlangan yog‘dagi yog‘sizlantirilgan quruq modda miqdori (tuz bilan birgalikda);
V — 55 bandda ko‘rsatilgani singari aniqlangan tuz miqdori.
VII. Sut va sut mahsulotlaridagi qalbakilashtirishni aniqlash.
66 Sutga suv qo‘shilganligi quruq yog‘sizlantirilgan modda foizining kamayishi bo‘yicha (8 % dan kam) aniqlanadi.
67. Sut va sut mahsulotlaridagi soda aralashmasi 3—5 ml tekshirilayotgan sutga shuncha miqdorda rozoli kislotasining 0,2 % li spirtli eritmasidan qo‘shish yo‘li bilan aniqlanadi. Soda mavjud bo‘lsa probirka ichidagi suyuqlik och-qizil, soda mavjud bo‘lmasa— to‘q-sariq rangga bo‘yaladi.
68. Rozol kislotasi topilmasa 3 — 5 tomchi fenolrot eritmasi (0,1 ml fenolrot, 20 ml 96% li etil spirti va 80 ml distillangan suv) yoki 5 tomchi 0,04% li bromtimolblauning spirtli eritmasi olinadi.
69. Soda aralashmasi bo‘lmaganda sut fenolrot bilan to‘q-sariq yoki qizil-sariq rangga, soda saqlovchi mahsulot esa yorqin-qizil, alvon yoki to‘q-qizil rangga kiradi. Fenolrot reaktivi rozol kislotasiga qaraganda bir muncha tejamli va saqlashda turg‘un.
Bromtimolblau qo‘shilganda sodali mahsulot to‘q-yashil, yashil-ko‘k yoki ko‘k rangga, sodasiz— sariq yoki yashil rangga bo‘yaladi.
70. Sut, smetana, slivka, qaymoqni kraxmal bilan qalbakilashtirilganligini 5 ml yaxshilab aralashtirilgan sut (smetana, slivka, qaymoq) solingan probirkaga 2-3 tomchi lyugol eritmasi qo‘shish yo‘li bilan aniqlanadi. Probirkadagi aralashma obdon chayqatiladi. 1-2 daqiqadan keyin ko‘k rangning paydo bo‘lishi tekshirilayotgan namunada kraxmal borligini ko‘rsatadi.
Smetana, slivka va qaymoq uchun boshqa usulni ham qo‘llash mumkin. Predmet oynasiga smetanadan (slivka, qaymoq) unchalik katta bo‘lmagan tomchi tomiziladi, uni yopuvchi oyna bilan yopiladi, uning ostiga 1 tomchi yodning spirtli eritmasi yuboriladi. Preparat mikroskop ostida tekshirilganda kraxmal donalari ko‘k rangga bo‘yalganligi yaxshi ko‘rinadi.
71. Smetana, slivka va qaymoqda tvorog aralashmasini aniqlash. Stakandagi issiq suvga (66 — 75° S) bir choy qoshiq smetana, slivka yoki qaymoq aralashtiriladi.
Agarda mahsulotga tvorog qo‘shilgan bo‘lsa, unda mahsulot stakan tubiga cho‘kadi. Toza smetana, slivka yoki qaymoq cho‘kmaga tushmaydi.
72. Sariyog‘ni o‘simlik yog‘lari, pishloq yoki tvorog bilan qalbakilashtirilganligini aniqlash. Probirka yoki stakanchaga bir xil miqdorda olingan tekshirilayotgan yog‘, rezorsinning benzoldagi to‘yingan eritmasi va kuchli (konsentrlangan) nitrat kislotasi (zichligi 1,38) aralashtiriladi.
Namunada o‘simlik yog‘lari bor bo‘lsa binafsha rang paydo bo‘ladi.
Sariyog‘dagi pishloq va tvorog aralashmasi 73-bandida ko‘rsatilgani singari aniqlanadi.
73. Sut va sut mahsulotlarining sifatini tekshirish “Klever” , “Laktan” va boshqa laboratoriya asboblari yordamida tekshirish mumkin.
1-ILOVA

Shtamp joyi

MA’LUMOTNOMA

Berildi____________________________________________________________

^(egasining nomi va manzili)

__________________________________________________shu haqdakim, mazkur

^(bozorning nomi)

Sut________________________________________________________________

^(xom, pasterizatsiya qilingan, qaynatilgan)

_________________________________________________xo‘jaliqdan olingan

___________________________________________________________________

^(yuqumli kasalliklar bo‘yicha sog‘lomligi)

Sigirlar quyidagi kasalliklarga tekshirilgan___________________________

^(sana, usul va natija)

Ma’lumotnoma 200__ yil “___”________________ gacha amal qiladi.

