Oʻzbеkistоn rеspublikаsi оliy vа

Tarozi. Tarozi turlari va ularda tortish qoidalari. Isitish asboblari. Gorelkalar va boshqa qizdirish asboblari


Tarozi va tortish
Tarozida tortish va uni bilish kimyoviy jarayonlar natijasini miqdoriy aniqlikda, hamda moddalarning doimiy miqdorlarini (ekvivalent, atom va molekula massasi va b.) bilishda muhim bosqichlardan hisoblanadi. Kimyoviy tajribani natijalarini miqdoriy aniqlashda moddalarni miqdorini qanday aniqlikda tortib olinganligiga bog‘liq bo‘ladi. Noorganik kimyo o‘quv laboratoriyalarida texnik, (taxminiy tortish uchun), texnik-kimyoviy (0,01 g aniqlikda tortish uchun) va analitik tarozilar (0,0001 g aniqlikda tortish uchun) ishlatiladi.
1.Texnik-kimyoviy tarozilar
Mustahkam stolga o‘rnatiladi. Tarozining maxsus vintlari yordamida stolga to‘g‘ri o‘rnatilganligi tekshiriladi. Bir joyga o‘rnatilgan tarozini boshqa joyga ko‘chirish man etiladi.

Rasm.32. Tenik kimyoviy tarozi va uning toshlari: 1-kolonka; 2-arretir; 3-tarozining pallalari; 4-strelka; 5–shkala; 6-shovun; 7-tarozini gorizontal holatini to‘g‘rilash uchun vint; 8-elka; 9–Tarozi pallasini to‘g‘rilash uchun vint.

Tortish oldidan tarozini tekshirish kerak. Buning uchun tarozi orrinterini sekin ochish va ish holatiga keltirish kerak. Tarozi pallalari asta-sekin chayqalib, muvozanatga nisbattan bir necha bo‘limlarga qaytariladi. Agar muvozanatdagi torozi strelkasi ikki tomonga 1-2 bo‘limga baravar harakat qilsa, tarozini to‘g‘riligiga ishonch hosil qilsa bo‘ladi.

Analitik kimyoda o'lchash analitik signalni olishning keng tarqalgan usulidir. Massasi noma'lum bo'lgan har qanday modda oldin texnik tarozida 0,01 g aniqlikda, keyin analitik tarozida 0,0001 g aniqlikda o'lchanadi.



Rasm.33. Analitik tarozi