O`zbekiston Respublikasi Oʻzbekiston

Sirdaryo viloyati

Sirdaryo viloyati - Oʻzbekiston Respublikasi tarkibidagi viloyat. 1963 yil 16 fevralda tashkil etilgan. Shimolidan Qozogʻiston Respublikasi, sharqdan Toshkent viloyati, janubidan Tojikiston Respublikasi va gʻarbdan Jizzax viloyati bilan chegaradosh. Maydoni 5,3 ming km. Aholisi 667.748 kishi (2003). Tarkibida 9 tuman (Boyovut, Guliston, Mehnatobod, Mirzaobod, Oqoltin, Sayxunobod, Sirdaryo, Xovos, Sardoba) (tumanlar haqida alohida maqolalarga qarang, maye. Boyovut tumani), 5 shahar (Guliston, Baxt, Sirdaryo, Shirin, Yangiyer), 6 shaharcha (Boyovut, Dehqonobod, Doʻstlik, Paxtaobod, Sayxun, Xovos) va 75 qishloq fuqarolari yigʻini bor (2004). Markazi — Guliston shahri.

Havo haroratining sutkalik o`rtacha va eng katta amplitudasi

Har oyda haroratning sutka mobaynida o`rtacha va eng katta o`zgarish darajasi. °C

Respublika viloyat, tuman	Har oyda haroratning sutka mobaynida o`rtacha va eng katta o`zgarishi darajasi													Haroratning sutkalik eng katta emplitudasi
Sirdaryo	8.3	9.7	11.2	13.8	15.3	17	17.6	18.3	19.3	17	12.3	8.7	19.9		25.6

Tashqi havoning namlik darajasi. Suv bog`ining har oydagi partial bosimi

Respublika viloyat, tuman	Suv bug`ining har oydagi partial bosimi													Havoning eng kichik nisbiy namlik darajasi Eng Sovuq oy Eng Issiq oy
Sirdaryo	4.7	5.4	7.5	10.9	13.1	14.6	16.2	15.9	11.5	8.6	6.6	5.4	65		28

Tashqi havoning parametlari

Respublika Viloyat, joy	Atmasfera bosim gPa	Joyning jug`rofiy kengligi	A parametrlar						B parametrlar						Eng sovuq vaqtdagi harorat
			Sovuq davr			Issiq davr			Sovuq davr			Issiq davr			Yillik badasturligi quyidagicha bo`lgan sutka uchun		Yilik badasturligi a98 bo`lgan beshkunlik uchun
															0.98	0.98	-20
Sirdaryo	990	41	T °C	I KJ/Kt	V m/s	T °C	I KJ/KT	V m/s	T °C	I KJ/Kt	V m/s	T °C	I KJ/KT	V m/s	-23	-21
			-6	-0.9	2.2	33.1	56.5	1	-17	-15.7	1.5	37.1	67.4	1

Respublika Viloyat, joy	Havoning sutkali o`rtacha harorati quyidagicha bo`lgan davr					Havoning eng yuqori harorati 34°C va bundan ham ziyod bo`lgan kunlar soni		O`rtacha sutkalik harorat t≤or bo`lgan davrning davom etishi sutka
	t≤8°C		t≤8°C
Sirdaryo	Davom etilishi sutka	O`rtacha harorat °C		Davom etilishi sutka	O`rtacha harorat °C
	134	1.8		168	3.4		62		51

Shamolning tarifi

Respublika Viloyat, joy	Shamolning esish tezligi m/s							Bir yil mobaynida chang to`zonning va yaxlatma izg`irinli kunlar soni
	Yanvar oyidagi o`rtacha tezligi	Yanvar oyi rumblar bo`yicha o`rtacha tezligi	Iyul oyidagi o`rtacha oylik tezlik	Iyul oyida rumblar eng kichik o`rtacha tezlik	Bir yil mobaynida eng katta o`rtacha oylik tezligi Ko`rsatkich	Bir yil mobaynida eng katta o`rtacha oylik tezligi Oy
Sirdaryo	1.7	2.2	1.7	0	2.2	V	6

