O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi toshkent irrigatsiya va qishloq xo’jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti

---

1 
 
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA TA’LIM VAZIRLIGI  
 
TOSHKENT IRRIGATSIYA VA QISHLOQ XO’JALIGINI 
MEXANIZATSIYALASH MUHANDISLARI INSTITUTI 
 
 
 
 
 
MASHINASOZLIKDA YUZALARGA ISHLOV BERISH 
TEXNOLOGIYALARI 
 
 
O‟quv qo‟llanma sifatida Toshkent irrigatsiya va qishloq xo‟jaligini 
mexanizatsiyalash muhandislar institutining Ilmiy Kengashi tomonidan 
tasdiqlangan 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Toshkent-2020 

---

2 
 
 Ushbu  o‟quv qo‟llanma  institut 
Ilmiy  Kengashning 24  sentyabr   2020 yil 
2-sonli
 majlisida tasdiqlangan va chop etishga ruxsat berilgan. 
 
Taqrizchilar: 
N.T.Xalilov – “Met-fur-servis” MChJ Sifat boshqaruv tizimi direktori, t.f.n. 
A.A.Irgashev  -  Toshkent  irrigatsiya  va  qishloq  xo'jaligini  mexanizatsiyalash 
muhandislar  instituti  “Umumtexnik  fanlar”  kafedrasi  dotsenti,  texnika  fanlari 
nomzodi 
 
 
Mashinasozlikda  yuzalarga  ishlov  berish  texnologiyalari:  o‟quv  qo‟llanma  / 
V.А.Кim, X.I.Turkmenov, X.P.Shermuxamedov-Toshkent: 2020. – 160 b. 
 
O‟quv qo‟llanmada metal va qotishmalarni puxtalash uchun tabiati har xil 
energetik  oqimlar  ta‟sir  qilinganda  ularda  sodir  bo‟ladigan  puxtalashning 
mikrostrukturaviy 
mexanizmlar 
yoritilgan. 
Mashina 
detallar 
sirtlarining 
ekspluatatsion 
ko‟rsatkichlarini 
oshiradigan 
puxtalovchi 
ta‟sir 
va 
texnologiyalarning 
tasnifi 
keltirilgan. 
Deformatsoin 
puxtalash, 
ximoya 
qoplamalarni  yotqizish va sirtlarga to‟yingan  energiya  oqimlari  bilan  ta‟sir qilish 
texnologiyalar asosida yotgan fizikaviy omillar ochib berilgan.  
O‟quv  qo‟llanma  kunduzgi  va  sirtqi  o‟qish  shakllari  uchun 
“Materialshunoslik”  va  “Metallar  texnologiysi”  fanlarini  5450600  –  Irrigatsiya 
tizimlarda  gidroenergetika  ob‟yektlari  ta‟lim  yo‟nalishida  va  “Materialshunoslik” 
fanini  5450400  –  Gidrotexnika  inshoatlari  va  nasos  stansiyalaridan  foydalanish  
ta‟lim yo‟nalishida taxsil olayotgan talabalar uchun mo‟ljallangan 
O‟quv  qo‟llanma  kunduzgi  va  sirtqi  o‟qish  shakllari  uchun 
“Materialshunoslik 150600 ta‟lim yo‟nalshi  uchun “Materialshunoslik” fanini va  
150600  ta‟lim  yo‟nalshi    uchun  “Metallar  texnologiyasi”  fanini  o‟zlashtirishlari 
uchun mo‟ljallangan. 
O‟quv 
qo‟llanma 
texnik 
yo‟nalishlarida 
ta‟lim 
olayotgan 
va  
“Materialshunoslik  va  konstruktsion  materiallar  texnologiyasi”  fanini  chuqur 
o‟zlashtirish maqsadini qo‟ygan talabalar uchun foydali bo‟lishi mumkin. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
©  Toshkent.  Toshkent  irrigatsiya  va  qishloq  xo‟jaligini  mexanizatsiyalash 
muhandislar instituti 

---

3