O`zbеkiston Rеspublikasi Oliy va o`rta


Jismoniy tarbiya darslari ta’lim va tarbiya



Download 0,74 Mb.
Pdf ko'rish
bet34/39
Sana01.05.2020
Hajmi0,74 Mb.
#48525
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   39
Bog'liq
talim muassalalarida jismoniy tarbiya darslari va ularni soglomlashtirish vazifalarini takomillashtirish

3.2.Jismoniy tarbiya darslari ta’lim va tarbiya 

uslublarining ahamiyati 

  Ta’lim 

muassasalarida 

jismoniy 

tarbiya 

tadbirlari 

o‘quvchilarni 

sog‘lomlashtirish  va  jismoniy  rivojlantirish,  hayot  faoliyatiga  tayyorlash 

maqsadi tashkil etiladi. Jismoniy tarbiya tadbirlarining asosiy  vazifasi jismoniy 

harakatlarga  o‘rgatish  va  sport  turlari  harakatlari  texnika  va  taktikasini 

shakllantirishdan  iborat  bo‘ladi.  Jismoniy  tarbiya  tadbirlari  o‘quvchilarning 

jismoniy  tarbiya  darslarida  va  sinfdan  tashqari  mashg‘ulotlar  shakllarida 

o‘tkaziladi.  Jismoniy  tarbiya  darslari  o‘quvchilarni  jismoniy  harakatlarga 

o‘rgatish, jismoniy harakat malaka va ko‘nikmalirini shakllantirishga qaratilgan 

bo‘ladi.  Shuningdek  maktab  dasturiga  muvofiq  bo‘lgan  sport  turlari  bo‘yicha 

texnik  va  taktik  tayyorgarlik  malaka  va  ko‘nikmalari  o‘quvchilarda  jismoniy 

tarbiya darslari jarayonida shakllantiriladi.  

  Jismoniy tarbiya tadbirlarini tashkil etishda o‘quvchilarning yosh, jins va 

jismoniy  tayyorgarlik  darajalari  hisobga  olinadi.  Jismoniy  tarbiya  va  sport 

mashg‘ulotlarida  o‘qituvchilar  va  murabbiylar  barcha  o‘quvchilarni  jismoniy 

harakatlarga  to‘liq  jalb  etishlari  kerak.  Mashg‘ulotlar  jarayonlarida  jismoniy 

tarbiyadan ta’limning zamonaviy uslublari va tamoyillaridan keng foydalaniladi. 

Ta’lim  uslublaridan  jismoniy  tarbiyada  og‘zakililik,  amaliy,  ko‘rgazmalilik, 

o‘yin va musobaqa uslublari asosiy o‘rin tutadi.  

  Jismoniy  tarbiyada  og‘zakililik  uslubidan    jismoniy  mashqlar  va 

harakatlar  bo‘yicha  og‘zaki  tushuntirish,  suhbat,  anketa,  savol  javob,  fikr 

bildirish  usullaridan  foydalaniladi.  Shuningdek  jismoniy  tarbiya  o‘qituvchilari 

va  sport  murabbiylari  o‘zlarida  va  shug‘ullanuvchilarda  buyruq  bera  olish 

malakalarini shakllantirib boradilar.  

  Amaliy  uslubda  jismoniy  tarbiya  o‘qituvchilari  jismoniy  mashqlar  va 

jismoniy  harakatlarni  o‘quvchilarga  amalda  bajarib  ko‘rsatadilar.  O‘quvchilar 

jismoniy  harakatlarni  takrorlab  bajaradilar.  Amaliy  bajarish  jarayonlarida 

o‘quvchilarda  jismoniy  harakatlar  malaka  va  ko‘nikmalari  shakllanib  boradi. 

Mashqlar  va  harakatlarni  bajarishda  sodir  bo‘ladigan  xatolar  va  kamchiliklarni 




 

 

52 



bartaraf  etish  bo‘yicha  o‘qituvchilar  uslubiy  tavsiyalar  va  ko‘rsatmalar  berib 

boradilar.  

  Ko‘rgazmalilik  uslubida  jismoniy  harakatlar  va  sport  turlari  harakatlari 

texnika  va  taktikasini  shakllantirish  bo‘yicha  video  va  kinofilmlar  namoyish 

qilinadi,  taqdimotlar tashkil  etiladi.  Plakatlar,  stentlar, afishalar  va namoyishlar 

tayyorlanadi.  Bunday  uslub  jarayonlarida  sportchilar  texnik  va  taktik 

tayyorgarlik  jismoniy  fazilatlarni  rivojlantirish  bo‘yicha  uslubiy  tavsiyalar  va 

ko‘rsatmalarga ega bo‘ladilar.  

  O‘yin  uslubi  boshlang‘ich  sinf  o‘quvchilarining  jismoniy  tarbiya 

tadbirlarini  tashkil  etishda  keng  qo‘llaniladi.  Shunga  qaramay  o‘quvchilarning 

barcha  yosh  bosqichlarda  o‘yinlarda  keng  foydalanish  mumkin.  O‘yinlar 

o‘quvchilarni  jismoniy  rivojlantirish,  sog‘lomlashtirish  va  jismoniy  hamda 

hayotiy  zarur  harakat  malaka  va  ko‘nikmalarini  shakllantirishga  katta  yordam 

beradi.  O‘yinlar  davomida  bolalar  o‘zlarini  erkin  tutishi,  ixtirochiligi,  yangi 

harakatlarni  bajarishga  intilishi,  mustaqil  bo‘lishi  bilan  qiziqarli  bo‘ladi. 

