1-ilova (11.2)
O„quv topshiriqlari
1-guruh
«Nima uchun?» texnikasi
Nima uchun?
Nima uchun?
Nima uchun?
Nima uchun?
2-guruh
«Nima uchun?» texnikasi
Ўртача
харажатларни
ҳисоблаш нима учун
керак?
133
Nima uchun?
Nima uchun?
Nima uchun?
Nima uchun?
3-guruh
«Nima uchun?» texnikasi
Nima uchun?
Nima uchun?
Nima uchun?
Nima uchun?
2-ilova (11.2)
Savollar asosida BBB jadvalini to‗ldiring
Savollar
Bilaman
Bilishni
xohlayman
Bilib
oldim
1. Ichki va tashqi harajatlarni bilasizmi?
2. O‗zgarmas harajatlar mahsulot xajmiga
bog‗liqmi?
3. O‗rtacha o‗zgarmas harajatlar va o‗rtacha
o‗zgaruvchan harajatlarning bir biridan
farqini bilasizmi?
4. Umumiy harajatlar qanday harajatlardan
tarkib topgan?
5. Chekli harajatni hisoblashning korxona
uchun ahamiyati qanday ?
6. Qaytarilmaydigan harajatlar deganda
qanday harajatlar nazarda tutiladi?
Чекли харажатни
ҳисоблаш нима учун
зарур?
Иқтисодий
харажатни ҳисоблаш
нима учун керак?
134
12-MAVZU
―Raqobatlashgan bozorda qisqa muddat oralig‗ida firma
foydasini maksimallashtirish va uning taklifi‖
12.1. Ma‘ruzani o‗qitish texnologiyasi
Fakultet: «Bank va moliya
xizmatlari». «Servis va
turizm», «Iqtisodiyot va
menejument» SamISI.
Kafedra: ―Kasb-xunar
ta`limi‖ SamISI.
O‗quv predmeti:
Mikroiqtisodiyot
Mavzu raqami:
12-Mavzu
Soatlar xajmi:
2- va 4-soat
Talabalar soni: 30 tagacha
O‗T muallifi:
B.A.Salimov, A.B.
Shakarov,
Sh.Mustofaqulov
O‗qituvchi: dots.
Shakarov A.B.,
O‗quv mashg‗uloti shakli: Ko‗rgazmali –viziullashgan ma‘ruza
Ma‘ruza mashg‗uloti
tuzilishining rejasi:
Raqobatlashgan bozor va uning shartlari
Firma daromadi, o‗rtacha daromad, chekli
daromad
Korxona foydasini maksimallashtirishni nazariy
jihatdan asoslash va uni grafik usulda aniqlash
Firma harajatlarini maksimallashtiradigan holat.
Pedagogik vazifalar:
Raqobatlashgan
bozor
haqida tushuncha berish.
Firma daromadi, o‗rtacha
daromad
va
chekli
daromadlarni
hisoblash
usullarini o‗rgatish.
Firma foydasini maksi-
mallashtirish, harajatlarni
takomillashtirish shartlarini
grafikda aks ettirish va
izohlash yo‗llarini ko‗rsatib
berish.
O‗quv faoliyatining natijalari:
Raqobatlashgan bozor hamda uning shartlari
to‗g‗risida umumiy bilimga hamda bozor turlarining
bir-biridan farq qiluvchi xususiy jihatlari borasida
tushunchaga ega bo‗lish.
Firma daromadi, o‗rtacha daromad va chekli
daromadlarni hisoblash va amaliyotda joriy etish va
qo‗llash o‗rganiladi.
Foydani
maksimallashtirish
uchun
qancha
birlikda mahsulot ishlab chiqarib sotish kerakligini
anglab yetish.
O‗qitish vositasi:
Ma‘ruza matni, slaydlarni ko‗rsatib tushuntirish
uchun slaydskoplar yoki proyektorlar, ko‗rgazmali
qurollar.
O‗qitish metodi va shakli:
Ma‘ruza, ―blits-so‗rov‖, ―interfaol‖, ―aqliy
135
hujum‖;
Guruxlarga bo‗lingan xolda.
O‗qitish uchun yaratilgan
shart-sharoitlari:
Texnik qurollar bilan jihozlangan auditoriya,
guruhlarga bo‗linib ishlash uchun maxsus
o‗rindiqlar.
Monitoring va baxolash:
Og‗zaki nazorat (Savol-javob tarzida), ekspert
bahosi, muammoli savollar va reyting bali asosida
baxolash.