Veterinariya vrachi (feldsheri)________________________________________

^(imzo va to‘liq nomini

___________________________________________________________________

^lavozimi, familiyasi va otasining ismi)

M.O‘.

2-ILOVA

3-ILOVA

VETERINARIYA-SANITARIYA EKSPERTIZA LABORATORIYASIDA SUT VA SUT MAHSULOTLARINI VETERINARIYA-SANITARIYA EKSPERTIZASINI HISOBGA OLISh JURNALI
___________________bozorida
Ekspertiza №	Egasining familiyasi, ismi	Egasining manzili	Yog‘, kg	Sut		Smetana		Qaymoq Slivka		Tvorog		Qatiq va boshqa nordon sut va nordon
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13

Tekshirish natijalari							Xulosa va vrach imzosi	Izoh
organoleptik baholash	kislotalik o‘T	zichligi gramm / m^3	yog‘liligi %	mexanik ifloslanish	namlik, quruq qoldiq	boshqa tekshirishlar
14	15	16	17	18	19	20	21	22

4-ILOVA

TURLI HARORATLARDA SUTNING ZIChLIGINI QAYTA HISOBLASh JADVALI
Zichlik Laktodensimetr, darajasi	Sutning harorati, °S											Zichlik Laktodensimetr, darajasi
	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25
	20°S haroratga o‘tkazilgan zichlik (laktodensimetr darajasida)
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13
25,0	24,0	24,2	24,4	24,6	24,8	25,0	25,2	25,4	25,6	25,8	26,0	25,0
25,5	24,5	24,7	24,9	25,1	25,3	25,5	25,7	25,9	26,1	26,3	26,5	25,5
26,0	25,0	25,2	25,4	25,6	25,8	26,0	26,2	26,4	26,6	26,8	27,0	26,0
26,5	25,4	25,6	25,8	26,0	26,3	26,5	26,7	26,9	27,1	27,3	27,5	26,5
27,0	25,9	26,1	26,3	26,5	26,8	27,0	27,2	27,5	27,7	27,9	28,1	27,0
27,5	26,3	26,6	26,8	27,0	27,3	27,5	27,7	28,0	28,2	28,4	29,6	27,5
28,0	26,5	27,0	27,3	27,5	27,8	28,0	28,2	28,5	28,7	29,0	29,2	28,0
28,5	27,3	27,5	27,8	28,0	28,3	28,5	28,7	29,0	29,2	29,5	29,7	28,5
29,0	27,8	28,0	28,3	28,5	28,8	29,0	29,2	29,5	29,7	30,0	30,2	29,0
29,5	28,5	28,5	28,8	29,0	29,3	29,5	29,7	30,5	30,2	30,5	30,7	29,5
30,0	28,8	29,0	29,3	29,5	29,8	30,0	30,2	30,5	30,7	31,0	31,2	30,0
30,5	29,3	29,5	29,8	30,0	30,3	30,5	30,7	31,0	31,2	31,5	31,7	30,5
31,0	29,8	30,1	30,3	30,5	30,8	31,0	31,2	31,5	31,7	32,0	32,2	31,0
31,5	30,2	30,5	30,7	31,0	31,3	31,5	31,7	32,0	32,2	32,5	32,7	31,5
32,0	30,7	31,0	31,2	31,5	31,8	32,0	32,3	32,5	32,8	33,0	33,3	32,0
32,5	31,5	31,5	31,7	32,0	32,3	32,5	32,8	33,0	33,3	33,5	33,7	32,5
33,0	31,7	32,0	32,2	32,5	32,8	33,0	33,3	33,5	33,8	34,1	34,3	33,0
33,5	32,2	32,5	32,7	33,0	33,3	33,5	33,8	33,9	34,3	34,6	34,7	33,5
34,0	32,7	33,0	33,2	33,5	33,8	34,0	34,3	34,4	34,8	35,1	35,3	34,0
34,5	33,2	33,5	33,7	34,0	34,2	34,5	34,8	34,9	35,3	35,6	35,7	34,5
35,0	33,7	34,0	34,2	34,5	34,7	35,0	35,3	35,5	35,8	36,1	36,3	35,0
35,5	34,2	34,4	34,7	35,0	35,2	35,5	35,8	36,0	36,2	36,5	36,7	35,5
36,0	34,7	34,9	35,2	35,6	35,7	36,0	36,2	36,5	36,7	37,0	37,3	36,0