Yanvar va iyul oylarida shamolning yo`nalishi va tezligi

Respublika Viloyat, joy	Shamol yo`nalishning takrorlanuvchanligi (karsning surati) % Shamolning yo`nalishlar bo`yicha tezligi (kasrning maxraji) m/s Shamolsiz, tinch havoli vaqtning takrorlanuvchanligi %
	Yanvar
	Sh m	SHm Shq	Sh Q	J Sh q	J	J G`	G`	Shm G`	Tinch havo
Sirdaryo	15/1.7	11/1.5	12/1.7	15/2.2	14/2.5	4/2.1	15/1.9	14/1.9	31
	Iyul
	Sh m	SHm Shq	Sh Q	J Sh q	J	J G`	G`	Shm G`	Tinch havo
Sirdaryo	12/2.0	8/1.5	8/1.5	8/1.5	12/1.7	11/1.7	27/2.1	14/2.2	19

Iyul oyida bulutsiz kunlar yotiq yuzaga tushadigan quyosh radiatsiyasi (to`gri/tarqoq) Vt/m

Jug`rofiy kenglik shimoliy keng darajasi	Quyosh vaqti bilan sutkaning tush paytigacha bo`lgan vaqtlari									Bir sukada Jami MJ m² sutka
	4-5	5-6	6-7	7-8	8-9	9-10	10-11	11-12
40	1/2	56/42	168/84	338/105	509/119	625/126	743/135	788/140	23.31/5.42

Iyul oyida bulitsiz kunlari sharqiy va g`arbiy yo`nalishlarda tik yuzaga tushadigan quyosh radiatsiyasi (to`gri/tarqoq) Vt/m²

Jug`rofik kenglik Shimoliy kenglik darajasi	Sharqiy yo`nalishda quyosh vaqti bilan sutkaning soatlari
	4-5	5-6	6-7	7-8	8-9	9-10	10-11	11-12	12-13	13-14	14-15	15-16	16-17	17-18	18-19
40	16/2	243/63	476/151	561/119	542/164	442/134	276/134	101/99	-/88	-/84	-/83	-/81	-/73	-/59	-/28
	G`arbiy yo`nalishda quyosh vaqti bilan sutkaning soatlari
	19-20	18-19	17-18	16-17	15-16	15-14	14-15	12-13	10-11	9-10	8-9	7-6	6-7	6-7	5-6

O`rtacha bulutli sharoitda oylik yuzaga tushadigan quyosh radiatsiyasining o`rtacha sutkalik umumiy miqdori (to`g`ri/tarqoq) M J/m² sutka

Respublika Viloyat joy

Oylar bo`yicha o`rta hisobda

O`rtacha yillik miqdori

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

TOshkent

3.27/3.56

4.58/4.94

6.55/6.43

10.03/8.2

15.82/8.41

20.62/7.7

21.32/6.92

18.88/6.20

13.93/6.03

7.77/5.07

4.19/3.57

2.36/3.00

10.77/5.84

Kuzatilayotgan quyosh yog`dusining mumkin bo`lgan yog`du davomiyligiga nisbati %

Respublika Viloyat Joy	Oylar												Yil
	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII
Toshkent	41	41	47	59	72	82	89	89	85	70	54	39		66

Yong`in-sochining tarifi, yerni qor qoplab yotadigan kunlar soni momaqaldiroqli soatlar soni

Respublika Viloyat Joyi	Yil mobaynidagi yong`in -sochini miqdori mm	Bir sutka mobaynida yong`in sochining eng ko`p miqdori mm	Bir yilda yong`in- sochini tushgan kunlar soni	Bir yilda yerni qor qoplab yotgan kunlar soni	Bir yilda momaqoldiroq gumbilagan soatlar soni
Sirdaryo	318.2	53.0	93.9	37	21.3

Tuproqning harorati va yaxlab qolish chuqurligi

Respublika Viloyat Joy	O`rtacha oylik harorati °C											Tuproq bir marta bo`lsada muzlash ehtimoli bo`lgan eng katta chuqurlik sm
	Yanvar oyida						Iyul oyida
	Tuproq yuzida	Chuqurlikda			Tuproq yuzida			chuqurlikda
		20	80	160				20	80	160		Har 10 yilda	Har 50 yilda
Sirdaryo	-1.9	2.3	4.8	9.7		35.2 31.9			31.9	28.2	23.0		48	70