―Raqobatlashgan bozorda qisqa muddat oralig‗ida firma foydasini
maksimallashtirish va uning taklifi‖ mavzuida tayyorlangan ma‘ruzaning
texnologik kartasi.
Bosqichlar
O‗qituvchi faoliyatining mazmuni
Talaba faoliyatining
mazmuni
Tayyorgarlik
bosqichi
1.Guruhlar ishiga mo‗ljallangan
vaziyatli topshiriqlar tayyorlaydi.
2.O‗qib o‗rganishlari uchun ma‘ruza
matnlarini
beradi.
Tayyorgarlik
ko‗rib kelishlarini aytadi.
Tinglaydilar
I. Kirish
bosqichi
(5 daqiqa)
1.1.Mavzuning
nomi,
maqsadi,
o‗qitish
natijalarini,
mavzuning
rejasini e‘lon qiladi.
1.2.Ma‘ruza
mashg‗uloti
noan‘anaviy tarzda o‗tishini aytadi
va faoliyatning asosiy xususiyatlarini
tushuntiradi
ya‘ni
mashg‗ulot
muammoli vaziyatlarni hal etish
tamoyili
asosida
o‗tkazilishini
uqtiradi.
1.3. Guruhlar faoliyatini baholash
mezonlarini e‘lon qiladi. Guruh
olgan
bahoni
shu
guruh
ishtirokchilarining
barchasiga
qo‗yilishini aytadi (maks.ball 2) (1-
ilova).
Tinglaydilar.
Yozib oladilar.
II. Asosiy
bosqich
(70 daqiqa)
2.1.Talabalarni
faollashtirish
maqsadida tezkor-so‗rov o‗tkazadi
(2-ilova).
2.2.Ekranda slaydlarni namoyish
etib, mavzuning birinchi rejadagi
savoli asosida tushuntiradi:
Raqobatlashgan bozorda narx,
o‗rtacha va chekli daromad (1-slayd)
Qisqa muddatli oraliqda firma
Savollarga javob beradi.
Eshitadilar,
zarur
ma‘lumotlarni
yozib
boradilar.
Qiziqtirgan
masalalar yuzasidan savollar
beradilar.
136
foydasini
maksimallashtirish
(2-
slayd).
Raqobatlashuvchi
firmaning
muvozanat holati (3-slayd).
2.3. Faollashtirish maqsadida savol
bilan murojaat qiladi:
- Raqobatlashgan bozor shartlarini
keltiring
-
Chekli
daromad
qanday
hisoblanadi?
-Raqobatlashgan bozorda harakat
qilayotgan firma ishlab chiqarish
omillaridan birining narxi oshganda
qanday qaror qabul qiladi?
2.4. Talabalarni 3 ta guruhlarga
bo‗ladi. Aniq vaziyatli topshiriqlarni
beradi. Uni bajarish yo‗l-yo‗riqlarini
tushuntiradi (3-ilova).
Guruhlar
ishini
kuzatadi,
yo‗naltiradi, maslahatlar beradi.
2.5.Taqdimot boshlanishini e‘lon
qiladi. Taqdimot uchun har bir
guruhga 5 daqiqa, muhokamaga 5
daqiqa ajratilishini aytadi.
Mulohaza
qiladilar,
fikr
almashadilar va savollarga
javob beradilar.
Eshitadilar
va
zurur
ma‘lumotni yozib oladilar.
Eshitadilar, yozib boradilar.
Guruhda faoliyatni tashkil
qiladi. O‗zaro fikr almashadi,
vaziyatdan
chiqib
ketish
yo‗llarini izlaydi. Javoblarini
format qog‗oziga yozadi (10
daq.).
Har bir guruhdan bittadan
ishtirokchi chiqib ishlarini
taqdim
qiladilar.
Berilgan
savollarga javob berib, o‗z
ishlarini asoslaydi
III. Yakuniy
bosqich
(5 daqiqa)
3.1.Mavzuning
dastlabki
uchta
savolini umumlashtiradi va yakun
yasaydi.
3.2. Guruhlar ishini faollik darajasini
qayd qilib, ish natijalarini baholaydi.
Baholarni e‘lon qiladi.
3.3. Mustaqil ishlashlari uchun
vazifa beradi. (4-ilova).
Vazifani yozib oladlar.
Do'stlaringiz bilan baham: |