O‘yinlarda jismoniy yuklamalar me’yorlanmagan holda ta’sir etadi. O‘quvchilar 

o‘z  organizmini  jismoniy  tayyorgarligi  va  jismoniy  qobiliyatiga  muvofiq  holda 

o‘yinlar  davomida  faollik  ko‘rsatadi.  Sportchilarni  umumiy  va  maxsus 

tayyorgarligida ham o‘yin turlaridan keng foydalanish mumkin.  

  Musobaqa 

uslubi 

o‘quvchilarni 

jismoniy 

tarbiya 


jarayonlarida 

bellashuvlarni tashkil etadi. Bellashuv jarayonlarida sport turlari bo‘yicha texnik 

va taktik mahoratlar va jismoniy fazilatlarning takomillashuvi namoyon etiladi. 

Sportchilarning  umumiy  va  maxsus  tayyorgarliklari  baholanadi.  Umumiy 

tayyorgarlikni  baholashda  o‘quvchilarning  aqliy,  ahloqiy,  ma’naviy  va  iroda 

tayyorgarlik darajalari hisobga olinadi.  

  Maxsus  tayyorgarliklarni  baholashda  o‘quvchilarni  sport  turlari 

harakatlari  texnika  va  taktikasini  egallash  malaka  va  ko‘nikmalari  hisobga 

olinadi.  Shuningdek  ularning  jismoniy  fazilatlari  kuch  chidamlilik,  tezkorlik, 

chaqqonlik  va  egiluvchanlik  sifatlarini  rivojlanganlik  darajasi  aniqlanadi. 

Musobaqalar 

sport 


turlari 

bo‘yicha 

bellashuvlar, 

umumiy 


jismoniy 


 

 

53 



tayyorgarlikni  baholash,  sinovlarni  bajarish  musobaqalari  shakllarida  bo‘lishi 

mumkin. Sport bellashuvlari ommaviy sport bayramlari shakllarida ham tashkil 

etiladi.  O‘quvchilari  o‘rtasida  jismoniy  tarbiya  va  sport  tadbirlarini 

ommaviylashtirishda 

jismoniy 

tarbiyada 

ta’lim  uslublari  va  ta’lim 

tamoyillarining ahamiyati katta bo‘lib hisoblanadi.  

Dars  tizimining  hal  etuvchi  uchinchi  etapi,  dars  o‘tish  jarayonida 

foydalaniladigan, pedagog faoliyatini va shug‘ullanuvchilarning har bir pedagog 

vazifalarni  hal  etishda  o‘zaro  aloqasini  aniqlashdan  iborat.  Bunga  gruppalarni 

tashkil  etish,  ularga  vazifalarni  qo‘yish,  mashg‘ulot  o‘rnini  almashtirish  tartibi, 

snaryadlarni  o‘rnatish,  asbob-anjomlarni  taqsimlash  va  to‘plash,  mavjud 

darslarda foydalanilgan harakatlar.  

SHunday qilib, har bir dars mazmuniy, metodik va tashkiliy elementlarning 

birligidan  iborat.  Bu  birlikni  buzishlik,  aytilgan  elementlarning  ahamiyatini 

tushunmaslik yoki tan olmaslik dars samaradorligini tez pasayishiga olib keladi, 

belgilangan vazifalarni hal etish imkonini shubha ostida qoldiradi. 

Jismoniy  tarbiya  darsini  boshqa  fan  predmetlaridan  asosiy  farq  qiluvchi 

tomonlari  zal  sharoitida  va  sport  maydonlarida  shug‘ullanuvchilarni  o‘quv 

faoliyatlarini tashkil etilishining qiyinchiligidan iborat. 

Bu  rejada  o‘qituvchilarni  jarohatlanish  xavfini  oldini  olishlikda  o‘qituvchi 

ustiga  katta  ma’suliyat  va  javobgarlik  yuklatiladi.  Bu  pedagogni  qo‘yilgan 

vazifadan  kelib  chiqib,  dars  mazmuni  va  uni  o‘tish  joylarini  shunday  tashkil 

kilishlari kerakki, yukori ta’lim, sog‘lomlashtirish va tarbiyaviy samaradorlikka 

erishib, vaqtni behudaga sarflanishini, jarohatlanishni oldini olishi kerak. 

      O‘quvchilar  faoliyatini  tashkil  etish  uchun  dars  amaliyotida 

shug‘ullanuvchilarni boshqarishni oldingi usullaridan foydalaniladi.  

Oddiy  boshqarish  usuliga  birgalikda  harakat  qilish  uchun  mashqni 

ko‘rsatish va uni bajarish, bir mashgulot o‘rnini ikkinchisi bilan almashtirishlar. 

Darsni  tashkil  etishda  mashqlarni  bajarishni  xilma-xil  usullaridan 

foydalaniladi. 




 

 

54 




Download 0,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   39




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish