O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogik universiteti jahon sivilizatsiya tarixi (Metodik qo’llanma) (To’ldirilgan 2-nashr) история мировой цивилизации

Ittaun («Ikkala yerni
birlashtiruvshi») 
shahriga ko'chirishlariga sabab bo’Idi. 
Qishloq xo’jaligi 
yuksalib yangi qulay omoch paydo boidi. Ilk jez (bronza) qurollar o'zlashtirildi. 
Mesopotamiya, Kichik 
Osiyo va Sharqiy O ’rtayer dengizi qirg'oqlari jez 
qurollarni bundan ancha oldinroq qo’llay boshlagan edilar. Misrni bu sohada 
qoloqligini sababi Nil va uni atrofida jez xom ashyosini yo'qligi edi. Boshqa 
yutuqlardan 
biri shishaning 
kashf etilishi edi. Iqtisodiyotning jonlanishi 
metallarga, kumush, qurilish yog'ochiga ehtiyojni kuchaytirdi. Bu chet 
mamlakatlar bilan savdo aloqalarini faollashuviga olib keldi. Misr savdo 
karvonlari Nil, 
Suvaysh bo'yi orqali Kichik 
Osiyo va Bobilga 
chiqdilar. 
Janubiy Nubiya va Puntdan 
oltin olib kelindi.
O’rta podsholikda yirik xo’jaliklar o’miga o'rta xo'jaliklar yetakchi o’rin 
egalladilar. Ular foyda keltiradigan barqaror xo’jalik edi, bozor bilan bog'lanish va 
qul mehnatidan foydalanish kuchaydi. Kichik xo’jaliklaming soni oshdi. Kichik 
yer egalari hujjatlarda 
«xemum nesut» 
- podsho odamlari deb 
ko’rsatilgan. 
Zodagon va ibodatxona xo’jaliklarida mehnat qiladiganlar ham shunday 
deb 
atalgan. «Podsho odamlari» deb atalgan aholining bir qismi yoshlik paytidan aholi 
ro'yxatidan o’tkazilib ma'lum hunarlarga taqsimlanar edilar.
Misr hukmron qatlamlarida ham o’zgarish yuz berdi. Oliy tabaqaga urug’ 
zodagonlari va xizmat zodagonlari, oliy kohinlar, davlat apparatining katta 
amaldorlari kirar edilar.
O’rta podsholik davrida ko’p sonli byurokratik apparat qayta tiklandi. Uning 
boshida «xudo Radan kelib chiqqan» fir'avn turar edi. U mamlakatda tanho hokim 
edi. Ammo ftr’avn nom boshqaruvini, mahalliy nomarxlami o’zining to’la nazoratiga 
ola olmadi. 
Fir'avn Senusert 
(1887-1850-yillar), uning o’g’li